Baş Ağrısı Nedenleri

Baş ağrısı pek çok kişinin başına bela olan rahatsızlıklardan birisidir Günlük yaşamda durduk yere bir anda oluşan baş ağrılarının sebepleriyle ilgili detaylı bilgileri uzmanların açıklamalarından okuyabilirsiniz Baş ağrılarının nedenleri ve tedavisi ile ilgili önemli bilgilerin tamamını bu yazımızda bulacaksınız


Baş ağrısı çok çeşitli ve karmaşık nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabilir Ama ilgili yapıların geçici ya da kalıcı hastalıklarının ve baş ağrısı yapabilecek genel ve yerel hastalıkların doğru tanısı, tedavi açısından çok önemlidir Tanıya yardımcı olabilecek hiçbir ayrıntı göz ardı edilmemelidir
Tedavi yöntemi büyük ölçüde tanıya bağlıdır Baş ağrısı yalnızca çeşitli ilaç ve genel önlemlerle hafifletilebilen bir belirti değildir; Öncelikle onu yaratan nedenin bulunup giderilmesi gerekir


Bununla birlikte temel nedeni bulmak genellikle çok zordur; dolayısıyla da tedavide çoğu kez deneme-yanılma yöntemine başvurulur Bu yöntem ancak temel bir ilkenin gözetilmesi koşuluyla uygulanabilir Yani bütün ilaçların zehirleyici etkisi olduğu dikate alınarak hekim gözetimi altında sürdürülen tedavide en hafif etkili ilaçla başlanarak en ağır etkisi olana doğru adım adım ilerlenmesi zorunludur Kuşkusuz ilaç tedavisinden önce ve onunla birlikte hekimle hastanın el ele vererek hastalığı önleme olanaklarını araştırmaları ve hastanın ilaç dışı savunma yeteneklerini geliştirmeye çalışmaları gerekir
Birçok baş ağrısı aşırı beslenmeye ve özellikle çok miktarda alkol almaya bağlıdır Bu durum saptandıktan sonra önlem alınması kolaylaşır Besin alerjisinin bazen örtük biçimde de olsa sık sık baş ağrısına yol açtığı unutulmamalıdır


Başta tahıllar, portakal, yumurta, çay, kahve, çikolata, süt, et, buğday, şeker (şekerkamışı şekeri) ve maya olmak üzere çeşitli besinler alerji sonucu baş ağrısı yapabilir Baş ağrısının besin alerjisinden kaynaklandığı kuşkusu varsa hastaya en az bir hafta boyunca yalnız alerji yapma olasılığı düşük besinler verilir Ardından alerji yapan besinleri saptamaya yönelik bir plan uyarınca bu besinler yavaş yavaş beslenme programına alınır Böylece alerji yapan besinler saptanır ve bunlar beslenmeden çıkarılınca baş ağrıları ortadan kalkar Alerji kökenli baş ağrılarının doğum doğum kontrol hapları, sigara dumanı ve migren tedavisinde kullanılan ergotamin (bir çavdarmahmuzu alkaloiti) gibi ilaçların etkisiyle arttığı ya da daha kolay başladığı da unutulmamalıdır


Düzenli yaşama, aşırı içki ve sigaradan kaçınma, yeterince dinlenme, rahat bir ortamda çalışma ve arada yeterli bedensel etkinlik yapma gibi genel önlemler baş ağrısında çok yararlıdır Hoşgörü ve içtenliğe dayalı insan ilişkileri de günümüz dünyasında zor bulunmakla birlikte hastaları çok rahatlatır
İlaç tedavisine gelince, bu konuda izlenebilecek birçok program vardır Ayrıca hastaların kendi kedilerine ilaç kullanmaları çok yaygındır Ama ne kadar yaşanmış deneyimlere dayanırsa dayansın her tedavi yönteminin eleştiriye açık yanları vardır ve hangi ilaca öncelik tanınırsa tanınsın, en zararsız görülen ilacın bile istenmeyen etkileri olabileceği unutulmamalıdır


Aşırı yorgunluk, geçici çatışmalar gibi nedenlere bağlı olağan baş ağrıları 24 saat içinde ağız yoluyla üç dört kez 0,5 gr aspirin alınarak geçirilebilir; bu arada baş ağrısını kolaylaştıran alkol, sigara, ruhsal karışıklık gibi etkenlerden korunmak gerekir Âdet öncesi görülen baş ağrısı, adet kanamasından önceki sekiz gün boyunca idrar söktürücü bir ilaç alınarak Önlenebilir; bu yöntem baş ağrısını hazırlayan sürecin âdet öncesi dönemde vücutta sıvı tutulması olduğu varsayımına dayanır İdrar söktürücü alınırken aynca sıvı ve tuz alımı sınırlanmalıdır Doğum kontrol hapları da dikkatle kullanılmalıdır Doğum kontrol hapı kullanan kadınlarda baş ağrıları sıklaşır ve şiddetlenir Âdet öncesi sendromda olduğu gibi bu durumda da baş ağrısının nedeni prolaktin salgısının artması olabilir; prolaktin salgısı bu kez haplardaki hormonların etkisiyle arttığından doğum kontrol hapı kullanımına son verilmelidir


Boyun omurlanmn artrozuna bağlı olarak özellikle sabahları artkafa bölgesinde duyulan şiddetli baş ağrısı, 0,5 gr aspirinle hemen geçebilir Ancak boyun omurlarındaki hastalığı beden eğitimi ve fizik tedaviyle gidermek daha doğrudur Kas gerilimine bağlı baş ağrıları sıcak banyo, hafif masaj ya da kas gevşetici ilaçlarla gerginliğin giderilmesiyle iyileşir
Baş ağrısını başlatan ya da şiddetlendiren nedenlerin öncelikle ruhsal-duygusal nitelikte olması durumunda psikoterapiye başvurulmalıdır
? Akupunktur- Akupunkturla ağrı giderilmesinin biri refleks, öbürü sinir-salgı sistemi etkisine bağlı olmak üzere iki ayn yolu vardır Refleks yoluyla etki, belirli bir bölgeye verilen özgül bir uyarıya sinir sisteminin yanıtıdır


Bu yanıt ilgili organın duyu, gerginlik, hareket ve damarlanmasında değişiklik yaparak ağrıyı giderir İkinci yol akupunktur uyarısıyla organizmada endorfinlerin belirgin biçimde artmasıdır Endorfinler beyinde üretilen morfin kadar güçlü ağrı kesici maddelerdir Belirli noktalar akupunkturla uyarıldığında sinîr-iç salgı sistemi harekete geçerek ağrı uyarısının etkisizleştirilmesini sağlar Akupunktur ağrı yerindeki ya da uzağındaki standart noktaların 30 dakika süreyle 4-10 kez uyarılması biçiminde de uygulanabilir En başarılı (yüzde 75) sonuçlar kas gerginliğine bağlı ağrılarda elde edilmiştir; bunu migren (yüzde 50) ve bileşik etkenli baş ağnlan (yüzde 35) izler Akupunktur uygulaması bütün hastalarda ilaç kullanımını azaltmaktadır


? Hipnoz- Hipnoz ağrı kesici olarak anestezi, psikoterapi ve hastayı gevşetme amacıyla kullanılabilir Otonom sinir sistemine ve bilinçaltına doğrudan girilerek içgüdüsel eğilimlerin açığa çıkarılmasım sağlar Hipnotik yanıt beynin düş gücü ve düş kurmayla ilgili sağ yarısının bir İşlevi olabilir Baş ağrısı çeken bir hastada hipnozun amacı ağrıyı ortadan kaldırmak ya da hafifletmektir Bunun için hastaya, baş ağrısına en uygun biçimde müdahale etme yeteneği kazandırılmaya çalışılır Böylece hasta ağrı uyarısını algılar, ama acı duymaz ve nöbetlerini daha iyi denetlemeyi öğrenir (otohipnoz) Hipnoz psikoterapide de kullanılır


Davranış tedavisinde doğrudan telkin edici hipnoza ve duyarsızlaştırma yöntemlerine başvurulur Hipnoanalizde hastanın olayın geçtiği yeri düşlemesi, düşlerini ortaya koyması, o ana ilişkin duygularını canlandırması, deneysel çatışmaları yaşaması ve geçmiş yıllara dönmesi amaçlanır Psikosomatik tıpta hipnoz bedende birikmiş enerjiyi harekete geçirmek ve benliğe doğrudan ulaşmak amacıyla da kullanılabilir, Ama hipnoz mucizeler yaratan bir teknik değildir; hastayı çok iyi tanımayı, belirtilerini anlamayı gerektirir


? Biyolojik geribesleme: Biyolojik geribildirim olarak da bilinen bu yöntem ağrı tedavisinde son yıllarda kullanılmaya başlamıştır Hastanın fizyolojik işlevlere ilişkin bilgi edinmesine ve bu işlevleri denetlemeyi öğrenmesine dayanır Böylece hasta kendi iyileşme sürecini kendi yaratır Biyolojik geribeslemenin çeşitli uygulama alanları vardır Psikolojide bunaltı tedavisinde ve genellikle psikoterapiyle birlikte uygulanır Raynaud hastalığı gibi iç hastalıklarında da yararlı olabilir Baş ağrısı tedavisinde ise özellikle yüz güldürücü sonuçlar verir Biyolojik geri besleme yöntemi migrende vücut sıcaklığını denetlemenin, gerilime bağlı baş ağrılarında ise kas gerginliğini azaltmanın öğrenilmesine dayanır Elektronik olarak izlenen bu etkinliklere ilişkin bilgiler anında hastaya iletilir Örneğin migrende hasta çevresel damar genişlemesinin göstergesi kabul edilen deri sıcaklığını denetlemesini öğrenir Vücut sıcaklığında bir artış sağlayarak damar etkinliğini kendiliğinden denetler ve böylece baş ağrısını başlatan damar büzüşmesini giderir Yönetimin başarı oranı yüzde 60 gibi oldukça yüksek bir düzeydedir Gerilime bağlı baş ağrısında biyolojik geri-beslemenin amacı kas gevşemesini sağlamaktadır Şiddetli kas gerginliği bulunan hasta bunu normale dönüştürmeyi öğrenir Biyolojik geribeslemenin başarısı uygulanan yönteme, ruhsal etkenlere, plasebo ve tedavi eden uzmanın hasta üzerindeki etkisine göre değişebilir