Okul Öncesi Dönemde Beslenme Eğitimi Çocuğun kişiliği okulöncesi dönemde şekillenmek

Okul Öncesi Dönemde Beslenme Eğitimi


Çocuğun kişiliği okulöncesi dönemde şekillenmekte, yetişkinlik çağındaki davranışları üzerinde etkili olacak alışkanlıkların edinilmesi özellikle bu yıllara dayanmaktadır Aynı şekilde çocuğun bu yaşlarda kazandığı yemek yeme alışkanlığı da hayatının daha sonraki dönemlerini etkileyerek ileride ortaya çıkabilecek beslenme sorunlarını önlemede temel çözüm yolunu oluşturmaktadır Yeterli ve dengeli beslenmeme sonucu oluşan sorunların önlenmesi beslenme eğitimi ile sağlanabilmektedir Sağlıklı beslenme alışkanlıklarının temeli çocukluk döneminde atıldığından bu çağlarda verilecek eğitim birey olma yolundaki çocuk için çok önemli olmaktadır


Besinler, içerdikleri besin öğelerinin türleri, kalitesi ve miktarları yönünden farklıdır Örneğin; taze sebze ve meyvelerde su çok, protein azdır; kuru baklagillerde ise su az, protein çok bulunmaktadır Bu açıdan yeterli ve dengeli beslenmede besinler dört ana gruba ayrılmış, dört grubun dışındakiler beşinci grupta toplanmıştır


Süt ve Türevleri:

Bu grup besinler; kemik-diş gelişimi, sinir sistemi ve kasların düzenli çalışması için gerekli vitamin ve mineralleri içeren; süt, yoğurt, ayran, peynir, süttozu, çökelek, dondurma, sütlü tatlılar ile süt ya da yoğurtla yapılan öteki yiyecekler yer alır Süt ve türevleri kalsiyum ve fosforun en iyi kaynağıdır Bu gruptaki besinler tüketilerek okulöncesi çocukları kalsiyum gereksinimini karşılayabilirler Okulöncesi çocuğun diyetinde bu gruptan günde 2-3 porsiyon bulundurulmalıdır Süt ve türevlerinden, 5-6 yaş okul öncesi çocuklarının tüketebileceği porsiyon örnekleri olarak 1 fincan süt, 1 fincan yoğurt 1 porsiyon olarak değerlendirilebileceği gibi 1/2 fincan dondurma ve tatlı yoğurt, 1/2 fincan puding yarım porsiyon (1/2) olarak değerlendirilebilir Sonuç olarak en azından verilecek olan 2 su bardağı süt (400-500 gr), 1 kibrit kutusu kadar peynir ya da çökelek çocuğu günlük ihtiyacını karşılayabilir


Et Yumurta Kuru Baklagiller:

Bu gruptaki besinler gerek zeka gerekse bedenen büyümesi ve gelişmesi için oldukça önemli olan protein kaynakları;

a) Koyun, sığır, kümes hayvanları, av hayvanlarının etleri; börek, yürek, karaciğer gibi organlar, balık ve öteki su ürünleri,

b) Yumurta,

c) Her türlü kuru baklagiller (fasulye, nohut, mercimek, bakla, soya fasulyesi)

d) Fındık, fıstık, ceviz, susam, badem gibi yağlı tohumlardır Et, yumurta ve kurubaklagil grubunun en önemli özelliği proteince zengin olmasıdır


Okulöncesi çocuğun diyetinde bu gruptan günde ilk yaşlarda 1/2 porsiyon kadardan başlanarak (bir yumurta, bir köfte kadar et ya da bir yemek kaşığı kurubaklagil), çocuk büyüdükçe (4-6 yaş) bu oran 1 ? 1 1/2 tam porsiyona arttırılabilir Et, Yumurta, Kuru baklagillerden, 5-6 yaş okul öncesi çocuklarının tüketebileceği porsiyon örnekleri olarak 2-3 pişmiş köfte büyüklüğünde et, 3-4 parça küçük tavuk budu, 3-4 kaşık pişmiş kurubaklagil, 1 yumurta 1 porsiyon olarak değerlendirilebileceği gibi 1/2 fincan kuru fasulye ve 1/3 kase sert kabuklu kuru yemiş (fındık, fıstık, ceviz) yaklaşık olarak 28 gr ete eş gelir, yarım porsiyon (1/2) olarak değerlendirilebilir


Sebze ve Meyveler

Vitamin ve mineral ihtiyacımızı karşıladığımız sebze ve meyveler, vücut direncinin artmasından, sindirim sistemine kadar vücudumuzun çalışmasında önemli role sahiptir 1-3 yaşlarındaki çocuğun 2 yemek kaşığı sebze yemeği, 2 adet küçük boy meyve ve sebze alması yeterli olabilirken Çocuk büyüdükçe verilen miktarda arttırılır örneğin; 5-6 yaş çocuklarının günlük olarak meyve grubundan 2 porsiyon, sebze grubundan 3 porsiyon almaları yeterlidir


Tahıl ve Türevleri

Temel enerji kaynağımız olan tahıllar ve bunlardan yapılan yiyeceklerdir Bu gruptaki besinler genel olarak karbonhidrat ve B grubu vitamin ihtiyacını karşılar Buğday, yulaf, arpa, mısır, pirinç ile bunlardan yapılan ekmek, şehriye, bulgur, irmik vBulletin tahıl grubuna girer Tahıl ve Türevlerinden, çocuklarının tüketebileceği porsiyon örnekleri olarak 1 dilim ekmek, yarım fincan büyüklüğünde pasta ya da pişmiş tahıl, 4-6 tane kraker, 10-15 adet bisküvi, 4-6 kaşık makarna ya da pilav, yarım fincan pişmiş tahıl 1 porsiyon olarak değerlendirilebilinir


Yağlar ve Şekerler

Sadece enerji kaynağı olan bu besinler; yağlar, zeytin, bal, pekmez, şeker, reçel, pasta, çikolata ve tahin gibi tatlılar bu grubun içersinde yer alırlar Bu gruptaki besinlerin enerji değerleri yüksektir


Okul öncesi çocuğunun yeterli ve dengeli beslenmesi, aşırı yemek yemesi ya da yüksek kalorili yiyecekleri çok yemesi demek değildir Çocuk kişisel özelliklerine göre beden ihtiyacını karşılayacak şekilde beslenmelidir Bu amaçla çocuğun ne kadar enerjiye ihtiyacı olduğu, sağlıklı gelişimi ve büyümesi için besin maddelerinin hangi yiyeceklerden, hangi oranlarda beslenmesi gerektiği çok iyi bilinmelidir