Gemi-Yelkenli Gemi Tipleri

Gemi-Yelkenli Gemi Tipleri


Yelkenli gemiler direklerinin sayısı ve yelkenlerin bunlara tutturulma biçimlerine göre sınıflandırılır Bazen aynı sınıftan gemiler, tekne ve pruva biçimlerini gösteren daha alt sınıflara da ayrılır Dört köşeli yelkenlerle donatılan gemilerde yelkenler, direklere dik olarak yerleştirilmiş serenlere tutturulur Yan yelken donanımlı gemilerde ise, bir ucundan direğe bağlı olan yarım serenlere (giz) takılı yelkenler vardır Üç ya da daha çok direği ve direklerinin tümünde dört köşeli yelkenler olan tekneye "tam armalı gemi" denir

Başka bir yelkenli tekne tipi de barko'durBu tiplerin üç direkleri vardır Pruva ve grandi direkleri adı verilen öndeki iki direk dört köşeli seren yelkenleriyle donatılmıştırMizana direği denilen üçüncü direk (kıç tarafındaki direk) yan yelkenlerle donatılmıştır Başka bir tip olan barkopes'de, pruva direği gene dört köşe seren yelkenleriyle, grandi ve mizana direkleri ise yan yelkenlerle donatılmıştır

Brik dört köşe yelkenli, iki direkli bir teknedir Gulet teknelerde grandi direği dört köşeli yelkenlerle, mizana direği ise yan yelkenlerle donatılmıştı Şalupa'nm, yan yelkenlerle donatılmış yalnızca tek bir direği vardır Uşkuna, hepsi yan yelkenlerle donatılmış iki ya da daha çok direğe sahiptir Uskunaların tekne tasarımları keskin çizgileri içerir; bu tekne biçimi, suların hızla yarılabilmesini sağlar Bu teknelerde, yelkenlerle ilgili tüm işler güvertede yapılabildiğinden, dört köşe yelken donanımlı gemilere göre, daha az gemici bulunur Bütün zamanların en büyük uskunası, yedi direkli Thomas W Lawsori'di 114 metre uzunluğu ve 15 metre kemere genişliği vardı Çelik ve ahşaptan yapılı direkleri 59 metre yüksekliğindeydi

Yelkenli teknelerin daha küçük tipleri de vardır Yan yelkenlerle donatılmış bir tekne olan keç, yüksek bir grandi direğiyle, dümenin önünde bulunan kısa bir mizana direğine sahiptirYole'nin iki yan yelkeni ve bir flok yelkeni vardır; mizana direği dümen yerinin gerisinde yer alır Tirhandil denizlerimize özgü, Bodrum dolaylarında yapılan, geniş iç hacimli, iki direkli ve Latin yelkenli bir teknedir

Amerikan yapımı clipper ve uskunalar bütün dünyada ünlüydü Balina avlamak için kullanılan kik'ler Massachusetts'te ve New England limanlarında yapılırdı Amerikalı tüccarlar mallarını dünyanın her yerine taşıyan gemiler donattılar Bu seferlerin pek çoğu aylarca ya da yıllarca sürerdi

Büyük bir olasılıkla ilk clipper 1848'de Aberdeen'de denize indirilen Scottish MaicT di Clipperlar 1850'den 1880'e kadar Avustralya'ya göçmenleri, onların alet ve donanımlarını taşıdı; dönüşte yün ve tahıl getirdi Daha sonra bu gemiler Çin'den çay getirmek için kullanıldı Çay çabuk bozulduğundan, yurda ilk dönen gemiler getirdikleri çay için en iyi fiyatı alırdı Clipperlar genellikle dört köşeli yelkenleri olan üç direkli gemilerdi Bazı Amerikan clipperları ise karma yelkenlerle donatılmıştı Clipperlar hızlı teknelerdi Başka gemilerin dört ya da beş ayda tamamladığı seferleri üç ayda tamamlarlardı

1869'da Süveyş Kanalı açıldıktan sonra Çin'den çay getirmek için artık clipperlara gerek kalmadı Kaldı ki, 19 yüzyıl başlarından buharlı gemi yapımı da başlamıştı ve bunlar Süveyş Kanalı'ndan geçerek daha kısa bir rota izleyebiliyordu Derin denizlere açılan son yelkenli gemiler hızlarını boyutlarının büyüklüğüne borçluydu 1880'lerde dördüncü direk yeniden kondu, hatta II Dünya Savası'ndan (193945) hemen sonra yapılan son büyük yelkenli gemilerin bazılarına beşinci direk de eklendi
Yelkenli eğitim gemilerinin yapımı bugün de sürmektedir