"Öksürüğünü Kesmeyin"

Anadolu Sağlık Merkezi'nden Kulak Burun Boğaz
Uzmanı OpDr Anıl Güngör, çocuklarda sıkça karşılaşılan kulak burun boğaz
enfeksiyonları ile ilgili soruları yanıtladı

Çocuklarda en sık
rastlanan kulak-burun-boğaz enfeksiyonları nelerdir?

Nezle ve grip
virüslerine bağlı üst solunum yolu enfeksiyonları, bademcik iltihabı, kulak
iltihabı, burun ve sinüslerin iltihabı ve krup Bu enfeksiyonların %70'i, hatta
mevsimine göre daha fazlası nezle ve grip virüsleri ile oluyor Geri kalan
enfeksiyonların büyük kısmı, pnömokoklar, hemofilus influenza B ve moraksella
katarrhalis isimli üç büyük bakteri grubu tarafından oluşturuluyor Geriye
önemsiz ve çok ciddi enfeksiyon yaratmayan bakteriler kalıyor Tedavi edilmesi
gerekenler, pnömokok grubu, hemofilus influenza B grubu ve nadiren de moraksella
isimli bakteriler

Çocuklarda kulak- burun-boğaz enfeksiyonlarına
yatkınlığı arttıran nedenler nelerdir?

En önemli sebep, çocukların
bağışıklık sisteminin yeterince gelişememiş olmasıdır Biz bunu, aşılarla
geliştirmeye çalışıyoruz Anneden süt yolu ile alınan antijenler ilk birkaç ay
çocuğu koruyor Çocuğun büyümesi ile bağışıklık sistemi gelişiyor Geçirdiği
hastalıklar ile bağışıklık sistemi öğrenip, hastalıklara karşı etkili
olabiliyor Bunun dışında, çocuklarda bildiğiniz gibi hijyen kavramı yok
Çocukları, kreşlerde diğer çocuklar ile bir arada bazen oldukça kalabalık
gruplar halinde birarada tutuyoruz Çocuklar objeleri elleyip ağızlarına götürme
şeklinde bir öğrenme davranışına sahipler Bu sebeplerle, bizden çok daha fazla
virüsle, bakteri ile karşılaşıyorlar Ev ortamında sigara dumanına maruz kalan
çocuklarda üst ve alt solunum yolu hastalıkları daha sık ve daha şiddetli
oluyor Bunun yanında, çocuklarda erken çağlarda gıda alerjileri, oyun çocuğu
çağında da inhalan alerjiler dediğimiz, solunum yolu ile alınan alerjenler
etkili olabiliyorlar Alerjik çocukları saptamak, özellikle sık enfeksiyon
geçiren çocuklarda bunları araştırmak ve bulmak çok ödemli

Anne-
babanın alerjik olması bu konuda ip ucu verebilir Nadiren, sık enfeksiyon
geçiren çocuklarda bağışıklık eksikliği görülür Bunlar genellikle geçicidir
3-4 yaş civarında bağışıklık eksikliği, bağışıklık sisteminin matürasyonu ile
düzelmektedir Sık enfeksiyon geçiren çocuklarda bu nedenler araştırılmadan
tedavi eksik kalmaktadır

Sık üst solunum yolu enfeksiyonu geçiren
çocuklara yaklaşım nasıl olmalı?

Öncelikle bunlarda aile hikayesi
ayrıntılı alınmalı Anne- babanın bilinçli oldukları, ev ortamının niteliği
araştırılmalı Evde sigara dumanına maruz kalıp kalmadıkları araştırılmalı
çünkü, sigara dumanı, çocukları malesef üst ve alt solunum yolu enfeksiyonlarına
karşı savunmasız bırakan, önlenebilir en önemli sebep durumunda Bunun yanında
çocukların aşılarını yaptırmalı, rutin aşıların yanında, grip aşısını ve
pnömokok (zatürre) aşısını da mutlaka yaptırmalı

Alerjiler varsa tespit
edilmeli Üst solunum yolu enfeksiyonuna sebep olabilecek kötü alışkanlıkları,
çevresel faktörleri elimine ettikten sonra, her bir enfeksiyonu, herhangi bir
tedavi başlamadan önce sebep açısından ayrıca değerlendirmeli Bu değerlendirme
objektif testlerle (boğaz kültürü, kan tahlilleri) yapılmalı Anne ve babalar
bilgilendirilmeli Doğru ateş ölçme yöntemleri, ateş tedavisi öğretilmeli
Normal olanla olmayan anlatılmalı

Çocuklarda kulak-burun- boğaz
enfeksiyonlarına karşı bağışıklık sistemi güçlendirmek mümkün
mü?

Çocuklarımıza yaptığımız aşılar bu amaca yönelik Rutin aşılar
önemli ve ciddi pek çok hastalığı ortadan kaldırmış veya azaltmış durumda
Bunlara ek olarak pnömokok grubunu engellemek için, pnömokok aşısını
yaptırıyoruz Çocukları çeşitli ve dengeli beslemek önemli Her enfeksiyon
olduğunda ilk iş olarak çocukların ateşini, öksürüğünü, burun akıntısını kesme
yerine, bakteri ve virüslerin kolayca vücuttan atılabilmesini sağlamak amacı
ile, bu fonksiyonları desteklemek önemli

Örneğin; öksürüğü öksürük
şurubu ile kesmek yerine, çocuğun öksürerek rahatça bu ifrazatı çıkartmasını
sağlamak gerekmekte Örneğin; burun tıkanıklığı, burun akıntısı olduğunda, hemen
bunu kurutmak için ilaçlar yerine, burundan ifrazatı mekanik olarak temizlemek,
tuzlu su ile yıkamak gerekiyor Ateşi hemen düşürmemek, 385 derece, yaşa göre
39 dereceye kadar ateşin enfeksiyona karşı vücudun zafer kazanmasına müsaade
etmek gerekiyor Bunlar bağışıklık sistemini güçlendiriyor

Ek
vitaminlerin dengeli, yeterli beslenen çocuklarda çok fazla bir etkisi yok
Bitkisel olsun, sentetik olsun, piyasada satılan bağışıklık güçlendirici diye
bilinen preparatların hiçbirisinin, özellikle çocuklarda geniş çalışmalarda
güvenilirliği ve etkisi kanıtlanmamış

Çocuklarda kulak-burun-boğaz
enfeksiyonlarında tedavi nasıl olmalı?

Öncelikle faydalı olmaya
çalışırken zarar vermemek gerekli Antibiyotiklerin ne zaman ve hangi çocuklarda
kullanılacağı açık şekilde tanımlanmış durumda Bunların ipuçları hem klinik
bulgular ile hem de laboratuvar testleri ile çok kolaylıkla bulunabiliyor
Öncelikle öksürük, ateş ve burun akıntısının bir düşman olarak görülmemesi
gerekmekte Bunların, bağışıklık sisteminin normal çalışması olduğu anlaşılmalı


Özellikle çocuklarda kombinasyon ilaçlar kullanılmamalı Öksürük
şurupları, ağrı kesiciler ile beraber verilen ateş düşürücüler ve
antihistaminikler faydalı olmadıkları gibi çok zarar verebiliyor Antibiyotiği
ciddi enfeksiyon tehditi altında kullanmak gerekiyor Öncelikle çocuklarda
bağışıklık sisteminin güçlenmesi için, bağışıklık sisteminin çalışmasına müsaade
etmek gerekiyor Ateş, öksürük ve burun akıntısı olduğunda bunları gidermeye
çalışmak yerine, 48-72 saat kadar beklemek, tehlikeli durumları tanımak ve ancak
bunlar ortaya çıktığında veya çıkma eğiliminde olduğunda müdahale etmek
gerekiyor

realage