Çankaya - Ankara Çankaya - Çankaya Resimleri (Ankaranın İlçeleri)

Çankaya - Ankara Çankaya - Çankaya Resimleri
(Ankaranın İlçeleri)


Çankaya, Türkiye Cumhuriyeti'nin İç Anadolu Bölgesi'nde, Ankara ili'ne bağlı bir ilçe Ankara ilinin orta kesiminde bulunan ilçe,Ankara'nın başkent olması ile birlikte Türkiye'nin yönetim merkezi durumuna gelmiştirYerleşik nüfusu 785330 kişi olan Çankaya, Türkiye'nin en kalabalık ilçesidir ve pek çok ilden daha kalabalıktır Gün içinde nüfusu iki milyona kadar çıkabilmektedir102 lise ve on üniversitesi ile ilçe önemli bir eğitim kentidir






Çankaya sırasıyla Hatti, Hititler, Frigyalılar Lidyalılar, Pers İmparatorluğu, Makedonya Krallığı, Galatlar, Roma İmparatorluğu, Doğu Roma İmparatorluğu, Büyük Selçuklu İmparatorluğu, Anadolu Selçuklu Devleti, Ahiler ve Osmanlı İmparatorluğu dönemlerini yaşamıştırAnkara'daki ilk yerleşimlerden birçoğu Çankaya'da görülmüştür Bunlar arasında Roma İmparatorluğu döneminden kalma Roma Hamamı, Jülian Sütunu gibi tarihi yapılar bulunur Büyük Timur İmparatorluğu ile Osmanlı Devleti arasında gerçekleşen Ankara Savaşı gibi önemli bir olaya ev sahipliği yapan birçok yer ilçe sınırları içerisindedir 19 yüzyılda önemini kaybeden yerleşim, 20 yüzyılın başlarında [Bağdat Demiryolu]nun yapılması, daha sonra Mustafa Kemal Atatürk'ün Kurtuluş Savaşı'nı buradan yönetmesi ile gelişti Ankara'nın 13 Ekim 1923 tarihinde yeni kurulan Türkiye Cumhuriyeti'nin başkenti olmasının ardından gelişen Çankaya, 1936 yılında ilçe statüsüne erişmiştir

Coğrafya

Çankaya, İç Anadolu Bölgesi'nin kuzey batısındaki Yukarı Sakarya Bölümü'nde yer alır Çankaya'nın doğu ve kuzey doğusunda yine Ankara ili'ne bağlı Mamak ve Altındağ, güneyinde Gölbaşı, batısında ise Yenimahalle ilçeleri bulunurÇankaya, Orta Anadolu'nun düzlükleri ortasında kayalık bir alanda kurulmuştur Bu kayalık alan, artık kentin merkezinde küçük bir ada niteliğindedir Bu adayı yükseltiler çevreler, ortada bir çanak bırakırlar Eskiden bataklık olan bu çanak, Cumhuriyet döneminde kurutularak yerleşime açılmıştır

İklim

İlçede karasal iklim hüküm sürmektedir Kışları soğuk ve kar yağışlı, yazları sıcak ve kuraktır Kışları kuru bir ayaz görülür İlkbahar mevsiminde kırkikindi olarak adlandırılan yükselim yağışları düşer İç Anadolu Bölgesi Türkiye'nin en az yağış alan bölgesiolduğu için ilçede yılın üçte biri güneşli geçer Ankara il merkezi'nin yıllık yağış ortalaması 404,5 milimetredir En çok yağış 51,8 mm ile mayıs ayında düşerken, en az yağış 14,4 mm ile ağustos ayında düşer

Ankara ilinin en yüksek nüfusa sahip ilçesi olan Çankaya'nın nüfusu 2007 sayımlarına göre 792189 kişidir İlçe ayrıca Türkiye'nin en büyük ilçelerinden biridir 2000 nüfus sayımında 758,490 olan nüfus 7 yılda yaklaşık 40,000 kişi artmıştır Sekiz yüz bine yaklaşan nüfusun 385617'si erkek; 406572'si kadındır Nüfusun tamamı kentte yaşar

Eğitim

Yüksek nüfusu nedeniyle birçok ilköğretim okulu ve liseye sahip olan Çankaya genel olarak bir öğrenci kenti görünümündedir İlçede yüzden fazla ilköğretim kurumunun yanında, onlarca lise bulunmaktadır

Çankaya'daki on bir adet üniversitede yüz bini aşan öğrenci yüksek öğrenim görmektedirAnkara ilinin üniversitelerinin tamamı bu ilçede toplanmıştır Türkiye'nin önemli üniversitelerinden birçoğu ile birlikte vakıf üniversiteleri de ilçede yerini almıştır Dünya'nın en iyi bin üniversitesi listesinde, Türkiye'den dereceye giren iki üniversiteden biri Çankaya'dadır Kentte bir çok üniversitenin yanı sıra, üniversite hastahaneleri, fakülteler gibi üniversite alt kuruluşları bulunmaktadır Çankaya'daki üniversitelere sadece Ankara'dan değil, Türkiye'nin dört köşesinden ve ülke dışından öğrenciler gelmektedir


Çankaya'daki üniversiteler şunlardır:
Devlet: Ankara Üniversitesi Gazi Üniversitesi, Hacettepe Üniversitesi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi
Özel: Atılım Üniversitesi, Başkent Üniversitesi, Bilkent Üniversitesi, Çankaya Üniversitesi, TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi, Ufuk Üniversitesi
Askeri: Kara Harp Okul
Müzeler

Çankaya ilçesi, Türkiye'nin en büyük ve en önemli birkaç müzesine birden sahiptir Anadolu Medeniyetleri Müzesi ve Ankara Etnografya Müzesi başta olmak üzere onlarca müze, birçok tarihî Anadolu medeniyetinin izlerini günümüze taşımaktadır Ankara Devlet Resim ve Heykel Müzesi özellikle Cumhuriyet dönemi heykeltraşları ve ressamlarına ait birçok eseri barındırmaktadır Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün mozolesinin bulunduğu Anıtkabir, Atatürk'e ait eşyaların da sergilendiği bir müzedir I TBMM binası Ankara Kurtuluş Savaşı Müzesi olarak işletilirken, II TBMM binası, Cumhuriyet Müzesi olarak kullanılmaktadır Tarihi Çengel Han'da bulunan Çengelhan Rahmi Koç Müzesi, dünyadaki sayılı sanayi müzelerindendir Mehmet Akif Ersoy'un yaşadığı ve İstiklal Marşı'nı yazdığı ev, bugün Mehmet Akif Ersoy Müze Evi'dirİlçede ayrıca Ankara Üniversitesi bünyesinde bir de Oyuncak Müzesi bulunur

Şenlikler

İlçe, Ankara'da gerçekleştirilen kültürel organizasyonların merkezi konumundadır Bu faaliyetlerin birçoğu geleneksel hale gelmiştir Çankaya'daki sinema alanındaki önemli organizasyonlardan biri Ankara Uluslararası Film Festivali'dir 1998 yılından beri düzenlenen festival, belgesel, uzun film ve kısa film yarışmaları barındırır Yaklaşık 17 dalda ödül dağıtılır


Tiyatro alanındaki önemli bir şenlik, Toplumsal Araştırmalar Kültür ve Sanat İçin VakıfUluslararası Ankara Tiyatro Festivali'dir



Bunların haricinde Çankaya'da 1983'ten beri Ankara Uluslararası Müzik Festivali ve 1996'dan beri de Ankara Caz Festivali gerçekleştirilir

Anıtlar

Çankaya'da irili ufaklı birçok tarihi ya da modern anıt bulunmaktadır Bunların en önemlilerinden biri Kızılay Meydanı'ndaki, Emniyet Anıtı olarak da bilinen Güvenpark Anıtı'dır Anıt, 1935 yılında Prof C Hozlmeister ve Prof J Thorak'a yaptırılarak Türk Polis Teşkilatı'na hediye edilmiştir Projesi Prof C Hozlmeister tarafından çizilen anıtın kabartma ve heykelleri Prof J Thorak ve Anton Hanak tarafından yapılmıştır


Diğer bir önemli anıt ise Ulus'taki Zafer Anıtı'dır Bu yapıt, Türk Kurtuluş SavaşıYeni Gün Gazetesi öncülüğünde yaptırılmıştır Türk Hükümetince açılan uluslararası yarışma sonucu birinci olan Avusturyalı sanatçı Heinrich Krippel'e 1925Viyana'da Birleşik Maden İşletmelerinde döktürülmüş, 24 Kasım 1927 tarihinde Ulus Meydanı Sümerbank Genel Müdürlük Binası önüne yerleştirilmiştir Daha sonra meydan genişletme çalışmaları sırasında ilk yeri değiştirilerek bugünkü yerine taşınmıştır


Bunlar dışında özellikle Kızılay çevresindeki Sakarya ve Yüksel Caddelerinde birçok heykel bulunmaktadır Bunların başlıcaları Taşankara ve Barış Heykeli'dir Heykeltraş Burhan Alkar tarafından 1979 taştan yapılan Barış Heykeli Sakarya Caddesi yaya bölgesinde bulunmaktadır Genç bir kız ile erkeğin birlikte uçurdukları güvercin, özgürlük ve barışı simgelemektedir Bu heykel gibi Taşankara da Danimarkalı heykeltraş Jørgen Haugen Sørensen tarafından 1992 yılında yapılmış ve Sakarya Caddesi yaya bölgesine konmuştur


430 metre yüksekliğindeki mermer Mimar Sinan Anıtı ise Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi'nin önünde bulunmaktadır Eserde Mimar Sinan kendine özgü kıyafetleriyle, ayakta dururken resmedilmiştir Bu anıt 1956 yılında heykeltraş Hüseyin Anka Özkan'a yaptırılmıştır

Modern yapı ve yapıtlar

Çankaya'da 80'li yıllardan itibaren inşa edilen önemli eserler arasında, sadece ilçenin değil Ankara'nın da simgesi olan Atakule, Kocatepe Camisi ve Hitit Güneş Kursu AnıtıAtakule İş Merkezi, Ankara'nın başkent oluşunun 66 yıldönümü nedeniyle 13 Ekim 1989'da açılmıştır Ankara'nın ilk, Türkiye'de açılan ikinci alışveriş merkezi olan Atakule, 125 m yüksekliğe ve kulenin tepesinde döner restorana sahiptir



Kocatepe semtindeki Kocatepe Camisi'nin yapımına 1967 yılında başlanmış ve 1987 yılında bitirilmiştir 88 m uzunluğunda dört minaresi vardır

Çankaya Köşkü

Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanları'nın ikamet ettiği köşktür Gerçek rakımı 864 m olmadığı halde "864 Rakımlı Tepe" olarak da anılmaktadır



Kasapyan Köşkü diye bilinen bir bağevi, Ankaralı bir Ermeni tüccar tarafından 1800'lü yılların son çeyreğinde yaptırılır Sonrasında kentin zengin ailelerinden Bulgurzadeler'in eline geçer Ankara Müftüsü Rifat Efendi'nin gayretleriyle halk arasında 4500 lira toplanır Bulgurzade Tevfik Efendi'den satın alınan köşk, Mustafa Kemal'e hediye edilir
Mustafa Kemal, 1921 yılında köşke yerleşmiştir

Belediye başkanları

Çankaya Belediye Başkanlığı, 1963 yılından beri yapılan on seçimin yedisinde CHPAnavatan Partisi'ne mensuptur Belediye başkanlığını son yapılan seçimler sonucunda CHP'li Bülent Tanık kazandı


Kaynak:

• Küçük Asya'nın Bin Yüzü: Ankara, Dost Yayınları, ISBN 975-298-173-9
• Ankara, Başkentin Tarihi, Arkeolojisi, Mimarisi, Ankara Enstitüsü Vakfı Yayınları, ISBN 975-95848-3-2
• Antik Ankara, Haluk Sargın, ISBN 975-288-886-0
• Turistik Ankara, Mehmet Hengirmen, Engin Yayınları, ISBN 975-320-123-0