Tüp Bebeğe psikolojik hazırlık

Büyürken büyük bir çoğunluğumuz zamanı geldiğinde evleneceğimizi ve sonra da çocuk sahibi olacağımızı düşünürüz Çocuk sahibi olmak her evli çiftin belli bir süre sonra otomatik olarak yaşadığı bir deneyim gibi algılanmaktadır Oysa evli çiftlerin %15’i üreme ile ilgili sorunlar yaşamakta ve bu konuda tedavi görmektedirler


Çocuk sahibi olmak konusunda zorluklar yaşandığının anlaşıldığı ilk dönemde çiftler bu problemi kabul etmekte güçlük çekebilir O yüzden ilk tepki inanmamak ve şok duygusu olabilir ve bu hisler varolan problemi inkar etmeye doğru gidebilir İnkar yaşandığı zaman çiftler kısırlık problemi ile yüzleşmektense, bu problemden uzak durmayı tercih etmektedir


Eğer inkar dönemi uzun sürerse, problem ile ilgili bir çözüm arayışına başlamak da gecikecektir Burada sağlıklı olan, çiftin varolan üreme sorununu kabul ederek, bu konuda çözümsüz ve çaresiz olmadıklarını kendilerine hatırlatmaları ve hazır hissettikleri bir zamanda bu konuda doktorlarından yardım almalarıdır


Tüp bebek yapmaya karar vermiş olan çiftler şok ve inkar aşamalarından geçerek, kabul aşamasına gelmişler ve çözüm arayışına başlamışlardır Tüp bebek duygusal, fiziksel ve ekonomik gücü zorlayan bir tedavi çeşididir Bu noktada çiftlerin, güven duydukları bir doktor ve infertilite tedavi merkezi seçmeleri çok önemlidir Çünkü tüp bebek tedavisi boyunca, çift birçok kez doktor kontrolüne gelip gidecek ve doktor ve ekibi ile yakın bir ilişki içinde olacaktır Sadece eşler arasında konuşulagelmiş olan özel konular doktor ile de paylaşılmaya başlanacaktır Ayrıca tedavi boyunca duyulan kaygılardan dolayı çiftin aklına takılan birçok konu olacak ve doktorlarına bu konu ile ilgili sorular sormak isteyeceklerdir Eğer çift doktorlarına yeterince güvenmez ya da soru sormaya çekinir durumda olursa, tedavinin duygusal ayağında zorlanmalar yaşanabilir


Çifti psikolojik olarak tüp bebek tedavisine hazırlayacak olan diğer önemli husus, tedavi hakkında geniş çaplı bir bilgiye sahibi olmaktır Bu bilgilerin bir bölümü doktor ve ekibinden (hemşireler, embriyolog, psikolog) sağlanabilir Aynı zamanda çiftler kendileri de çeşitli kitaplar ve internetten bu konu ile ilgili araştırma yapabilirler Fakat tüp bebek tedavisine başlamış olan bir çifte en büyük bilgi ve deneyim desteğini sağlayabilecek kişiler bu süreci daha önce yaşamış olan çiftlerdir


Daha önce benzer bir deneyim yaşamış olan bir insanın aktaracakları, tedaviyi gören kişinin ne gibi aşamalardan geçeceği, hangi duygusal durumları yaşayacağı ve bunlarla nasıl baş edebileceği konusunda ışık tutacaktır Böylece tedavi gören kişi, yaşadıkları konusunda yalnız olmadığını, benzer hatta aynı duyguları başka insanların da yaşadığını ve bunlara çözüm getirdiğini farkına varır Kendisinin de yalnız ve çözümsüz olmadığını hisseder


Tedaviye psikolojik olarak hazırlanmak için akılda tutulması gereken diğer önemli husus ise şudur: Tüp bebek tedavisi fiziksel ve duygusal açıdan yüklüdür ve çifti yoracaktır Bu sebeple hayatın diğer alanlarındaki stresi ve yükü mümkün olduğunca sabitlemek ve minimumda tutmak yerinde olur İş ya da ev ile ilgili önemli kararlar tedavi sürecinden sonraya ertelenebilir Erkeğin ya da kadının iş değişikliği ya da çiftin taşınması gibi major değişiklikler tedavi ile aynı döneme denk getirilmemelidir Aynı zamanda aile içi ya da arkadaşlar arasında yaşanan stresli durumlardan tedavi süresince uzaklaşmak, çiftin, tedavinin duygusal yükünü daha rahat taşımasını sağlayacaktır


Tedaviye başlamadan önce en uygun ortam hazırlanmalı, çiftler kendi aralarındaki ilişkiye, kendi bedenlerine (spor, yeme, uyku alışkanlıkları, sigara ve içki tüketimi) özen göstermelidirler Bedenin yorgun ve bakımsız olduğu yerde kişinin psikolojisi de paralel olacaktır Aynı şekilde psikolojinin sağlam olmamasından fiziksel beden de olumsuz etkilenir Her ikisine de iyi bakmak tedavinin başarısı ve çiftlerin tedaviyi güçlü şekilde atlatmaları için önemlidir


Eğer çift tedavi öncesinde psikolojik anlamda zayıf hissediyorsa, bir psikoloğa danışmasında ve yardım almasında büyük fayda olacaktır Tedavi öncesinde alınan psikolojik destek, çiftin kendi baş etme mekanizmaları konusunda farkındalık kazanmasına ve güçlenmesine yardımcı olacaktır


Psikolog Gonca Şensözen