Hamilelik Döneminde Diş Sorunları

20 Yaş Dişleri: Bunlar yıllarca problem çıkarmadan durabilir Eğer etrafında dişeti cebi olan, gömük yada yarı gömük veya üstü gıda artıklarıyla kaplı çürümeye başlamış bir 20 yaş dişiniz varsa, hamile kalmadan önce bundan kurtulmak gerekir Çünkü çıkaracağı problem genelde şiddetli bir ağrı ve iltihaptır Bunu çözmenin yolu da antibiyotik, röntgen ve çoğu zaman da çekimden geçer

Çürük Dişler: Ufak tefek çürükler 3 ila 6ay arası rahatlıkla yapılabilir Size az da olsa rahatsızlık veren çürük dişiniz varsa mutlaka hamilelik öncesinde tedavinizi yaptırınız

Diş etleri: Eğer ağrılı, şiş, kanamalı diş etleriniz varsa bilin ki hamile kaldığınızda bu semptomlar şiddetlenecektir Eğer ciddi bir dişeti hastalığına sahipseniz mutlaka bunu tümü ile kontrol altına almadan hamile kalmayın Aksi taktirde erken doğum ve düşük ağırlıklı bebek riski ile karşılaşabilirsiniz Hiçbir probleminiz yoksa bile iyi bir diştaşı temizliği yapılmalı, hijyen eğitimi verilerek nasıl fırçalamanız gerektiği öğretilmelidir

Hamile kaldıktan sonra 3 ayda bir diş hekimine kontrole gitmeyi unutmayın

HAMİLELİK DÖNEMİNDE KADINLARIN DİŞ VE AĞIZ YAPISINDA NE GİBİ DEĞİŞİKLİKLER VE BOZULMALAR OLUR?

Hamile kadınlar östrogen ve progesteron seviyelerindeki ani artış sebebiyle dişeti iltihaplarına eğilimlidir Eğer dişlerdeki besin artıkları tamamı ile temizlenmezse kolayca gingivitis (basit dişeti iltihabı) oluşabilir Dişetleri şişkin kırmızı ve kanamalıdır Bunun hiç oluşmamasını sağlamak , doğru ve etkin bir şekilde diş fırçalamak ve diş ipi kullanımıyla mümkündür

Hamilelik döneminde dişeti tümörleri de oluşabilir Bunlar zararsızdır ve hamilelik bittikten kısa bir süre sonra yok olurlar

Sabah bulantıları olan ve sık sık kusan hamilelerde ağız içindeki asit ortam dişlerde aşınma, hassasiyet ve çürüğe eğilime sebep olabilir Bundan da etkin ve doğru fırçalama ile kurtulmak mümkündür Fakat kusmanın hemen arkasından ağızdaki ortamın asitliği maksimuma ulaştığından bu sırada dişleri fırçalamak mine yüzeyinde aşınmalara sebep olurYapılması uygun olan kusmadan sonra ağzı bol su ile çalkalayıp 20-30 dk bekledikten sonra dişleri fırçalamaktır

Hamilenin sürekli diş fırçalamaktan midesi bulanıyorsa su ile bol bol çalkalayarak ağzından asidi uzaklaştırmasının bile büyük faydası vardır

Halk arasında bebek hamilenin dişlerindeki kalsiyumu alır diye bir inanış vardır Oysa anne gıdalarla yeterince kalsiyum alıyorsa hiçbir problem olmaz Yetersiz alıyorsa o zaman öncelikle bebeğin ihtiyacı karşılanacaktır Gereken kalsiyum dişlerden değil hamile kadının kemiklerinden sağlanır Eğer dişleriniz hamilelik esnasında hızla çürüyorsa sakın bebeğinizi suçlamayın,bu kalsiyumunun çekilmesinden değil yetersiz ağız bakımından kaynaklanır Sadece dişlerinizi biraz daha özenle fırçalayın ve diş hekiminize kontrole gidin


HAMİLELİK BOYUNCA DİŞ SAĞLIĞI FARKLI PERİYODLARA (DÖNEMLERE) AYRILIR MI?

İlk üç aylık(IPeriyod) evre bebeğin oluşumunun en hassas ve hızla gerçekleştiği evredir Bu dönemde mecbur kalmadıkça hamilelere tedavi uygulamak istemeyiz Aynı zamanda bu dönem diş eti sağlığının bozulduğu ve kanamaların çoğaldığı dönemdir Bu dönemde diştaşı temizliği yapılıp, hijyen eğitimi ile iyi bir fırçalama öğretmek önemlidir

IIperiyod (3-6ay) röntgen ve diş çekimi dahil her türlü işlemin yapılabildiği dönemdir Eğer bir probleminiz varsa ve bu dönemde ihmal ederseniz hamileliğiniz iyice ilerlediğinde meydana gelecek kuvvetli bir ağrı erken doğuma bile sebep olabilir Hamile kalmadan önce kontrole gidemediyseniz 3-6 aylık dönemde mutlaka diş hekiminizin kontrolünden geçiniz


HAMİLELİK DÖNEMİNDE DİŞ APSESİ, ÇÜRÜK VS ÇIKMASI HALİNDE NELER YAPILMALIDIR?

Bunlara yönelik tedavi hamileliğin 3-6 ayı arasında rahatlıkla yapılabilir 1-3 ay arasında bir problem çıkarsa ve birkaç ay beklemek mümkün değilse müdahale edilir Yoksa geçici tedavilerle 2 periyoda kadar beklenir 6-9 ay arasında da yine çok şiddetli bir ağrı yoksa basit çözümlerle doğum sonrasına kadar hamilenin rahat etmesi sağlanır

Doğru olan hamileliğin her döneminde hastanın kadın doğum uzmanıyla görüşerek ve tedavinin güçlük derecesine göre kişiye özel karar vermektir Burada anlatmak istediğimiz normalde tercih ettiğimiz tedavi prosedürüdür Hamilenin sağlık ve ruhsal durumu iyiyse (düşük , erken doğum riski, aşırı korku , panik atak yoksa ) her dönemde diş çekilebilir, apse tedavi edilebilir, dolgu yapılabilir Çünkü ağrının yaratacağı stres bebek için daha zararlı olabilir


BEBEK BEKLEYENLERDE ÇÜRÜKTEN KORUNMA

Hormonal değişiklikler nedeniyle daha hassas hale gelmiş diş ve diş etlerinin bu dönemde büyük bir özene ihtiyacı vardır Dişler üzerinde oluşmuş olan plağın tam olarak uzaklaştırılması gereklidir Aynı zamanda tükürük akışı yavaşladığından ,dişleri ve dişetlerini yıkama özelliği azalacaktır Özellikle hamileliğin ilk aylarında ki bulantı ve kusmalar da tükürüğü daha asidik hale getirerek çürüğe eğilimi arttırır Sık sık dişlerin fırçalanması ve ağızın bol su ile çalkalanması tükürükteki bu negatif etkileri azaltmaya yetecektir


HAMİLE İKEN ANTİBİYOTİK KULLANDIM, BEBEĞİMİN DİŞLERİNE ZARAR VERMİŞ OLABİLİR Mİ?

Hamilelik döneminde bilinçsiz antibiyotik kullanımı diş problerinden çok daha önemli hasarlara sebep olabilir Hamileliğiniz süresince kesinlikle doktorunuza danışmadan ilaç almayınız Özellikle ilk 3 ay çok hassastır Dişlerde yapı ve renk bozukluklarına sebep olduğu bilinen tek bir antibiyotik vardır ,"Tetrasiklinler" Bu grup antibiyotikler artık zorunlu olmadıkça hamilelerde kullanılmamaktadır


HAMİLELİĞİM ESNASINDA DİŞ RÖNTGENİ ÇEKTİREBİLİRMİYİM?

Eğer teşhis için gerekliyse 1-2 taneyi geçmemek şartı ile çekilebilir Diş hekimliğinde kullanılan röntgenin dozu çok düşüktür ,bunun yanında röntgen ışınının uygulandığı alan bebekten oldukça uzaktadır Yinede bu işlem esnasında karnın kurşun önlük ile örtülmesi unutulmamalıdır


BEBEĞİMİN DİŞLERİNİN SAĞLIĞI İÇİN HAMİLELİĞİMDE NE YAPABİLİRİM?

Dengeli beslenme, sağlıklı olma, ilaçlardan mümkün olduğunca uzak durma dışında direkt yapılabilecek pek bir şey yoktur Her şey otomatik olarak gelişir Bebeğin dişlerinin gelişimi için gerekli kalsiyum fosfor ve diğer mineraller annenin kan dolaşımından alınır ve annenin gerçekten kötü beslenmesi dışında hiçbir şey bebeğin diş yapıcı hücrelerinin bu temel minerallerle normal dokuları yapımını etkileyemez

Florürün diş gelişiminde önemli olduğunu biliyoruz ama doğmamış bir bebeğin dişlerine annenin diyeti ya da florür içeren haplarla daha fazla florür eklemek mümkün değildir Yani hamile kadınların extra florür almalarının hiçbir faydası yoktur

Hamileliğiniz süresince bebeğinizin dişleri için kaçınabileceğiniz birkaç şey vardır

* Enfeksiyonlardan uzak durun Bir virüs veya enfeksiyon nedeniyle ateşiniz yükselirse kan dolaşımınızdaki kalsiyum ve fosfor tuzlarının hassas dengesi bozulabilir Buda bebeğinizin o dönemde oluşan diş yapısının kalitesini ve miktarını bozabilir

* Doktorunuz tarafından bile verilse mümkün olduğunca tetrasiklin içeren antibiyotik kullanmayınız Tetrasiklin oluşmakta olan süt ve daimi dişleri lekelendirir ve sürdüklerinde renklerinin bozuk olmasına sebep olur Artık doktorlar bu antibiyotiği pek kullanmamaktadırlar

* İyi beslenin Bu her açıdan olduğu gibi çocuğunuzun diş sağlığı açısından da çok önemlidir
Önemli olan bir başka nokta ise ,anne adayının erken doğum yapması durumunda çocuğun dişlerinin de bundan etkilenmesidir Bunun nedeni dişlerin doğuma yakın zamanda mineralize olan bölgelerinin tamamlanamaması ve çürüğe karşı daha dayanıksız olmasıdır Erken doğan bebeklerin dişleri daha fazla dikkate ihtiyaç duyar Vaktinde doğan çocuklarda ise çürüğe daha az rastlanmaktadır


Dt Binnur YİĞİTBAŞI Diş Hekimliği