Apalaş Dağları,sanayisi.bulunduğu Bölge...

APALAŞ DAĞLARI

Apalaş Dağları,Kuzey Amerika"nın doğusunda büyük dağ sistemiKanada"nın Quebec eyaletinde Gaspe Yarımadasından,ABD"nin doğusu boyunca güneye ,Alabama"nın ortalarına kadar 1900 km"den fazla uzanırDoğudaki deniz kıyısıyla kıtanın iç bölümlerindeki geniş alçak alanlar arasında doğal bir engel oluştururBu yönüyle kıtanın yerleşme ve gelişmesinde yaşamsal bir rol oynamıştır

Sistem,kuzey,orta ve güney olmak üzere üç büyük bölgeye ayrılabilirKuzey Apalaş bölgesi,Quebec"teki Shickshock ve Notre Dame dağlarını ,Newfoundland"daki Long Range Dağlarını,Maine"deki Katahdin Dağlarını,New Hampshire"deki Beyaz Dağları ve Vermont"taki Yeşil Dağları kapsarYeşil Dağlar,Massachusetts,Connecticut ve New York"un doğusunda Berkshire Dağları adını alırNew Yorktaki Catskill Dağları ,Pennsylvania"nın güneyindeki Blue Ridge ( Mavi Sırt) Dağlarının başlangıcını oluşturan yükseltiler ile gene Pennsylvania"nın batısında ,Maryland"da ve Ohio"nun doğusunda yer alan Allegheng dağları,Apalaşların orta bölgesinde kalırApalaşların güney bölgesi ise Batı Virginia ve Virginia"daki Allegheny Dağlarının bazı bölümlerini,Virginia ve Kuzey Carolina"nın batısında yer alan Blue Ridge Dağlarını,Tennessee-Kuzey Carolina sınırı yakınındaki Unaka Dağlarını (Büyük Smoky Dağları bunların bir bölümüdür) ve Kentucky"nin doğusundan güneye,Alabama"nın kuzeyine uzanan Cumberlan dağlarını kapsar

Apalaşlar"da en büyük yükseklikler kuzeyde Beyaz Dağlarda ve güneydedirGüneyde Kuzey Carolina Kara Dağlarının ve Büyük Smoky Dağlarının dorukları 1800 m"yi aşarbütün sistemin en yüksek noktası Mitchell Dağıdır(2037 m)Dağ sisteminin ayırt edici özelliği Büyük Apalaş VadisidirKanada"daki StLawrence Vadisi,Kittatinny,Cumberland ,Shenandoah ve Tennessee vadilerini içine alırVirginia"daki Shenandoah ve Tennessee vadilerini içine alırVirginia"daki Shenandoah Vadisinden,Büyük Smoky Dağları Ulusal Parkı"na 750 km"lik bir karayolu uzanırApalaş Yolu ise 3200 km uzunluğunda bir patikadır

Apalaşlar dünyanın en eski dağları arasındadırDaha çok kristal kayalar ve Paleozoyik (Birinci ) Zaman ( y570-225 milyon yıl önce) tortullardan oluşurBütün Apalaş sistemiözellikle Güney Apalaşlar kaynak,dere,çağlayan ve ırmakların oluşturduğu bir ağla örülüdürVirginia"da New Irmağının kuzeydoğusundaki başlıca Apalaş ırmakları genellikle Atlas Okyanusunua dökülürNew Irmağının güneybatısındaki ırmakların sularını ise Ohio Vadisi akaçlarApalaşlar"ın özellikle güney kesiminde dünyanın en yaygın genişyapraklı ve yaprakdöken ormanları bulunurKuzey kesiminde ise kozalaklı ağaçlar ve sertodunlu ağaçların karışımı egemendirBüyük Smoky Dağlarının batı yamaçları yılda 2 m"nin üzerinde yağış alırburada rekor yükseklik ve çapta ağaçlar vardır

Bölgede önemli kereste ve kağıt hamuru,kömür,demir,tuz granit ve mermer sanayileri bulunurAma bu sanayilerin çevre için tehlikeli etkileri vardırKereste sanayisinin ve kömür madenciliğinin bölgeye girişinin eskiliğine karşın bazı yerler,özellikle Güney Apalaşların yol yapımına izin vermeyen kayalık dağları,20yüzyıl başlarına değin ıssız kalmıştırBu nedenle Güney Apalaşlar"da kendine özgü elişleri,baladları ve folkloruyla ayrı bir kültür gelişmiştirApalaş Dağları doğal güzellik ve bölgesel kültür mirası ile ekonomik mahrumiyet ve çevre bozulması gibi çağdaş sorunları bir arada barındıran bir bölgedir



Kaynak:AnaBritannica cilt 2 frmsinsinetiçin derlenmiştir