Yılan-Sürüngenler

Yılan-Sürüngenler



Yılanlar gözkapakları ve bacakları bulunmayan, ince uzun gövdeli sürüngenlerdir Çok sayıda türden oluşan bu hayvanlar kutup bölgeleri dışında yeryüzünün hemen her yerinde yaşar Ama büyük bölümü tropik bölgelere dağılmıştır HaWaii, İrlanda ve Yeni Zelanda'ya özgü yılan ise yoktur Yılanın uzun ve dar gövdesi pullu bir deriyle kaplıdır Alt yüzeyindeki özelleşmiş pullar yerde kıvrıla kıvrıla ilerlemelerine yardımcı olur Geniş pullar ise arka kenarlarından yere bastırarak ve pürtüklü yüzeylerden destek alarak gövdeyi öne doğru itmeye yarar

Yılan bu hareket yöntemini hızlı gitmek istemediği zamanlar kullanır Kayarcası-na hızlı ilerleyişte, gövdesini yanlara doğru kıvırır ve pullarından da yardım alarak taş ve bitki gibi destek noktalarını kullanır Yılanlar hızla ilerleyebilmekle birlikte, koşan bir insana yetişemez Bu sürüngenler aynı zamanda iyi birer yüzücüdür Bütün yılanlar her yaşta deri değiştirir Bu sırada gözlerini örten deri bile kopar

Derileri bir eldiven gibi tersyüz edilerek atılır ve altta yeni bir deri oluşur Yılanlar yılda birkaç kez deri değiştirir Yılanların çoğu memeliler, kuşlar, kurbağalar, balıklar, kertenkele ve öbür kelerlerle beslenir Bazıları besin olarak yumurtaları, pek azı böcekleri seçer Ama hiçbiri bitkiyle beslenmez Yılanlar başlarından iri hayvanları yutabilir Bunu başlarındaki kemiklerin yapısı ve eklemlenme özelliği sağlar Baş ve çene kemiklerinin geniş hareket yeteneğinin yanı sıra, altçeneyi önden birleştiren esnek bir bağ vardır

Böylece yılanın ağzı avının iriliğine göre genişleyebilecek bir özellik kazanmıştır Keskin ve kıvrık dişleri avın hem yakalanmasına, hem de bütün olarak yutulup boğaza doğru gönderilmesine yardımcı olur Bazı yılanların üstçenelerinde bir çift zehir dişi vardır Bunların ya içi bir kanal oluşturacak biçimde boş ve ucu delik ya da bir yanı olukludur Zehir bezlerinden gelen zehir bu dişlerin içinden ya da dış yüzeyindeki oluktan akarak ısırmayla açılan yaraya akıtılır

Zehir bezleri genellikle gözlerin alt gerisinde yer alır ve bir kanalla zehir dişine bağlanır Zehirli yılanlar zehirlerini, avlarını öldürmenin yanı sıra kendilerini korumak için de kullanır Öbür yılanların çoğu avlarını ya canlı canlı yutar ya da önce boğarak öldürür Boğmak için kurbanlarının çevresine sıkıca dolanarak soluksuz kalmalarına yol açarlar Yılanların birçoğu kurbanlarını ne sokabilen, ne de boğabilen, zehirsiz ve insanlar için zararsız hayvanlardır

Yılanlar ancak tıslamaya benzer sesler çıkarır Ayrıca çıngıraklı yılanların kuyrukların-daki kuru ve boynuzsu deri parçalan takırtılı bir ses yayar Yılan yumurtası parşömeni andıran yumuşak bir kabukla kaplıdır Yumurtalar bazen çürümeye yüz tutan bitkisel maddelerin üzerine bırakılır Burada oluşan ısı yumurtanın gelişmesine yardımcı olur Bazı yılanlar çevresine çöreklendikleri yumurtalarını açılana kadar bekleyerek korur Bazı türlerde ise yumurtalar dişinin içinde açılır ve yavrular kendi çabalarıyla dışarı çıkarlar

Kışları soğuk geçen bölgelerde yılanlar oyuklara ya da taş aralarına girerek kış uykusuna yatar Hindistan, zehirli yılanların büyük sorun oluşturduğu ülkelerden biridir Burada kobralar ve iri engerekler yaşar Kobralarla akraba olan küçük karait evlerin yakınına sokulduğundan en tehlikeli yılanlar arasındadır Karaitler çıplak ayakla dolaşmanın yaygın biçimde görüldüğü Hindistan'da her yıl çok sayıda insanın ölümüne yol açar