Dikkat! Göbek Bağı Düşüyor

Bebek, anne karnında geçirdiği süre boyunca, amnios sıvısı içinde hayati fonksiyonlarını gerçekleştirir Sıvının içinde olduğu sürede, oksijen alıp karbondioksit atılımı yani nefes alıp verme ve beslenme görevini, anne ile bebeği bağlayan göbek bağı kordonuyla sağlar Başka bir deyişle göbek bağı, bebek ile plasenta dolaşımı arasındaki bağlılığı sağlamakla yükümlüdür


Göbek bağının yapısı


Göbek bağı yapısal olarak, 2 atardamar ve 1 toplardamardan oluşur Atardamar daha küçük olup yanlarda, toplardamar ise daha geniş ve ince duvarlı olup, göbek bağının ortasında yer alır Damarların çevresi, Wharton Jeli denen yumuşak bir madde ile kaplıdır Göbek bağının kalınlığı, genellikle jelin miktarına göre 0,8 ila 2 cm arasında değişir Uzunluğu ise 30 -100 cm arasında, ortalama 55 cm’dir Atardamarlar, göbek toplardamarının etrafını spiral şeklinde sarar Oksijenlenmiş kan, plasentadan bebeğe geçer ve karın duvarından girip karaciğer arkasında sonlanır Oksijenini bırakmış kirli kan ise, bebeğin ana atardamarından geçerek, üst ve orta hypogastrik arterler yoluyla idrar torbasının üst yanlarından ilerleyerek, kanı plasentaya geri taşır Doğumdan sonra bu damarlar küçülüp kapanarak fonksiyonunu kaybeder ve mesaneyi tutan uracus bağının içinde hayat boyu yer alırlar


Kordonun duruşu


Normalde göbek bağı, bebeğin karın ön duvarında, kol ve bacakların yanındadır; ancak birçok olguda, kordonun bebeğin boynu ve bacakları etrafında olduğu görülür Böyle olaylara tıpta, kordon prezantasyonu denir Bu durum, genellikle bebeğin duruş anormalliklerinden fark edilir


Kordonla ilgili sorunlar, 3 şekilde meydana gelir;


• Kordon sarkması,


• Kordonda düğüm varlığı,


• Kordonun boyun, gövde ve omuz etrafında dolanması


Tekiz gebeliklerdeki bir olasılık olan, boynun etrafına kordon dolanmasıyla bebeğin kaybedilmesi, anne adaylarının korkularının aksine, çok sık rastlanan bir durum değildir Kordon kazaları, her iki bebeğin tek amnion kesesini paylaştığı durumlardır Böyle gebeliklerde kordon kazası oranı yaklaşık % 30‘dur Boyun etrafında kordon olmasının tek başına önemli bir klinik anlamı yoktur Hatta bu durumun aile ile paylaşılması gereksiz endişelere yol açabilir; ancak boynun etrafında kordon varlığı ile birlikte bebeğin hareketlerinde azalma, fetal kalp seslerinde bozulma veya bebeğin durumunu belirleyen testlerde olumsuz değişiklikler söz konusu olur ise, bu vakaların klinik anlamı vardır ve acil müdahale gerekebilir


Kordonda fiziksel anormallikler


Kordon normalden uzun (>100 cm) veya kısa (<30 cm) olabilir Kısa olması durumunda; plasentanın erken ayrılması, göbek kordonunda kanama, kopma meydana gelebilir Uzun olduğu durumlarda ise; kordon dolanması olasılığı artar ve göbek kordonunda yalancı ya da gerçek düğüm görülebilir Yalancı düğümler kordondan daha uzun olup, sarmal şeklinde ilerleyen damarların yaptığı kabarıklıklardır ve sorun oluşturmazlar Kordondaki gerçek düğüm ise, bebeğin oksijensiz kalmasına ve hatta ölümüne yol açabilir Kordon bağında en sık görülen damarsal anormallik, kordonun tek atardamar içermesidir Doğumların yaklaşık % 1‘inde anormallik olarak tek arter bulunur Bu küçük anormallik bebekte; kalp, mide, bağırsak veya idrar boşaltım sistemi bozukluklarını da beraberinde getirir Doğum öncesi takiplerde, ultrasonografi dikkatle incelenirse, bu tür vakaların tanınması çok daha kolay olur


Doğumdan sonra göbek bağı


Bebeğin doğumu ve nefes almasıyla beraber, göbek kordonunun da fonksiyonu sona ermiş olur Doktor tarafından doğumun hemen sonrası, göbek bağı hızla klampe edilir yani mandal benzeri bir kapatıcı takılır ve böylece bebeğiniz bağımsızlığını ilan etmiş olur Göbek kordonunda sinir lifleri olmadığından, göbeğin kesimi ve klamplenmesi sırasında bebek ağrı hissetmez; böylece damarlar kapanmış ve kanama engellenmiş olur Göbek kordonu, bebeğin cildinden yaklaşık 2–25cm yukarıdan kesilir Doğumdan sonra bebeğinizin göbek kordonu muayenesini ihmal etmemelisiniz; çünkü yenidoğanın kordonundaki damar özellikleri incelenmelidir Doğumdan sonraki yaşamda, göbek kordonu damarları işlevini bitirir ve fibröz bir bant şeklinde vücutta kalır


Göbek bağının bakımı


Bebeğinizi temizlerken ilk olarak, ***** ve antiseptik maddeler kullanmaya dikkat edin Göbek bağını ise, mutlaka temiz ve kuru tutmaya çalışın Göbek kordonu günler içerisinde jölemsi, yapışkan ve sulu özelliğini kaybederek kurur, renk sarıdan kahverengiye doğru değişir ve yaklaşık 1–3 hafta içinde düşer


Kordonunun temiz tutulması


Taze göbek kordonu, yeni doğan bebeğiniz için enfeksiyon giriş yerlerinden biridir ve bu nedenle, göbeğe ekstra özen göstermelisiniz En az günde bir kez olmak üzere, tercihen her bez değişimi sonrasında, bebeğinizin göbek bakımını yapmalısınız Göbek kordonunun kendi haline bırakılmasını ve ekstra bakım yapılmamasını öneren çalışmalar da vardır Temizlik ve bakım konusunda kendi doktorunuzun önerilerine kulak vermenizi öneriyoruz


Kordonunun kuru tutulması


Göbeğin hava ile temas etmesi durumunda göbek bağı kendiliğinden kurur Annelerin en çok merak ettiği konulardan biri, bebeğin göbeği düşünceye kadar, banyo yaptırıp yaptıramayacaklarıdır Bu konuda da farklı görüşler olmasına rağmen, göbek düşene kadar, bebeğinizi temiz tutun ve uzun banyolar yerine, kısa banyolar yaptırın Unutmayın, bebeğinizin hijyeni her zaman riskleri azaltır Banyo sonrasında ise, göbek kordonunu temiz bir bez yardımıyla hızla kurulamalısınız, gerekirse saç kurutma makinesinin en düşük ayarı ile kurutun Bebek bezinin sık aralıklarla değiştirilmesine özen gösterin, böylece ıslak ve nemli bezin uzun süre kordonla temasını engellemiş olursunuz Bezin ön kısmını da, göbek kordonunu dışarıda bırakacak şekilde katlamalısınız


Göbek kordonunun düşmesi


Göbek kordonu, vakti geldiğinde kendiliğinden düşer, bunun için sizin ekstra çaba harcamanıza gerek yoktur Ayrılma sırasında az miktarda kanama olabilir Eğer bu kanama günlerce devam ederse, mutlaka bir uzmana danışmalısınız Bebeğin göbek kordonu erken düşerse, enfeksiyon ve kanama olursa veya bir ay geçmesine rağmen hala bebeğin göbeği düşmemişse, anatomik bozukluk ya da immunolojik bozukluktan şüphelenilmelidir Bazen göbek kordonunun yeterince kurumadan düşmesinden sonra granülom olarak adlandırılan, göbek deliği bölgesinde pembe renkte, yumuşak bir kitle görülebilir Göbek düşmesine rağmen, göbek deliğinden açık sarı renkte, kıvamlı bir akıntının olması ve bebeğin iç çamaşırının sürekli bu salgı ile kirlenmesi, göbek granülomunü düşündürür Böyle bir durumda doktorunuza hemen başvurmalısınız Bazı bebeklerde, göbek etrafındaki karın kaslarının yeterince güçlenmemesine bağlı, özellikle ağlama ve ıkınma sırasında belirginleşen şişlikler olabilir Bu şişliğin fazla olması ve barsak kısımlarının da şişliğin içine girerek kabarması durumunda, göbek fıtığı düşünülür Rutin muayene sırasında doktorunuz bu durumları değerlendirecek ve gerekirse tedaviyi başlatacaktır


Göbek kordonunda aşağıdaki bulguları gördüğünüzde doktorunuza danışın:


• Kanamanın devam etmesi,


• Göbek güdüğü etrafında kızarıklık ve şişlik,


• Göbek kordonundan, sarı-yeşil akıntı ve pis koku gelmesi durumlarında, mutlaka doktorunuza başvurun