Küçük Yaşlarda Kendini Gösteren Cinsiyet Ayrımcılığı...

Küçük Yaşlarda Kendini Gösteren Cinsiyet Ayrımcılığı
Pembe giyen kızlar, mavi giyen erkeler Evcilik oynayan kızlar, futbol oynayan erkekler İşte bu düşüncelerin hepsi cinsiyetle ilgili kafamızda olan önyargıların bir yansıması



Cinsiyet ayrımcılığı yaşamımızda o kadar erken bir yaşta kendini bize hissettirmeye başlıyor ve yaşam içerisinde çeşitli örneklerle öylesine pekişiyor ki artık bir noktadan sonra hayatımızı bu yargılardan kurtularak yaşamamızı imkansızlaştırıyor adeta Kullandığımız dili, giydiğimiz kıyafeti, yaptığımız sporu, izlediğimiz programı, okuduğumuz kitabı etkileyip hayatımızı yönetiyor sanki



Peki cinsiyet ayrımcılığının önüne geçmek için ne yapmalıyız? Bu sorunun çoknet bir cevabı var, çocuklarımıza doğru mesajlar vermeliyiz! Bu nedenle ailelere büyük görevler düşüyor Çünkü çocuklar ailelerinden ve öğretmenlerin mesajları doğrudan ve yalın bir şekilde alırlar Eğer aileler çocuklarına cinsiyet ayrımcılığını destekleyen mesajlar verirlerse, çocuklarının da cinsiyet ayrımcılığını destekler şekilde düşünmelerine neden olacaklar ve â??toplumsal cinsiyetâ? dediğimiz olguyu nesilden nesile aktarmaya devam edecekler, ancak aileler çocuklarına bu ayrımcılığın olumsuz bir şey olduğu mesajını verebilirlerse eğer, toplumumuz bu meseleyi yıllar içinde çözümler hale gelebilecektir



Maalesef halen ülkemizde cinsiyet ayrımcılığına maruz kalan birçok çocuk yaşamaktadır ve hayatlarını bu ayrımcılığın getirdiği yükler altında geçirmektedir Özellikle kız çocuklarının aleyhine olan bu ayrımcılık, bugün de hala en önemli toplumsal problemlerimizdendir â??Haydi Kızlar Okulaâ? ve â??Baba Beni Okula Gönderâ? adlı sosyal içerikli kampanyalar da yine cinsiyet ayrımcılığı temeline dayanan bir sorunu, yani kız çocuklarının eğitim maduriyetini, ele alan çalışmalardır Bu çalışmaların hepsi bize gösteriyor ki hala ülkemizde bu konuyla ilgili atılması gereken çok adım, aşılması gereken çok engel bulunmaktadır



Peki cinsiyet ayrımcılığı ile ilgili çocuklara doğru mesajlar vermek için aileler neler yapmalı? Bu sorunun cevabını uzun yıllardır bu konu üstünde çalışmalar yapan Prof Dr İpek Gürkaynak, ailelere konuyla ilgili şu tavsiyelerde bulunarak cevap veriyor;



Kız-erkek diye ayırmayarak tüm çocuklarımıza; eşitlikçi davranmak, adil olmak, saygı göstermek (istediklerine ilgilerine, görüşlerine; yaşlarına uygun kararlara katılma , beceri geliştirme ve bağımsızlık kazanma gibi kendilik değerlerine), sosyal, fiziksel, zihinsel ve duygusal vb açılardan olabildiğince geniş gelişim olanakları yaratmak, barışçıl herkesin birbirine değer verdiği sorunların şiddet içermeyen yollardan çözüldüğü, sorumlulukların paylaşıldığı bir ev ortamı yaratmak için özen göstermeliyiz



Farklı cinsiyetteki çocuklarımızdan farklı istemlerde bulunmamalı, onlardan (farklı cinsiyetleri nedeniyle) farklı beklentiler içinde olmamalıyız (örneğin, sofrayı kurup kaldırmaya kız çocuk, elektrik onarım işine erkek çocuk yardım etmeli gibi bir görüşe sahip olmamalıyız)



Her türlü genelleyici, sınıflandırıcı, tek tipleştirici söylemlerden (sadece cinsiyete dayalı değil, ırka, kökene, mesleğe, fiziksel görünüme bağlı olanlardan da) uzak durmaya (â??kadınlar düşünürâ?, â?? şişmanlardavranırâ?, â??avukatlaristerâ? vb) çok dikkat etmeliyiz



Televizyonda çeşitli programlarda pekiştirilen geleneksel toplumsal cinsiyet kalıpyargıları konusunda aracılık yapmaya, yani , televizyonda gösterilenlerle ilgili olarak çocuklarımızla konuşmaya, televizyondaki rol modelleri konusunda onlarla tartışmaya çalışmalıyız



Gürkaynak ın televizyondaki programlar konusundaki fikirlerine bu noktada ek olarak wwwbianetorg adlı haber sitesinde 14012003 tarihinde Aysun Selçuk tarafından yapılan bir haberi örnek göstermek istiyorum Haber, hepimizin yıllardır severek izlediği bir çizgi film olan â??Taş Devriâ? hakkında Anne babaların çok masum olarak gördüğü bu çizgi filmde çocuklara verilen cinsiyet ayrımcılığına dayalı mesajlar haberde şu şekilde aktarılıyor;



â??Fred ve Barney evde eşleri Vilma ve Betty'i bekliyor bir yandan da sohbet ediyorlar Fred Barney'e, çok alışveriş yapmaması için Vilma'ya bagajı küçük bir araba satın aldığını söylüyor Az sonra Vilma ve Fred evlerinde alışveriş yüzünden kavga etmeye başlıyor Fred "Senin harcaman için para kazanmıyorum ben," diyor Vilma "O zaman ben de çalışırım" derken Fred buna çok ama çok gülüyor ve "Sen narin bir yaratıksın, alışmışsın böyle bir hayata, çalışamazsın," diyor Vilma yılmıyor Komşusu Betty'e "Hadi iş bulalım, böylece daha özgür oluruz," diyor ve ikisi bir Radyo-TV şirketine gidiyorlar Vilma'nın sesi çok beğeniliyor ve bir şova kabul ediliyor Programın adı "Mutlu ev kadını" Vilma bu programda çalışmak için okumadan bir sözleşme imzalıyor, böylece otuz dokuz hafta kendini bu şirkete bağlıyor İmzasının ne anlama geldiğini fark edince de "Aman Allahım olamaz, Fred buna çok kızar," diye paniğe kapılan fakat sözleşme gereği işe devam etmesi gereken Vilma, bu programda mutlu bir ev kadını olarak şarkılar söylerken diğer kadınlara da mutlu olmanın yollarını gösteriyor: "Hadi kızlar, kocalarınızı daha fazla kızdırmayın!" diyerek erkekleri çok mutlu edecek kocaman biftekler pişiriyor Karısı çalıştığı için "donmuş yemek" yiyen Fred evde ne kadar eşya varsa sinirinden kırıyor, döküyor Arada televizyonda karısını seyrederken "Peki benim yemeğimi kim pişirecek!" diye bağırdığını duyuyoruz Çizgi filmin sonunda Vilma'nın eve nasıl korku içinde parmak uçlarına basarak girdiğini, Fred'in önünde "çalışarak ve bir sözleşmeye imza atarak" bir hata yaptığını ağlayarak anlattığını seyrediyorsunuzâ?



İşte bu örnekte olduğu gibi, birçok televizyon programında da karşımıza çıkan bu tip kalıpyargılara karşı çocuklarımızı korumalı, onlar bu programlar vasıtasıyla bu düşünceleri içselleştirmeden önce onlara konu hakkında daha doğru mesajlar vererek bu mesajları benimsemelerini sağlamalıyız



Sonuç olarak şunu belirtmeliyim ki çocuklar kendilerine verilen farklı mesajlarla kişiliklerini şekillendirirler, bu nedenle onlara her konuda en doğru mesajı vermek için çabalamalı, onları her konuda var olan çeşitli önyargılardan korumalıyız Cinsiyet ayrımcılığı da çocukları olumsuz yönde etkileyen bir konu olup, içinde çok fazla önyargı barındırmaktadır Konuya olabildiğince objektif yaklaşıp, çocuklarınıza da bu yönde mesajlar verebilirseniz eğer, aile olarak hem topluma hem de çocuğunuza büyük faydalar sağlamış olacaksınız unutmayın!



Yararlanılan Kaynaklar:

http://wwwdiegovtr/cin/main-thtml

http://wwwbianetorg/2003/04/09_k/14930htm

http://wwwacevorg

http://wwwbababeniokulagonderorg/index2html

wwwhaydikizlarokulaorg/

wwwuniceforg/turkey/pr/_ge6html

İpek Gürkaynak, Anababa-Çocuk İlişkisinde Toplumsal Cinsiyet, UNİCEF-2003



İDİL SEDA AK



Kaynak: Bebek