Gemi-Buharlı Gemiler

Gemi-Buharlı Gemiler



Yelkenli gemilerle buharlı gemiler arasındaki çekişme neredeyse 100 yıl sürdü Gerçekten başarı kazanan ilk buharlı gemiler, ABD'de 1807'de yapılan Clermont ve İskoçya'da 1812'de yapılan Comefü 1819'da ABD'nin Savannah buharlı gemisi makinelerini yolun yalnızca bir bölümünde kullanarak Atlas Okyanusu'nu geçti Buharlı gemiler arasında ABDAvrupa arasındaki ilk hız rekorunu Sirius gemisi kırdı Sirius Atlas Okyanusu'nu 18 gün 12 saatte aştı ilk buharlı gemilerin hepsi yandan çarklıydı 1839'da pervaneli (uskurlu) gemiler ortaya çıktı 1843'te yapılan Great Britain, pervaneli ve demirden yapılmış büyük bir buharlı gemiydi

Ahşap gemilerin yapımı da sürdü, ama bunlar buhar makinelerinin titreşimine uzun süre dayanamıyordu Daha sonraları, Bessemer işlemiyle ucuz çelik elde edilebilince gemi yapımında çelik kullanımı yaygınlaştı Çeliğin gemi yapımına girişi gemi boyutlarında hızlı bir büyümeye yol açtı 1858'de İngiltere'de denize indirilen, pervane ve çarkın birlikte kullanıldığı Great Eastern buharlı gemisi yapıldı 211 metre uzunluğunda ve altı direkli olan bu gemi döneminin bir harikasıydı İki yıl sonra demirden yapılan Warrior adlı İngiliz zırhlısı kendisinden önceki bütün savaş gemilerinden üstündü Daha önceki savaş gemilerinde olduğu gibi, Warrior\n topları da geminin yanlarına dizilmişti; ama, kısa bir süre sonra daha iyi bir yöntem bulundu Bu, gemiyi döndürmeden, topların kolayca hedefe yöneltilebilmesini sağlayan "döner taret" sistemiydi Bu sistemin başarısını kanıtlayan ilk gemi 1862'de ABD'de yapılan Monitor'du

1906'da türbinli motorla işleyen büyük bir savaş gemisi, Dreadnought ortaya çıktı Ağır toplarla donatılmış ve çok hızlı olan bu geminin ardından, o tarihten sonra yapılan bu tipteki savaş gemilerinin tümüne "dretnot" adı verildi Bugüne kadar yapılmış en büyük iki savaş gemisi, Japonlar'ın Yamato ve Musaşi adlı gemileriydi Her ikisinin de 450 milimetrelik dokuzar topu vardı Günümüzün en büyük savaş gemileri, her biri tam yükte 92950 ton olan üç ABD uçak gemisidir

1908'de İngiliz Lusitania yolcu gemisi Atlas Okyanusu'nu dört günde geçen ilk gemi oldu Günümüzün en büyük yolcu gemisi Norway'dir; 70202 groston olan bu gemi 315 metre uzunluğundadır (Grostonun hesaplanma yöntemi DENİZ TAŞIMACILIĞI maddesinde anlatılmıştır)

Günümüzün altı ya da daha çok güverteli yolcu gemileri binlerce yolcu taşıyabiliyor Yüzme havuzu, kütüphane, asansör, bar, sinema salonu, klima, gemiden karaya telefon hattı ve dans ya da balo salonu gibi olanakları sunabiliyor 1939'da hizmete konan iki büyük yolcu gemisi, İngiltere'ye ait Queen Elizabeth ve ABD'ye ait America'dır Her ikisi de II Dünya Savaşı'nda askeri birlikleri taşımak için kullanılmıştır

Okyanuslarda çalışan büyük yolcu gemilerinin büyük çoğunluğu buhar türbinleriyle işlerdi Bugün, ABD'nin Enterprise'ıve SSCB'nin buzkıran gemisi Lenin gibi bazı gemilerde ve pek çok denizaltıda buhar üretmek için gerekli ısı nükleer reaktörlerden elde edilir(bak Nükleer ENERJİ) Yeni yolcu gemilerinin çoğunda dizel motoru bulunur (bakDENİZ KUWETLERİ; GEMİ MOTORU; İÇTEN YANMALI MOTOR; TÜRBİN; ULAŞIM)

Gemilerin çoğu "tarifeli" ya da "tarifesiz" olarak yük taşımakta kullanılır Tarifesiz çalışan buharlı yük gemileri eski günlerin yelkenli gemilerinin izlerini taşır Bunlar yük toplayarak limandan limana dolaşır ve hangi limana uğrayacakları önceden belli değildir (bak ULUSLARARASI TİCARET)

Bazı gemiler, örneğin petrol tankerleri, yalnızca belli yükleri taşımak için özel olarak tasarlanır Başka özel tip gemiler arasında soğuk hava depolu gemiler, römorkörler, kereste taşıyan uskunalar, tahıl gemileri, maden gemileri, tropikal meyve taşıyan havalandırmalı gemiler, kömür gemileri, feribotlar, buzu kendi ağırlığıyla ezecek biçimde tasarlanmış buzkıranlar sayılabilir Ayrıca yüklerin büyük alüminyum sandıklar içinde taşındığı "konteyner" gemileri ve bu gemilerden esinlenerek tasarlanmış, konteynerler içindeki yüklerin hızla yüklenip boşaltılmasını sağlayan roro gemileri de vardır Daha kısa mesafeler için geliştirilmiş tekne tiplerinden biri de hidrofoiPlerdir; bunlarda dalgaların ve suyun tekne gövdesi üzerinde oluşturduğu direncin yarattığı sorunlar özel bir tasarımla çözülmüştür (bak HİDROFOİL)