Ba?ymlylyk Yapan Maddeler Kokain - Ba?ymlylyk Yaratan Maddeler Kokain

Ba?ymlylyk Yapan Maddeler Kokain - Ba?ymlylyk Yaratan Maddeler Kokain


Genel Özellikler: Kokain, Erythoxylon Coca olarak adlandyrylan bitkinin yapraklarynda do?al olarak bulunan stimulan uyarycy bir maddedir Saf madde olarak yakla?yk 100 yyldyr varolmakla beraber, koka yapraklaryny çi?neme aly?kanly?y hemen hemen 2000 yyldan beri süregelmektedir

Ylk kez 1860 yylynda izole edilmi?tir 1880 yylynda ise vasokonstruksiyon (damarlary daraltycy) etkisi nedeni ile lokal anes¤¤¤ik (bölgesel a?ry kesici) olarak kullanylmaya ba?lanmy?tyr Kokain typta halen bir lokal anes¤¤¤ik olarak, özellikle göz, burun ve bo?az cerrahisinde kullanylmaktadyr 1884 yylynda Sigmund Freud kokainin farmakolojik etkileri üstüne bir çaly?ma yapmy?tyr 1880 ve 1890 yyllary arasynda, birçok hastaly?y iyile?tirmek amacy ile yaygyn olarak kullanylmy?, 1914 yylynda ABD’de ba?ymlylyk yapycy özelli?i nedeni ile uyu?turucu bir madde olarak kabul edilmi?tir

Kokain özellikle 80’li yyllardan sonra dünyada yaygyn olarak kullanylmaya ba?lanan, tehlikeli bir maddedir Çok hyzly ve güçlü bir ba?ymlylyk geli?tirir

Kokain ülkemizde üretilen ve yaygyn kullanymy olan bir madde de?ildir Ancak 1995 yyly içinde polis tarafyndan yakalanan kokain miktary geçen yyllar ile kyyaslandy?ynda oldukça yüksektir Bu veri kokain kullanymynyn ülkemizde giderek yaygynla?aca?ynyn bir belirtisi olabilir
Sokak isimleri : Genellikle “coke” olarak adlandyrylyr Türkiye dy?ynda “snow, girl, lady” isimleri verilmektedir Türkiyede ise “kok, koko jamboo, kola, pyrlanta, otoban, beyaz ten, pudra, toz ?eker” gibi adlarla anylmaktadyr

Etkiler: Temel farmakodinamik etkisi, sinir uçlarynda dopamin ady verilen maddenin geri alymyny engellemesidir Böylece hem D1, hem de D2 reseptörleri aktive olur Dopamin geri alymynyn engellemesinin yanynda di?er nörotransmitterlerin (norepinefrin, serotonin) geri alymyny da engeller Bunun sonucu sinir uçlarynda bu maddeler birikir Bu maddelerin birikmesi ile bu maddelerin gösterdi?i etki de artar

Kokain az miktarda alyndy?y zaman, öfori hali denilen, keyif, ço?kunluk ve ne?e hali verir Ki?inin kendine olan güveni artar Ruhsal ve fiziksel i?levleri artyrdy?y dü?ünüldü?ü için de kullanylmaktadyr Kullanymyny takiben ta?ikardi ya da bradikardi (kalp aty?ynyn hyzlanmasy ya da yava?lamasy), pupiller dilatasyon (göz bebeklerinin büyümesi), kan basyncynda dü?me ya da artma gözlenir Alynan kokain miktary arttykça çe?itli idrak yanylmalary, illüzyonlar ve halüsinasyonlar ortaya çykar En syk görülen halüsinasyonlar dokunma ile ilgilidir Kokain kullanan ki?i, derisinin altynda kurtçuklaryn yürüdü?ünü veya renkli ve hareketli görme halüsinasyonlary ya?ady?yny söyler

Kokainin beynin kan akymyny ve glikoz kullanymyny azaltty?y bildirilmektedir

Kokainin etkileri kysa zamanda ortaya çykar ve kaybolur Alymyny takiben etkisini hemen gösterir Yakla?yk 30 ile 60 dakika içinde etkisi kaybolur Bu süre zarfynda e?er tekrar kokain alynmazsa yoksunluk belirtileri ortaya çykar Bu belirtiler oldukça tatsyzdyr Yoksunluk belirtilerinin ortaya çykmamasy için dozun hemen alynmasy gerekir Etkisi kaybolmasyna ra?men, kan ve idrarda 10 gün süre ile kokain ****bolitleri bulunur

Ba?ymlylyk yapycy etkisi oldukça yüksektir Psikolojik ba?ymlylyk bir kez kullanyldyktan sonra bile geli?ebilir Tekrarlanan kullanymlardan sonra tolerans geli?ir ve fizyolojik ba?ymlylyk olu?ur Kokain kesildi?inde yoksunluk belirtileri ortaya çykar, ancak bu etkiler eroin, morfin gibi opiyatlar ile kar?yla?tyryldy?ynda daha dü?üktür

Yoksunluk: Kokain alymyny izleyen bir saat içerisinde “crash” ady verilen depresyona benzer bir tablo olu?ur Bu tablo çöküntü, mutsuzluk, hiçbir ?eyden zevk almama, sykynty, kaygy, sinirlilik, güçsüzlük, çok uyuma iste?i, korkutucu rüyalar ile belirgindir Bu belirtiler 18 saat sürer A?yr kullanymda ise bir haftaya kadar uzar Özellikle 2-4 gün arasynda en ?iddetli düzeyine varyr Bu dönemde intihar gözlenebilir

Sonuçlar: Kokain yüksek dozda kullanyldy?y zaman, kalp atym hyzy artar, yüksek tansiyon ortaya çykar Sinirlilik, sosyal muhakeme kayby, riskli cinsel giri?imler, saldyrganlyk, psikomotor aktivitede arty?, ajitasyon, kalp atymynda bozukluk, gö?üs a?rysy, kas zayyfly?y, solunum güçlü?ü ve koma geli?ir Tüm maddeler içinde en öldürücü etki kokaininindir

Kokain kullanymynyn çok ciddi yan etkileri vardyr En syk görülen etki burunda kanlanmanyn (nasal konjesyon) arty?yna ba?ly olarak görülen burun kanamalarydyr Bron?lar ve akci?erde hasara neden olur Tiklere yol açar ve migren benzeri ba? a?rylary olu?turabilir En önemli yan etkisi beyin üstüne olan etkileridir Beyinde enfarktlar (tykanmalar) olu?turur Kimi zaman beyin içi kanamalar gözlenir Beyin üstüne olan bu etkiler kokainin damarlary daraltycy etkisinden kaynaklanmaktadyr
Kokain kullananlarda %3-8 oranynda sara (epilepsi) nöbetleri gözlenmi?tir En syk epileptik nöbetlere neden olan madde kokain olup, ikinci syrada amfetaminler gelir Nöbetler, yüksek doz kokain ya da kullananlarda daha syk görülen bir yan etkidir

Myokard enfarktüsü (kalp damarlarynda tykanma) ve aritmi (kalbin ritminde bozulmalar) kokainin kalp üstüne olan istenmeyen etkilerinin ba?lycalarydyr

Kokain afrodizyak bir maddedir Kullanyldy?y zaman bo?almayy geciktirir Ancak uzun kullanymy veya kokainin ani byrakylmasynyn sonucunda iktidarsyzlyk gözlemlenir

Kokain kullanymyny takiben paranoid hezeyanlar ve halüsinasyonlar gözlenebilir Bu durumda ki?i hayaller görmeye, her ?eyden ku?ku duymaya ba?lar Bu durum psikoz tablosunu andyryr