Etkili Anne-Baba Olmanın 40 Yolu

Eski devirlerin birinde bilge bir devlet başkanı etrafındaki adamlara bir servetiniz olsa neler yapardınız diye fikirlerini sorar Oradakiler hanlar, hamamlar yaparım, aşevleri yaptırırım, camiler, kütüphaneler yaptırırım, şeklinde fikirler öne sürerler Bunları dinleyen o bilge insan bu dediklerinizin hepsi güzel yatırımlar fakat ben olsaydım o serveti insan yetiştirmeye kullanırdım Çünkü iyi yetişmiş insan olduktan sonra bu dediklerinizin hepsi olur İdeal insanlar olmadan ise, bunların hiç biri istendiği gibi olmaz der”

Bir insanın iyi yetişmesinde anne ve babanın oldukça önemli bir yeri vardır Çünkü çocuğun kişiliğini şekillendiren kişiler anne ve babasıdır Bu nedenle çocuk yetiştirmek için anne babanın "çocuk eğitimi" konusunda gerekli bilgileri edinmesi şarttır Çünkü “Kullanma yönergesi olmadan sahip olduğumuz en değerli varlık çocuğumuzdur”, Çünkü insan yetiştirme yanlış adımı affetmez
Nasıl etkili anne ve baba olunur?

1 Çocuğunuzu korkutmayın Çocuğa fazla baskı uygulamaktan kaçının Kesinlikle dayak gibi bedeni cezalarda bulunmayın Çünkü problemleri çözmek için dayağı kullanırsanız çocuk büyüdükçe dozu artırmanız gerekebilir Öyle bir gün gelir bünye bu dayağı kaldırmaya bilir Evden kaçma, size karşı gelme ve hatta intihar gibi bir durumla karşı karşı karşıya kalabilirsiniz
2 Ailevi problemlerinizi çocuğunuzun yanında kesinlikle tartışmayınız Sizin yapmış olduğunuz tartışmalar çocukta güvensizlik ve endişe duygusu oluşturabilir
3 Çocuğun yanında okulu, öğretmeni eleştirip tartışmayın Böyle davranışlar çocuğun okuldan ve öğretmeninden soğumasına neden olabilir
4 Çocuğunuz okulda yaptıklarını size anlatmak istiyorsa onu dinleyin Onu önemsediğinizi ona hissettirin
5 Çocuklarınız sürekli bir büyüme ve gelişme içerisindedir O sizin çocuğunuz olsa bile sizden ayrı bir kişilik yapısı vardır Bu nedenle onu tanımaya ve anlamaya çalışın
6 Çocuklar hayatını deneme ve taklit yoluyla öğrenmektedir Bu nedenle çocukların oyun oymalarına, arkadaşlık ilişkileri kurmalarına izin verin Onu sürekli korumayın ama çok da serbest bırakmayın Aşırı koruyucu bir ailede yetişen çocuk yaş olarak büyüse dahi çocuksu davranışlar sergilemeye devam eder
7 Çocuğunuzun her isteğini karşılamayın, onlara tutamayacağınız sözleri vermeyin Çocuğunuzu ne kadar sevseniz dahi ona karşı kararlı ve kesin davranışlar sergileyin Eğer çocuğunuza tutarsız davranışlar sergilerseniz çocuk size karşı bir bocalama yaşabilir hemde sizin bu zafiyetinizden faydalanmak isteyebilir
8 Sürekli nasihat vermekten kaçının Çünkü çocuklar nasihatten daha çok davranışlarınızdan etkilenirler Bu nedenle çocuğunuzun nasıl biri olmasınız istiyorsanız sizde öyle bir kişi olun
9 Çocuğunuzla aranızda saygı ve sevginin olmasına özen gösterin Çünkü çiçeğin nasıl suya ihtiyacı varsa, çocuğunda sevgiye ihtiyacı vardır
10 Çocuğunuzla bağırarak konuşmayın Bunun nedeni çocukların bağırarak konuşulanları dikkate almaları, içten dinlememeleridir Çocuklarda, yumuşak ses tonuyla ve kesin ifadelerle söylenenler daha çok iz bırakır
11 Çocuklarınıza korkutarak, sindirerek, suçluluk duygusu aşılayarak yetiştirmeyin Yanlış davranışlarını hemen cezalandırmayın Onun dinleyin, suçundan daha büyük onu rencide edecek cezalar vermeyin
12 Çocuklarınızın sorularına mutlaka mantıklı ve doğru cevaplar verin Sorduğu sorular karşısında; “buda sorulur mu ?”, “sen bunu bilmiyor musun?” gibi ifadeler kullanarak soru sorma şevkini kırmayın Soru sorma şevki kırılan çocuğun aslında öğrenme azmi kırılıyordur
13 Her çocuğun yeteneği farklıdır Bu nedenle çocuğunuzu başka çocuklarla kıyaslamayın Bu kıyaslamalar çocuğun kıyaslanan çocuğa veya kardeşine düşman olmasını sağlamaktan başka hiçbir işe yaramaz
14 Ona üstesinden gelebileceği işler vermeye ve onu motive etmeye özen gösterin Böyle yetişen bir çocuğun kendine güveni daha fazla olur
15 Kuralları hemen öğrenmesini sağlamaya çalışmayın Kurallara uymuyor diye hemen çocuğunuzu cezalandırmayın Bu tür ana baba davranışı çocukta yalan söylemeye neden olabilir
16 Çocuğunuz eğer sizi çok kızdırıyorsa hemen sinirlenmeyin Ona kıza bilirsiniz ama asla onu aşağılamayın Küçüktür anlamaz diye düşünmeyin Sizin bu aşağılamanız karşısında oda sizi başkalarının yanında güç durumda bırakabilir
17 Çocuğunuza haksızlık yaptığınıza inandığınız bir durum olduğunda bunu ona açıklamaktan, ondan özür dilemekten çekinmeyin
18 Çocuğunuzdan örnek çocuk olmasını beklemeyin, çünkü oda sizden örnek anne baba olmanızı istemiyordur Sadece ona karşı sevecen, anlayışlı ve sevgi dolu olmanızı beklerler
19 Çocuğunuza zorla yemek yedirmeye çalışmayın Yemek yedirirken rahat davranın, sağlıklı yiyecekleri alternatif olarak çocuğa sunun Sofraya onun istediği yemekleri koymaya da özen gösterin Yemek saatinden önce abur cubur şeylerle karnını doyurmayın
20 Çocuklarınız kavga ettiğinde hemen hakemlik yapmaya, bir suçlu aramaya çalışmayın Onların çözüm yolları bulmalarını sağlayıcı tedbirler alın
21 Çocuklar zaman zaman şiddet ve etrafına zarar verme duygusuna kapılabilirler Çocukların duygusuna belki engel olamazsınız ama çevreyle ilişkilerinde şiddet kullanmalarını engelleyecek kurallar koyabilirsiniz Koyduğunuz kuralları da mutlaka ödün vermeden uygulayın
22 Çocuklarınızın şiddet duygusunu bastırmayın, duygularını size açmasına fırsat verin Duygularını size aktarırken çocuğu eleştirmeyin Eleştiri çocuğun duygularını sözle dışarı vurmasını engelleyebilir Duygularını dışarı vuramayan çocuksa bunu şiddet olarak arkadaşına, çevresine ve hatta kendisine yansıtabilir
23 Çocuğunuza okuma alışkanlığı kazandırmaya çalışın Bunun için özellikle okul öncesi dönem çok önemlidir Özellikle 0-6 yaşları Bu yaşlarda bol resimli kitaplarla, bilmecelerle, tekerlemelerle, çocuğunuza kitap okuyarak onun okuma alışkanlığı kazanmasının temellerini sağlam atmış olursunuz
24 Okuma alışkanlığı olan bir çocuk sahibiyseniz, çocuğunuzun kin ve nefret duygusu aşılayan kitap okumasını engelleyin Onun sevgi, dostluk, barış gibi çocuğun gelişimini olumlu yönde etkileyecek kitaplar okumasını sağlayın
25 Çocuğunuzu iyi tanımaya çalışın Ondan kapasitesi üstünde verim beklemeyin
26 Anne ve baba olarak ortak kararlar alınız ve davranışlarınızda her zaman doğru ve tutarlı olun Anne ve baba arasındaki çelişkili davranışlar çocuğun bocalamasına, çatışma yaşamasına neden olacaktır
27 Çocuğunuzun okul ile ve arasındaki geliş gidiş saatlerini sürekli kontrol altında tutunuz Onun kötü arkadaş ilişkilerine ve zararlı alışkanlıklar edinmemesini için ona iyi örnek olun, arkadaşlarıyla sizde iletişim içine girin
28 Çocuklarınızın sürekli bir gelişim içerisindedir Bu nedenle çocuklar cinsellikle ilgili size sorular zaman zaman soracaklardır Onların cinsellikle ilgili soracakları sorulara hazırlı olun Yalın bir şekilde ama dürüst olarak sorularını cevaplamaya özen gösterin Ilımlı ve eleştirel olmayan yaklaşımınız onun bu bilgileri dışarıdan yanlış olarak almasının önünü kesecektir (Bu konuyu başka bir yazımızda daha geniş olarak işleyeceğiz Bu nedenle genç gelişim dergisini takip etmeyi unutmayın)
29 Özellikle ergenlik çağında çocuklar fizyolojik ve duygusal yönden bocalamalar yaşabileceklerdi Fizyolojik gelişim hızlı olurken duygusal gelişim yavaş olduğu zaman çocuklarda hırçınlık ve asi davranışlar görülebilecektir Bu dönemde çocuğu anlayışla ve mantıklı karşılamak onun ergenlik çağını en az buhranla atlatmasını sağlayacaktır
30 Çocuğun okul başarısı için, öğretmen ve okul ile iletişim içinde olunuz Çocuğa harçlık verip okula göndermek ile sorumluluklarınızın bitmediğini biliniz
31 Çocuğunuza yeteri kadar harçlık veriniz Harçlığı ona aylık veya haftalık olarak vermeniz onun kendini yönetmesini ve sorumluluk sahibi olmasını sağlayacaktır
32 Evde çocuğunuzun verimli ders çalışabilmesini için gerekli mekânsal ve psikolojik imkanları sağlayınız
33 Çocuğunuza karşı ceza ödül dengesini sağlam kurun Bunun formülü şudur: “Ceza, neyin yapılmayacağını söyler, ödül ne yapılırsa daha iyi olacağını gösterir Mümkün olan her durumda ödülü tercih edin”
34 Çocuğunuzu olmasını istediğiniz gibi değil, kendi olduğu gibi kabul edin Böylece çocuğun en iyi kişi yani kendisi olmasını sağlamış olursunuz
35 Çocuğunuzu ilgilendiren kurallarını onunla beraber koyun Göreceksiniz ki birçok şey sorun olmadan çözülecektir
36 Çocuğunuzla vakit geçirmeye özen gösterin Onula beraberken dünyaya onun gözüyle bakmaya çalışın Göreceksiniz ondan sonra sürekli onunla beraber olmak isteyeceksiniz
37 Çocuklarınız size çok şey öğretebilir Bu nedenle onları düzenli izlemeye özen gösterin Bakın o sizden ne kadar çok şey öğreniyorsa, sizden ondan çok şey öğreneceksiniz
38 Öfkeli bir anınızda çocuğunuza ceza vermemeye özen gösterin Çünkü öfkeniz geçince çocuğun davranışına bakışınız daha farklı olabilir Ama bu durumda iş işten geçmişte te olabilir
39 Çocuğunuzun istediği mesleği seçmesine izin verin Çocuğunuza mesleğin adının değil, yaptığı işi iyi yapmanın saygınlık getirdiğini anlatın
40 Son olarak şunu asla unutmayın: “Sizin çocuğunuz olarak doğmak onların elinde değildi, ancak seçme hakları olsaydı, sizden başka kimsenin çocuğu olmak istemezlerdi "

1 Çocuğunuzu korkutmayın
buna katılmıyorum hayatta korkacağı birşeyler olmalı
15 Kuralları hemen öğrenmesini sağlamaya çalışmayın
buna da katılmıyorum hemen öğrettiniz öğrettiniz yoksa bildiğini okuyor
40 Son olarak şunu asla unutmayın: “Sizin çocuğunuz olarak doğmak onların elinde değildi, ancak seçme hakları olsaydı, sizden başka kimsenin çocuğu olmak istemezlerdi "
bu söze bayıldım