Ayasofya'nın Sırrı Harcında Gizli

Ayasofya'nın sırrı harcında gizli



Ulusal Atina Teknik Üniversitesi adına Ayasofya’da çalışan Prof Dr Antonia Moropolou, Ayasofya’nın inşasında kullanılan harcın deprem sırasında ortaya çıkan enerjiyi emerek hasarı önlediğini belirterek, "1999 depreminden önce, bu kompozisyon ve yapısal özellikteki bir anıtın 7 şiddetindeki bir depreme dayanabileceğinden emin olmuştuk" dedi





Ulusal Atina Teknik, Princeton ve Boğaziçi üniversitelerinin, Ayasofya’nın yapı malzemesi ve yapının statik değerlendirmesi üzerine 16 yıldır yürüttüğü çalışmaların sonuçları "Ayasofya’nın Konservasyonunda Yunan İşbirliği" adlı Yunanca ve İngilizce bir bilimsel yayında toplandı

Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi Müdürü Prof Dr Mustafa Erdik ve Princeton Üniversitesinden Prof Dr Ahmet Çakmak’ın önsözünü yazdığı kitabın İstanbul Arkeoloji

Prof Dr Moropolou, Türkiye Büyük Millet Meclisi ve Yunanistan Parlamentosunun himayesinde 4 Temmuz 2000 tarihinde Atina’da imzalanan "Türkiye Yunanistan Kültürel İşbirliği Anlaşması" kapsamında yapılan bu çalışmalarda elde ettikleri bilgilere değindi

15 yüzyıldır tüm depremlere direnç gösteren Ayasofya’nın ilk inşasından sonra, kubbe tuğlalarında kullanılan malzemenin Rodos’taki tarihi yapılarda kullanılanlara yüzde 97 oranında benzerlik gösterdiğine dikkati çeken Prof Dr Moropolou, tuğlaların aynı zamanda Anadolu’da geliştirilmiş yangına karşı dayanıklı bir malzeme içerdiğine de dikkati çekti"Bu ilk anıtın, Anadolu ile Bizans ve Erken Yunan yapı teknolojisinin karışımının bir ürünü olduğunu gösteriyor’ diye konuşan Prof Dr Moropolou, yapının tuğlalarının strese dayanıklı olduğunu, aynı zamanda alelade tuğla ağırlığının 12’de biri kadar hafif oldukları için yapıya yönelik bir stres unsuru oluşturmadıklarını söyledi

Yapının harcının ise depreme karşı belli dozlara göre hazırlanmış özel bir kompozisyona sahip olduğunu dile getiren Prof Dr Moropolou, "Ayasofya’da kullanılan harcın yarı kristalize bir yapısı var Bu özel harç, yapının deprem anında ortaya çıkan enerjiyi hasar görmeden emmesine yol açıyor Çalışmalarımızda bu materyallerin bir simülasyonunu da yaptık Boğaziçi ve Princeton ile yürüttüğümüz çalışmalar kapsamında bu kompozisyon ve yapısal özellikteki bir anıtın 7 şiddetindeki bir depreme dayanabileceğinden emin olmuştuk Ve bu çalışma 1999 depreminden önceydi" şeklinde konuştu

Prof Dr Moropolou, incelemeler sonunda anıtın başlangıçtaki yapısal devamlılığının en az seviyede rahatsız olabilmesi için, tapınağın bakımı sırasında ilk inşa edilirken kullanılan orijinal malzeme ile uyumlu malzeme kullanılmasını öngördüklerini vurguladı

Binanın korunması yönündeki çalışmalar sırasında "Büyülü Kubbe"sinde meydana gelen problemleri de incelediklerini anlatan Prof Dr Moropolou, şunları söyledi

"Kubbedeki su emilimi gibi aşınmaya yol açan birçok etken incelendi Bu problemler etkin bir şekilde azaltıldı Kubbe içindeki sıva ve dış tarafını kaplayan beton da kaldırıldı İsviçreli mimar Fossati’nin 19 yüzyılda koruma amacıyla mozaikler üzerine yaptığı sıva korozyona uğruyordu Sıvayla kapanmış mozaiklerin yeniden ortaya çıkması, çalışmalar sırasında kubbedeki meleğin keşfedilmesi bu doğrultuda çok büyük adım oldu"
Ayasofya’nın Hristiyanlar için "büyük kilise" sayıldığını belirten Bartholomeos, "Ayasofya, İstanbul’u İstanbul yapan değerlerden biridir Şehrin 2010 Avrupa Kültür Başkenti seçilmesine katkısı büyüktür İstanbul, yalnız 2010 senesi için değil, ebedi bir kültür başkenti olarak kalacaktır Bu ruhu hepimiz devam ettirelim, yaşatalım" şeklinde konuştu




"DAHA NİCE DEĞERİ MUHAFAZA EDİYOR"

UNESCO’nun Dünya Kültür Mirası Listesi’nde yer alan Ayasofya’nın korunması için büyük bir bilinç oluşturmayı hedefleyen çalışmayı konu alan bilimsel kitabın İstanbul 2010 AvrupaRum Patriği Bartholomeos da katıldı

Ayasofya’nın Hristiyanlar için "büyük kilise" sayıldığını belirten Bartholomeos, "Ayasofya, İstanbul’u İstanbul yapan değerlerden biridir Şehrin 2010 Avrupa Kültür Başkenti seçilmesine katkısı büyüktür İstanbul, yalnız 2010 senesi için değil, ebedi bir kültür başkenti olarak kalacaktır Bu ruhu hepimiz devam ettirelim, yaşatalım" şeklinde konuştu

Bartholomeos, daha birkaç ay önce Ayasofya’nın duvarlarında asırlar sonra keşfedilen "Serafim Melekleri" mozaiklerinin ortaya çıkarıldığını belirterek, "Bu keşif bu büyük anıtın daha nice değerleri muhafaza ettiğinin kanıtıdır" dedi
milliyet

Keşke aynı şekilde bilinçli olarak koruyabilsekEn ufak bi sağlamlaştırma çalışmasında biraz daha mahvediliyor bu tür değerler