Gebelikte Ve Doğum Sonrasına Tehlikeli Durumlar...

Gebenin Öyküsünden Saptanan Tehlikeli Durumlar

Yaş:

Gebenin yaşına göre kaçıncı doğumu yaptığı da önemlidir Yaşı 35'den büyük ve multipar kadınlarda gebelikle ilgili tüm olumsuzluklar daha sık görülür Bu durumda

Gebe ebe tarafından daha sıkı izlenmelidir
Doğum hastahanede olmalıdır

Doğum Sayısı
Gebenin kaçıncı doğumu önemlidir İlk doğumda güç doğum olasılığı fazladır 5 ve daha fazla doğum yapanlarda; Uterus yırtılması, anemi, prezentaszyon bozukluğu TA yükselmesi, doğum sonu kanamalar, şok gibi durumlar daha sık görülür
Daha Önce Olumsuz Sonuçlanan Doğum öyküsü verenler
Daha önceki doğumlarında aşağıda sıralanan durumlardan biri varsa anne risk altındadır

Öyküsünde
Miadını geçmiş (pastmatür) ölüdoğum
ölü doğum (intrauterin ölüm)
Ard ardına 2'den fazla kendiliğinden düşük
Doğuştan sakatlığı olan bebek
Ardı ardına prematüre doğum
Güç doğum
Sezeryan ve jinekolojik ameliyat geçirenler
Uterus rüptürü
Daha önce 3 devre komplikasyonu (Ronovva, plesentamn elle çıkarılmadı, plesentanın çıkarılmaması)
Kendinde ve ailesinde çoğul gebelik hikayesi

Gebelik Aralığı
6 aydan kısa ise gebelik çok risklidir
6-12 ay orta derecede
13-14 ay daha az risklidir
24 ay ve annenin beslenmesi ve uuevdun toplanması açısından uygun bir süredir

Daha Önce 4 Kilodan Fazla Bebek Doğuranlar

Bu gebelrde diabet ve güç doğum riski yardır Gebenin diabetli olup olmadığı araştırılır Gebe diabetli değilse izlemlerde bebeğin tahmini büyüklüğüne dikkat edilir Uygun bir beslenme programı uygulanır Ve mutlaka doğum hastahanede yaptırılmalıdır Çünkü sezeryan endikasyonu olabilir

Gebelikte Sigara Kullanımı

Sigara gebelikte fetus için zararlıdır Sigara içen annelerin bebekleri, sigara içmeyenlerinkine göre; düşük doğum ağırlığı, intauterin gelişme geriliği, perinatal ölüm yönünden risk altındadır Bunlara ek olarak sigara içen annelerde spontan abortus, preterm doğum, plesenta previa ablosyo plesenta, ve erken meuran ruptürü riskide artmıştır Tiryaki içicilerin 5 sigara ve daha azını içmeye çalışmalıdırlar

Gebelikte Alkol Kullanımı

Günümüzde primer terotojenlerden biri olarak düşürülmektedir Fazla miktarda alkol alan kadınların fetüsleri, fetal alkol sendromu gelişmesi yönünden risk altındadırlar Aşırı alkol tüketiminde maternal malnütrisyon ve hipoglisemiye bağlı fetal sorunlar görülebilir

Eğer kadın aşırı miktarda alkol tüketiyorsa, gebeliğin erken dönemlerinde alkol tedavi programlarına gönderilmelidir Alkol tedavisinde kullanılan Antabus teratojenik ajan olarak düşünülmektedir Bu yüzden eğitime daha ağırlık verilmelidir

Gebelikte İlaç Kullanımı

Annenin aldığı ilaçlar fetüsü etkiler Yapılan araştırmalarda gebelik süresince özellikle 1 trimestir de yani organların oluşumu sırasında kesinlikle kaçınılması gerektiğini bildirilmektedir Reçeteli yada reçetesiz tüm ilaçlar dok! a danışılarak kullanılmalıdır Eğer ilaç kullanılması gerekiyor ise doktor kontrolüne ve ilaçların kula-nım şekli, etki ve yan etkilerine karşı uyarılmalıdırlar Ama mümkünse hepsinden de kaçınılmalıdır Alternatif yoksa potansiyel teratojenik etkileri bilinmeyen yeni bir ilaç yerine, etkisi bilinen bir ilacın seçilmesi daha doğru olacaktır Ayrıca ilaçların mümkünse oral şeklinin ve en düşük terapotik dozunun alınması gerekir

İlaç yan etkilerinden bir kaçı şöyledir

Aspirin; Prostoglandin sentezini inhibe eder Buda gebeliğin uzamasına neden olabilir Aynı zamanda antepartal dönemde kanama riskini de arttırabilir
Tetrosiklin; Geç dönemlerde alındığında çocuğun dişlerinde lekelenmeye, prematür yeni doğanlarda iskelet sisteminin gelişiminde depresyona neden olur
Sulfonomidler; Gri bebek sendramuna Comodin; 2-3 trimestiıierde kullanıldığında

SSS defektleri

Insülin; iskelet molformasyonlarına yol açabilmektedir

Teratojenik Enfeksiyonlar

Teratojenik sözcüğü emriyoyu etkileyebilecek faktörleri tanımlamada kullanılır Terotojenik ajanlardan gebeyi korumak önemlidir Bu dönemde geçirilecek enfeksiyon hastalıkları, röntgen çektirme ve ilaç alma emriyoyu olumsuz etkiler Terotojen olarak bilinen organizmalar TORCH adı altında toplanır

Toksoplazmasiz

Protozoanların yaptığı bir hastalıktır Enfeksiyon hızı; pişmemiş et tüketimi ve direk - endirekt kedi peçesiyle kontominasyonla belirlenir
Gebelikte; tekrarlayan düşükler, peninatal ölümler, sontral sistemini etkilediği için anormal serebrospinal fnayi konjoktivit, hidrosefali, mikrosefali, genel olarak a-nemi, sarılık olabilir

Hastalıktan Korunmak İçin
Hamile döneminde çiğ et ve az pişmiş et yenmemesi
Çiğ ete temas ettikten sonra ellerin yıkanması
Evde kedilerin pişmiş et ile beslenmesi
Kedi pisliğine veya kontamine olmuş bölgelere dokunulmaması veya hemen ellerin yıkanılması

Sifiliz

Sitiliz cinsel ilişkiyle geçen bir hastalıktır Gebeliğin hangi döneminde olursa olsun tedavi edilmesi gerekir İlk trimestirde yakalandığında premüter doğuma, fetal ölümlere neden olabilir

Annede cinsel temastan 2-3 hafta sonra şankır denen ağrısız küçük sert lezyonlar görülür Tedavide penisilin, tetrasiklin, eritromisin kullanılır

Kızamıkçık

Virüs plesanta yoluyla anneye geçer Bebek konjenital rubella sendromu ile doğar Bu sendromda konjenital katarakt mıkrosefali, işitme bozukluğu, kardiak a-nomali, hipatosplenomegali, trombostopeni ve lösemiye eğilim vardır Kızamıkçık aşısı canlı olduğu için kullanılmaz Aşı yapıldıktan 2 ay sonra gebe kalınabilir

Sitomegalovirus

Kişisel temas ile bulaşır Transplesental yolla fetüse geçer Fetüste gelişme geriliği , mikrosefali, sağırlık, körlük yapar Annede belirti vermeye bilir Serolojik testlerle tanı konur 20 gebelik haftasında önce primer enfeksiyon saptandığı hallerde gebelik sonlandırılabilir

Herpes Simplex

Tip I ve II diye 2'ye ayrılır Tip I, bel üstü Top II bel altındaki bölgeleri etkiler Temastan 2-10 gün sonra genital bölgelerde lezyonlar görülür Lezyonların aktif döneminde sezeryan tercih edilir Çünkü bebeğe enfeksiyon lezyonların doğum sırasında açılmasıyla bulaşır Kesin tedavisi yoktur Semptomatik tedavi uygulanır

Diğer Enfeksiyonlar

Gonore ve klomidya teratojenik olmamasına rağmen anneden bebeğe doğum sırasında geçer Her ikisinde de göz enfeksiyonlarına, klamidya ayrıca pnomoniye neden olur

Diğer enfeksiyonlar kabakulak, suçiçeği ve kızamık terotojen değildir Ancak prematüre doğum ve fatal ölümlerin artmasına neden olur

Rh Uyuşmazlığı

Anne (-), baba (+), fetus (+) olduğunda bu durumdan söz edilir Rh (-) annenin (+) çocuğa eritrobilastozis fetalis adayıdır Bu olay temelde bir antijen antikor reaksiyonudur

İlk çocuğunda bir sorun görülmez ama vücut antikor üretmeye başlar Tekrar gebe kalındığında bebek (-) ise anne sistemindeki antikorlar, fetusa geçerek eritrositlerin yıkımına neden olur Bu durumda ilk anemi görülür Vücut azalan eritrositleri yerine koymak için olgunlaşmamış eritrositlerin dolaşıma verir Kalp anemi sonucunda 02 azalmasıyla yetmezliğe girer ve anemi sonucu ödem oluşur Bu tabloya hidrops fetalis denir Fetüs intravterin yada doğumdan birkaç gün içinde ölür tedavide doğumdan sonra ilk 72 saat içinde RhoGAM yapılır

Çoğul Gebelik

İkiz gebeliklere 80, üçüz bebeklere 6400 doğumda bir rastlanır Bu oran doğum kontrol hapları kullanıldığında, invitro fertilizasyonda artma gösterir
İkiz bebeklerin yaşacağı sorunlar

Doğum öncesi
Gebelik şikayetlerinin artması
Polihidroamnios
Anemi
Doğum öncesi kanamalar
Fetal - plesental yetmezlik Prezantasyon bozuklukları
Doğum Sırasında
Prezantasyon bozuklukları
Erken membran rüptürû
2 fetüsûn plasentadan erken ayrılması
Doğumdan Sonra
Atoni kanaması
Prematüre bebek
Düşük doğum ağırlıklı bebek

Sürmaturasyon

Gebeliğin normal sûresi olan 40 haftayı aşmasıdır Bu tür bebeklere post-matür denir Mortalitesi % 15'dir Tehlikesi; plasenta yaşlandığından fetûse yeterli besin sağlayamaz ve fetüsün 02de azalır (Polisitemi) Ayrıca yetemezliğe bağlı uterus içi bebek ölümleri yada ilk 7 gün içinde; lyıplar fazladır Bu yüzden miadını 5 gün geçiren gebeler suni olarak doğuma başlanır

Anormal Gelişler

Fetüste en sık görülen pozisyon oksiputon sol önünde olduğu (LEA) left Oksiput Anterior pozisyonudur Fetüsün pelvis girişimi başı ile ve çenesi göğsüne değecek kadar tam flexiyonda girmesi gerekirken başka bir pozisyonda girerse malprezentasyondan bahsedilebilir Bu prezontasyon bozukluklarında fetüsün pelvise uyum yapması ve aşağı doğru inmesi zor hatta imkansızıdr

Alın prezentasyonu
Yüz prezentasyonu
Omuz prezentasyonu
Kam prezentasyonu
Makat prezentasyonu

Amniyotik Mayi Anomalileri Mekonyumlu Amniyetik Mayi
Makat prezentasyonu hariç normalde bulunmaması gerekir Fetal hipoksiae anal sfinkterde gevşemeye neden olur Fetüs için tehlikeli olan bu durumda FKH yakında izlemelidir

Polihidroamniyoz

Amniyotik mayinin 2000 ml'nin üzerinde olmasıdır Normalde gebeliğin 2 yarısında 1 -1,5 litredir Sıklıkla bebekte anormallik, diabet, çoğul gebelikle birlikte görülür Hidroamnioz distaziye ve atoniye yol açabilir

Oligohidroamniyoz

Amniyotik mayinin 500 mi altında olmasıdır Genellikle renal ogenezis yada üriner sistemde tıkanıklık söz konusudur Post term gebelikte pulmonel hipoplaziye bağlı da oligohidroamnîyaz gelişebilir