George Stephenson 1781-1848) ve Robert (1803-1859) |
12-14-2009 | #1 |
Şengül Şirin
|
George Stephenson 1781-1848) ve Robert (1803-1859)Demiryollarının Babası" olarak bilinen İngiliz mühendis George Stephenson aslında, ray üzerinde giden bir buhar makinesi yapan ilk kişi değildir Bu tür bir makineyi ilk yapan Cornwall'da maden sahibi Richard Trevithick'tir; ama Stephenson bu tür makinelerin gerçekten başarılı ilk örneklerini yapmıştır ve modern buharlı lokomotifler Stephenson'ın lokomotifiyle aynı ilkelere göre çalışır George Stephenson, Northumberland'da Newcastle upon Tyne yakınındaki Wylam'da doğdu Babası, buradaki bir kömür madeninde ocaktan dışarı su pompalayan bir buhar makinesinin bakımıyla görevliydi Sekiz yaşındayken bir çiftlikte çalışmaya başlayan George okula gitmedi 14 yaşındayken babasının yardımcısı oldu ve sonraki 20 yıl boyunca madendeki makine ve pompalarla çalıştı Boş zamanlarında makineleri parçalarına ayırarak yakından inceleyen George, makinelerle ilgili kitapları okuyabilmek için kendi kendine okuma yazma öğrendi Saat tamir ederek ek bir gelir elde etti ve gece okuluna gitti 1812'de Newcastle yakınındaki Killingworth maden ocağındaki tüm makinelerin sorumlusu oldu 1815'teki ilk buluşunu burada yaptı Bu, madenlerde kullanılanbir güvenlik lambasıydı Ama, o sıralarda aynı tür bir lamba geliştirmiş olan Sir Humphry Davy genellikle bu buluşu gerçekleştiren ilk kişi olarak kabul edilir Stephenson 1813'te kömür dolu vagonları çekerek madenden 14 km uzaktaki limana götürecek bir "hareketli makine" yapmanın yararına patronlarını inandırdı ve "Blucher" adlı bu makine Temmuz 1814'te başanyla denendi Makinenin başarısı büyük ölçüde, silindirlerden çıkan buharın sesini azaltmak için Stephenson'ın yaptığı bir düzenlemeye bağlıydı Stephenson sesi azaltmak için silindirden çıkan buharı huni biçiminde bir bacaya yöneltmişti Bu baca ocaktan geçen hava miktarını çoğaltarak lokomotifin gücünü büyük ölçüde artırmıştı 1822'de Stephenson, o sırada Stockton-Darlington arasında yapımı süren demiryolunun yöneticilerini trenleri çekmek için at yerine buharlı lokomotif kullanmaya razı etti Newcastle'da bir fabrika kurarak lokomotif yapımına girişti 27 Eylül 1825'te, Stephenson'in yaptığı ve kendisinin kullandığı "Locomotion Nol" adlı lokomotif ilk yolcu trenini çekiyordu 1826'da parlamento Liverpool-Manchester arasında bir demiryolu yapımını kabul etti Demiryolu yöneticileri, trenlerin sabit makinelerin çektiği tellerle hareket ettirilmesini düşünüyordu; ama Stephenson lokomotiflere bir şans tanımaya onları ikna etti Bunun üzerine en iyi lokomotifi belirlemek için Rainhill-Larıcashire arasında bir yarışma düzenlendi Yarışı Stephenson'ın "Rocket" adlı lokomotifi kazandı {bak Demiryolu ve Tren) 1830'da açılanbu demiryolu hattında Stephenson'ın sekiz lokomotifi çalışıyordu Bu lokomotiflerin başarısıyla Stephenson'ın ünü dünyaya yayıldı Stephenson'ın buhar makinesinde yaptığı önemli değişiklikler arasında lokomotif kazanı da vardır Silindir biçimindeki bu kazanın içinde bulunan çok sayıda borudan geçen kızgın alevler buhar üretimini sağlıyordu Stephenson'ın lokomotif yapımına getirdiği başka bir yenilik, silindirlere buhar akışını denetleyen ve lokomotifin geriye doğru da çalışabilmesini sağlayan vana sistemidir Demiryolu yapımında uzmanlığıyla ünlenen Stephenson, İngiltere'de birçok demiryolu hattının yapımını gerçekleştirdi; İngiltere' deki ve İngiltere dışındaki birçok demiryolu hattının yapımına da danışman olarak katıldı Kendisine önerilen bütün unvanları reddeden Stephenson, yaşamının son yıllarını Chester-field yakınındaki Derbyshire'da, bahçecilik ve çiftçilik işleriyle geçirdi George Stephenson'ın oğlu Robert Stephenson, Northumberlarıd'daki Willington Quay'de doğdu ve babasından farklı olarak çok iyi bir eğitim gördü 1823'te Kolombiya' daki bazı altın ve gümüş madenlerini yönetmek için Güney Amerika'ya gitti Babası "Rockefi yapacağı sırada geri döndü ve bu lokomotifin yapımını üstlendi Bir demiryolu mühendisi olarak Londra'ya ilk demiryolu hattını yapan Robert, yaşamının sonuna kadar demiryolu işiyle uğraştı Ama, en büyük yapıtları köprüler, özellikle tüp biçimli kiriş köprülerdir {bak KÖPRÜ) Bu köprülerin en iyi örnekleri, Menai Boğazı'nda yapılan ve Anglesey Adası'nı Galler'e bağlayan Britanya Köprüsü; Newcastle'da Tyne Irmağı üzerindeki altı kemerli demiryolu köprüsü; Kanada' da Montreal'deki Saint Lawrence Irmağı üzerinde yapılan Victoria Jubilee Köprüsü ve Mısır'da Nil Irmağı üzerindeki iki köprüdür 1847'de Yorkshire'daki Whitby'den parlamento üyeliğine seçildi
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|
|