Toplumda Cinsiyet - Toplumda Cinsiyetin Rolü

**Prof. Dr. Sinsi** · 07-14-2012

Toplumda Cinsiyet - Toplumda Cinsiyetin Rolü

Toplumsal Cinsiyet, toplumsallaşma süreci ve bireyin yaşadığı toplum içerisinde edindiği cinsiyettir

Bu kavram ilk defa 1972 yılında kullanılmıştır

Doğuştan edinilen biyolojik cinsiyetin tam tersi özellikler gösterir

Kadın ve erkeğin, toplumda üstlendikleri rollerin çoğu zaman kültür tarafından belirlendiğini anlatır ve bu nedenle de değişebilir olduğunu söyler

Toplumsal cinsiyet rolleri, toplumların sosyal, ekonomik ve kültürel yapısından etkilendiği için, buna uygun mekanizmalar da üretir

Bu mekanizmalar da toplumun koşullarına göre zamanla değişiklik gösterir

Cinsiyet rollerin kültürel boyutu çok geniş yelpaze içinde biçimlenir

Bu genişlik içinde belli başlı ana yönelimler belirginleşse de, kültürel görev dağılım olanaklarının hemen hemen tümü bir yerde ve belli bir zamanda uygulama alanı bulmuştur

Bugüne kadar, her kültürde, bir cinsiyet rolü var olmuştur

Bu rollerin her biri tarihsel olarak ortaya çıkmış ve sürekli değişime uğramışlardır

Sadece, üreme konusunda kadın ve erkeğin biyolojik rolleri, 20

yy

ın ortasına kadar sorgulanmamıştır, fakat tıbbın olanak sunmasıyla birlikte, bu biyolojik roller kısmen değişmiş ve bu konuda tartışmalar yürütülmüştür

Yalnız bu tartışmalar, toplumun sadece küçük bir kesimiyle sınırlı kalmıştır

Toplumsal cinsiyet rollerinin en bilindik şekli, geçmiş yüzyıllarda, Batı’da giderek sorgulanan ve değişen heteronormatif ve ataerkil rollerdir

Geleneksel roller, “erkek” ve “kadın” olarak birbirinden kati bir şekilde ayrılan ve her iki cinsiyete de doğuştan verilen cinsiyet rollerinin var olduğu iddiasındadır

Bu roller: Erkek:

Aile reisi ve evin geçiminden sorumlu,
Dışarıyla olan bağı kurmada sorumlu,
Güçlü, mantıkla hareket eden, cesur, cinsel açıdan aktif,
Kadınlara, yani “besleyicilere” hemen hemen hiç bağlı olmayan “avcılar” olarak erkekler

Kadın:

Erkeğe bağlı ve onun korumasına muhtaç,
Eşiyle ve ailesiyle olan ilişki de sosyalliği sağlayan,
Güçsüz, duygusal, mantıkla hareket etmeyen, her zaman kendinden ödün veren, cinsel açıdan pasif
“Avcılara” muhtaç “Kuluçka sağlayıcısı” olarak kadınlar

19

yy

da ortaya çıkan kadın hareketleri, sanayi devrimi gibi politik değişiklikler ve özellikle de Dünya Savaşları, kadının toplumdaki konumunun değişmesini sağlamıştır

Böylelikle, cinsiyet rolü bağlamında da çok önemli değişiklikler meydana gelmiştir

Kadının rolü, erkeklere oranla, daha çok liberalleşmiştir

Bu liberalleşme, kadınlara verilen olanakların, erkeklere göre daha fazla olmasına yol açmıştır

Cinsiyet rolleri, geleneksel rol dağılımı görüşüne karşı çıkan ruh ve doğa bilimlerininin terseksüelliğin farkına varılmıştır

07-14-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Toplumda Cinsiyet - Toplumda Cinsiyetin Rolü Toplumda Cinsiyet - Toplumda Cinsiyetin Rolü Toplumsal Cinsiyet, toplumsallaşma süreci ve bireyin yaşadığı toplum içerisinde edindiği cinsiyettir Bu kavram ilk defa 1972 yılında kullanılmıştır Doğuştan edinilen biyolojik cinsiyetin tam tersi özellikler gösterir Kadın ve erkeğin, toplumda üstlendikleri rollerin çoğu zaman kültür tarafından belirlendiğini anlatır ve bu nedenle de değişebilir olduğunu söyler Toplumsal cinsiyet rolleri, toplumların sosyal, ekonomik ve kültürel yapısından etkilendiği için, buna uygun mekanizmalar da üretir Bu mekanizmalar da toplumun koşullarına göre zamanla değişiklik gösterir Cinsiyet rollerin kültürel boyutu çok geniş yelpaze içinde biçimlenir Bu genişlik içinde belli başlı ana yönelimler belirginleşse de, kültürel görev dağılım olanaklarının hemen hemen tümü bir yerde ve belli bir zamanda uygulama alanı bulmuştur Bugüne kadar, her kültürde, bir cinsiyet rolü var olmuştur Bu rollerin her biri tarihsel olarak ortaya çıkmış ve sürekli değişime uğramışlardır Sadece, üreme konusunda kadın ve erkeğin biyolojik rolleri, 20 yyın ortasına kadar sorgulanmamıştır, fakat tıbbın olanak sunmasıyla birlikte, bu biyolojik roller kısmen değişmiş ve bu konuda tartışmalar yürütülmüştür Yalnız bu tartışmalar, toplumun sadece küçük bir kesimiyle sınırlı kalmıştır Toplumsal cinsiyet rollerinin en bilindik şekli, geçmiş yüzyıllarda, Batı’da giderek sorgulanan ve değişen heteronormatif ve ataerkil rollerdir Geleneksel roller, “erkek” ve “kadın” olarak birbirinden kati bir şekilde ayrılan ve her iki cinsiyete de doğuştan verilen cinsiyet rollerinin var olduğu iddiasındadır Bu roller: Erkek: Aile reisi ve evin geçiminden sorumlu, Dışarıyla olan bağı kurmada sorumlu, Güçlü, mantıkla hareket eden, cesur, cinsel açıdan aktif, Kadınlara, yani “besleyicilere” hemen hemen hiç bağlı olmayan “avcılar” olarak erkekler Kadın: Erkeğe bağlı ve onun korumasına muhtaç, Eşiyle ve ailesiyle olan ilişki de sosyalliği sağlayan, Güçsüz, duygusal, mantıkla hareket etmeyen, her zaman kendinden ödün veren, cinsel açıdan pasif “Avcılara” muhtaç “Kuluçka sağlayıcısı” olarak kadınlar 19 yy da ortaya çıkan kadın hareketleri, sanayi devrimi gibi politik değişiklikler ve özellikle de Dünya Savaşları, kadının toplumdaki konumunun değişmesini sağlamıştır Böylelikle, cinsiyet rolü bağlamında da çok önemli değişiklikler meydana gelmiştir Kadının rolü, erkeklere oranla, daha çok liberalleşmiştir Bu liberalleşme, kadınlara verilen olanakların, erkeklere göre daha fazla olmasına yol açmıştır Cinsiyet rolleri, geleneksel rol dağılımı görüşüne karşı çıkan ruh ve doğa bilimlerininin terseksüelliğin farkına varılmıştır