Mecaz-ı Mürsel(Ad Aktarması)

MECAZ-I MÜRSEL (AD AKTARMASI/DÜZ DEĞİŞMECE)
Benzetme ilgisi söz konusu olmadan,başka bazı ilgilerle,bir sözün
başka bir söz yerinde kullanılmasıyla oluşturulan mecazlardır
İç -dış ilgisi
* "Anne, çamaşır kazanı kaynadı,gel!"
* "Üstünü çıkarıp yatağa uzandı"
* "Ne zamandır evde tencere kaynamıyor"
* "Bu depoyla Düzce'ye kadar gideriz"
* "Şofben yanıyordu"
Parça - bütün ilgisi
* "O zamanlar bu gazetede usta kalemler vardı"
* "Üniversitedeki kürsüsünde yıllarca çalıştı"
* "Motor gece karanlığında yükünü Bartın'a boşalttı"
* "Bu sahalarda nice altın ayaklar top koşturdu"
Neden - sonuç ilgisi
* "Hay mübarek! Bereket yağıyor bereket!"
* "Bahar aylarında rahmet düşmezse ürün iyi olmaz"
Sanatçı - eser ilgisi
* "Davetlilere piyanosuyla önce Çaykovski,sonra Mozart çaldı"
* "Şimdi de biraz Yûnus Emre okuyalım mı?"
* "Pikapta Münir Nurettin dönüyordu"
Yer , yön , bölge , çağ - insan ilgisi
* "Eve haber verip geleyim"
* "Batı ve Doğu , inanç ve felsefe yönünden hem birbirini etkilemiş
hem birbirine uzak durmuştur"
* "Dünya uyanıkken uyumak maskaralıktır"
* "Ankara bu notaya cevap vermekte gecikmedi"
* "Adresi bir de şu büfeye sorsak mı?"
* "Sizin işinizi şu masa halleder beyefendi"
Soyut - somut ilgisi
* "Türklük yüreğini dağlasın gayrı/Cihan da bizimle ağlasın gayrı"
Somut bir varlık olan "Türk insanı,Türk milleti " yerinde, soyut
olan "Türklük" kullanıldı
* "Gençlik; kafası ve yüreğiyle toplumun güvencesidir"
"Gençler" yerine soyut olan "gençlik";"düşünce" yerine somut
olan kafa;"cesaret,duygu" kavramları yerine somut olan "yürek"
kullanıldı
Aşağıdaki örnekleri inceleyiniz
1 "Ön sokakta yer yok,arabayı arkaya bırakınız"
2 "Çocuk kitapları birinci hamura basılmalı"
3 "Sen bu otobüsle git,ben Bartın'a bineceğim"
4 "Koştu yokuş aşağı,rengi atmış bir şapka"
5 "Depremden sonra Düzce geceyi sokakta geçirdi"
6 "Marmara'da her yelken / Uçar gibi neşeli"
7 "Tiyatroda oynamam konusunda bütün mahalle beni destekledi"
8 "Turistler bu tur için yeni lokomotifler yerine buharlıyı tercih
ediyorlar"
9 "Koparıp öpmek için,basacağı toprağı
Bütün şehir bekliyor onu dizler üstünde"
10 "Türkiye,Tanzimat'la yüzünü Batı'ya çevirmişti"