Baran - Fıtratın Dili

Baran Fıtratın Dili Nazan Bekiroğlu - İranlı yönetmen Mecid Mecidi’nin filmi Baran hikayesi



‘Baran’ {2001} / Majid Majidi


Aşağıdaki hikaye yazı, Nazan Bekiroğlu’nun Zaman Gazetesi’ndeki 06 Eylül 2009 tarihli yazısıdır


Sanatta ancak fıtrata uygun olanın gönülleri fethedeceğini sezecek kadar bilge, taşmış da durulmuş ırmaklar kadar berrak ve sakin Bir o kadar derin Şatafatsız, şaşaasız İddiasızlığında ihtişamlı


İranlı yönetmen Mecid Mecidi’nin filmi “Baran”, hayatın sert yanına çevrilmiş bir masal ışıldağında küçük sahneler üzerinden akıtılmış aşka dair büyük bir hikaye Hazin ve zengin Rikkatli bir doğu dili


“Sinema Dili” diye bir ara başlık açmak niyetinde değilim Sadece zannımca, münferit parıltılarına rağmen kesintisiz ırmağının ortak dilini bir türlü bulamamış Türk sineması gibi romanının da yitik malını sahiplenir gibi sahiplenmesi gerekenin böyle bir dil olduğunu işaret etmekle iktifa edeceğim Şarkın bilgeliğinde halin dili


O dil ki, tepeden tırnağa aşk olan bir hikayede kahramanlar bütün şunları kimi taşarak kimi sızarak ayan beyan söylüyorlar Ama erkek olan aşka dair tek kelime etmeden, kadın olansa değil kelime etmek sesini bile işittirmeden


Erkek (Her sahnede/Her haliyle)


Sen geldin Benim eziyetim dokundu sana Ama bağışla, senin sen olduğunu bilmiyordum Ne zaman ki öfkemin üzerine indi yağmur O zaman duruldum


Sen saçlarını tararsın Ben seni, puslu aynanın içinde bir resim, ağır ağır uçuşan perdenin üzerinde bir gölge olarak fark ederim Masal keser dört bir yan Seni yeşiller içinde bir cennet çiçeği velvelesinde ilk kez gördüğümde, sen o musun, diye sormam bile Bilirim ki rengini gizlesen kokunu saklayamazsın, perdeni çeksen ışığını boğamazsın Benim gördüğüm benim rüyamda kalır Senden şüphelenmek yerine çimento yanığı göz bebeklerimden şüphelenmeyi yeğlerim Fark ederim aynanın sırtındaki sırrı Eksiğim gibi durduğunu Güvercinlerin kanat sesleri inşaat işçilerinin yanık türkülerine karışırken fıtratın dilinde işlemeye başlarım Bir yanımdan sakinleşir ama bambaşka bir yanımdan taşarım


Bir başka aynada tanırım kendimi Bundan böyle hoş-halim Latifim Gördüm ya seni görülmek de isterim Yağmurun rengini ateşte seçerken ne yana gitsen sana dönerim Çıkarırım alnımdaki kara bağı Bahtımı ekmeğine bağlarım Anlamsız varlığım anlam bulur Başkalaşırım Mademki elinin dokunduğu her şey, bir bardak çay, iki parça şeker olsa bile Harikulâde bir şey


Çamura saplanmış kara lastik pabucun bütün masallardaki kristallerden daha varlıklıdır Ama yokuşun dik senin, yükün ne kadar ağır Senin taşıdığın benim belimi büküyor Sen ezilme, bel verme diye her şeyden vazgeçebilirim Sarı bir sayfanın resmiyeti üzerinden kazınan vesikalık bir fotoğraf gibi bir anda kimliksiz kalabilir, ismim gibi cismimden de geçebilirim


Kadın (Sadece Bir Sahnede/Peçesini indirmesiyle)


Daha düne kadar yüzüm açıktı sana Aramızda masumiyet ihlaline dair bir hece yoktu Çünkü senin farkında olmadığım gibi benim farkımda olduğunun da farkında değildim Ama şimdi bir bilmek halindeyim ki yüzüm, keskin inen bir satırın gürültüsünde, her şeyi karanlığa boğan bir perdenin düşüşü kadar ani ve kesin, senin yüzüne kapalı bundan böyle


Çünkü beni fark ettiğin anda ve bunu benim de bildiğim anda ne senin senliğin ne de benim benliğim kalır Geriye sadece içimizde taşıdığımız Âdem ve Havva ve aramızdaki ezel olasılığı kalır Bu yüzden şimdi sadece yüzümü değil kalbimi de her an izleyen bir çift göze dair terbiyeyle, aramıza bir uçurum koyuyorum Senden kaçıyor, kendimi senden gizliyorum


Ama Aşkın koşulanda değil kaçılanda, açılanda değil kapananda olduğunun da bilgisindeyim Peçemi örterek açıyorum sana kapılarımı Dahası ezeli bir bilginin ürpertisi yüzüme sinerken aramıza bir senlik ve benlik davası sokuyorum Seni ben karşısında tanımlıyorum yani Sana yer veriyor, baha biçiyorum O dairede kendimi tamamlıyorum Senden gizlenerek seni sen, beni ben yapıyorum Böylece benim için taşıyabileceğin bütün anlamların farkında olduğumu da beyan ederek benim kadın senin erkek olduğumuzu yüzüme indirdiğim şu peçede aşikâr ediyorum Bu halimle seni bir mümkün olarak gördüğümü itiraf ediyor, senle ben arasındaki bütün ihtimallere evet diyorum