Yaygın Anksiyete Bozukluğu Belirtileri Tedavisi

Yaygın Anksiyete Bozukluğu
En az 6 ay süreyle, hemen her gün anksiyete ve enditeli beklenti, huzursuzluk, çabuk yorulma, gerginlik, konsantrasyon güçlüğü gibi belirtilerle giden toplumsal ve mesleki işlevselliği bozan bir durum olarak tanımlanır Yaygınlığı %3-8 arasında değişir Kadınlarda sıklığı 2 kat fazladır Klinik özellikleri içinde yaygın ve yoğun bir anksiyete, huzursuzluk, irritabilite, titreme, baş ağrısı, terleme, çarpıntı, mide yakınmaları, boğulma hissi, endişeli beklenti gibi belirtiler ön plandadır Hastaların çoğu bedensel belirtiler nedeniyle psikiyatri dışı hekimlere başvururlar, çoğu kez yanlış tanınırlar Premenstürel dönemde yakınmalar ağırlaşır Sıklıkla başlangıçta yaşam zorlarıyla karşılaşmışlardır Süregen bir gidiş gösterir Streslerle karşılaştıkça alevlenme gösterir Tiroid hastalıkları, KVS hastalıkları, diğer anksiyete bozukluklarından ayırıcı tanısı yapılmalıdır Sağaltımı en az 6-12 ay sürmelidir Benzodiazepinler sınırlı sürede kullanılmalıdır Trisiklik antidepresanlar, beta blokerler, buspiron, antihistaminikler sağaltımda kullanılabilirler Kognitif-davranışcı, destekleyici psikoterapötik yaklaşımlardan yarar görürler


YAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU


Panik bozukluğunun olmadığı, belirgin, yaygın, kontrolü güç olan kronik anksiyete durumları için kullanılır Bu sendromun temel ölçütü en az 6 ay boyunca anksiyete yaşanması gereğidir DSM-IV’de özellikle hipokondriazis ve PTSB başta olmak üzere diğer ekse I tanılarının olduğu durumlarda yaygın anksiyete bozukluğu tanısının konulmamasını önermektedir Kadınlarda erkeklere göre daha sıktır (2/1)


Hastanın görünümü oldukça tipiktir Huzursuz ve ürkektirler Yüz ve beden duruşları gergindir Ciltleri solgun olup el, ayak ve koltuk altları daha fazla olmak üzere terledikleri dikkati çeker Genellikle endişeli ve dalgın olup, çok önemli olmayan konularda bile endişelendikleri ya da olayların olası olumsuz sonuçları konusunda düşünmektenden kendini alıkoyamadıkları görülür


Yaygın anksiyete bozukluğu olan kişilerin 1/3’ü kişilik bozukluğu gösterirler : En fazla bağımlı kişilik bozukluğu gösterirler


DSM-IV tanı ölçütleri:
AEn az 6 ay boyunca sürmesi
BKişi bu anksiyeteyi kontrol etmekte güçlük çeker
CAnksiyete ya da endişe aşağıdakilerden üçü ile birlikte görülür
1 Huzursuzluk veya kendini tetikte hissetme
2 Çabuk yorulma
3 Konsantrasyon güçlüğü
4 İrritabilite
5 Kas gerginliği
6 Uyku bozukluğu
D

Anksiyete ya da endişe, panik bozukluğu, OKB, ayrılma anksiytesi, anoreksiya nevrosa,
somatizasyon bozukluğu , hipokondriazis gibi hjerhangi bir eksen I bozukluğu bağlı değildir Ve bu anksiyete PTSB’e bağlı değildir
E Bu sıkıntıların işlevselliği bozması gerekir
F Bozukluğun nedeni genel bir tıbbi durum, psikotik bozukluk, duygudurum bozukluğuna bağlı değildir


Ayırıcı tanıda altta yatan fiziksel ( hipoglisemi, hipertriodi, feokromostoma vb) veya psikolojik bozukluğu (panik bozukluğu ,sosyal fobi, depresyon, psikotik bozukluk) veya kafein intoksikasyonu ya da anksiyolitik ilaç kesimine bağlı rebound fenomeni olup olmadığı ayırtedilmelidir


Yaygın anksiyete bozukluğu tedavisinde “ Anksiyete yönetim eğitimi” önerilmektedir Burada söz konuusu olan yapılandırılmış bir programdır ve 3 bölümden oluşur:


1 Fizyolojik uyarılmayı kontrol altına almayı amaçlayan “gevşeme teknikleri” Bu konuda en çok başvurulan, nefes alma alıştırmalarıyla progresif ve zıt gevşeme yöntemleridir


2Anksiyete oluşumunda rol oynayan hatalı bilişlerin saptanması ve değiştirilimesine yönelik “bilişsel terapi” programları


3Hem gevşeme hem de bilişsel kontrolü içeren “karma yöntemler”


Bilişsel tedavi yöntemlerinden AWARE (farkında olma):
A (Accept): Anksiyetyi kabul et
W (Watch): Anksiyeteyi gözle 0-10 arasında değerlendir
A (Act): Sanki anksiyete yokmuş gibi davran, düzenli ve yavaş nefes al
R (Repeat): Anksiyete geçinciye kadar bu basamakları yinele
E (Expect): En iyisini umut et
Atılganlık eğitimi (Assertion training)