Rabindranath Tagore-Hintli Şair-Filozof

Rabindranath Tagore --Hintli Şair-Filozof



Geleneksel Hint şiirinin son temsilcisi sayılan Rabindranath Tagore(1861-1941) ayrı zamanda romancı, oyun yazarı, filozof, ressam ve müzikçi olarak da tanınır Kalküta kentinde doğan Tagore geniş bir Brahman ailesinin 14 çocuğunun en küçüğüydü Babası, Hindu dinini putperestlikten kurtararak tektanrılı bir din olarak yeniden oluşturmaya çalışan bir din akımının önderlerindendi Büyükbabası ise soylu bir prensti Tagore ilk yıllarını dine son derece bağlı, ama batı kültürüne açık bir ortamda geçirdi İlköğrenimini aile içinde özel öğretmenlerin gözetiminde ve katı kurallara bağlı olarak aldı

Babasından Sanskritçe, İngilizce ve eski kutsal Hindu metinlerini okumayı öğrendiğinde 11 yaşındaydı Küçük yaşta şiir yazmaya başladı 1878'de hukuk öğrenimi için İngiltere'ye gitti Londra'da kaldığı süre içinde batı kültürüyle yakından tanıştı ve İngiliz edebiyatı ile ilgilendi Kendini şiir dünyasına öylesine kaptırdı ki, sonunda hukuk eğitimini anlamsız bularak yanda bıraktı 1880'de İngiltere'den ülkesine dönen Tagore şiir ve şarkilannı yayımlamaya başladı Ama 1891'de, tüm direnmesine karşın, babasının ısrarıyla aile mülklerinin yönetimini üstlenmek zorunda kaldı Bu yeni uğraşı ona kırsal bölgelerin halk sanatlarını, şiir ve şarkilannı tanıma ve öğrenme olanağı sağladı Köylülerin içinde bulunduğu yaşam koşullarının geriliğinden ve ilkelliğinden etkilenen Tagore'un bu yıllarda toplumsal ve siyasal sorunlara ilgisi arttı 1901'de Bolpur yakınlarındaki Şantiniketan'da kurduğu okulda, doğayla doğrudan ilişkiyi temel alan, katı geleneksel kurallarla sınırlanmamış özgür bir ortam içinde bir eğitim programı uygulamayı denedi




22 yaşında evlenen Tagore önce çok sevdiği karısını, ardından yakın aralarla kızını ve oğlunu yitirdi Tagore 40 yaşına gelinceye kadar, karısına ve çocuklarına adadığı romanlar, küçük hikâyeler, çocuk ve aşk şiirleri yazdı Bu arada dünyanın çeşitli halklarının kültürlerini tanıma isteğiyle Asya ve Avrupa'da birçok ülkeyi gezdi, ABD'ye gitti 1912'de İngiltere'de tanıştığı William Butler Yeats ve Ezra Pound gibi şairler Tagore'un lirik şiirlerine büyük ilgi gösterdiler

Gitanjali adlı şiir kitabı İngiltere'de Yeats'in önsözüyle yayımlarıdı Ardından 1913'te şairin yazdıklarının hemen hemen tümü bir dizide toplarıarak basıldı Ayrı yıl Nobel Edebiyat Ödülü' nü kazandı Hindistan o yıllarda İngiltere'nin sömürgesiydi Tagore'un Nobel Ödülü'nü kazanması, yazarın ülkesinde ulusal duygularla yüceltilmesine neden oldu Öte yandan batı Tagore'un dinsel lirik şiirlerini büyük bir hayranlıkla karşıladı Ne var ki, ödülle gelen ün Tagore'un sürdürmekte olduğu yalın yaşamı altüst etti Ödülün ardından tüm dünya halklarının birliğine duyduğu özlemle yeni bir dünya gezisine çıktı 1916'da Japonya yolculuğu sırasında savaşı ve milliyetçiliği yeren ünlü söylevi tüm dünya aydınları arasında geniş yankı uyandırdı 1930'da Oxford'da verdiği bir dizi konferans ertesi yıl kitap olarak yayımlarıdı

Halkıyla içli dışlı olmasına, Bengal köylerinin sefalet ve ilkelliğini yakından bilmesine karşın, Tagore başta siyasetten uzak durmuştu Ama Mohandas Karamçand Gandhi'nin sesi yükseldikçe yavaş yavaş Tagore'da da ulusal bilinç uyanmaya başladı 1915'te İngiltere kendisine "sir" unvanı verdi O dönemde ulusal kurtuluş ve özgürlük hareketinde Gandhi ile ayrı çizgide olmasına karşın, bu unvanı hoşgörüyle kabul etti Ama dört yıl sonra Pencap'ta İngiltere'nin giriştiği katliamı protesto ederek bu unvanı geri verdi Tagore siyasal yaşamın içine girmişti ve Gandhi'den sonra tek manevi önder sayılmaktaydı Gandhi Tagore'a "Guride" (Büyük Üstat) sanını takmıştı Ne var ki, Tagore çalışma arkadaşlarıyla uyuşmazlığa düşünce siyasal yaşamdan çekildi 1921'de kurduğu Visva-Bharati Üniversitesi'nde değişik ulustan öğrencilere batı ile Hint geleneklerini kayrıaştıran bir eğitim programı uyguladı Yaşamının son dönemlerini edebiyat çalışmalarını sürdürerek ve dünyanın değişik ülkelerinde konferanslar vererek geçirdi





Tagore yapıtlarının büyük bölümünü Bengal dilinde yazmış ve bunların çoğunu İngilizce'ye kendisi çevirmiştir Şiirlerindeki evrensel sevginin kaynağı İÖ 400'lere uzanan dinsel geleneklerdir Şiirlerinin esin kaynağını ülkesinin yoksul insanlarının çileli yaşamı ve sevdiklerini yitirmenin verdiği acı oluşturur Tagore'un yapıtlarında Hindistan'ın toplumsal ve dinsel geçmişinin büyük etkisi görülür Gitanjali (1910), Büyüyen Ay (1913), Bahçıvan (1913) ve Meyva Zamanı (1916), Tagore'un dilimize de çevrilen başlıca şiir kitaplarıdır