Ekmekağacı

**Şengül Şirin** · 07-03-2009

Ekmekağacı

17

yüzyılda Büyük Okyanus'un güneyindeki adalardan İngiltere'ye dönen araştırmacı gezginler, ağaçta yetişen ve kavuna benzeyen bir meyvenin bu adalarda ekmek yerine yendiğini anlatıyorlardı

Çiğ meyvelerinin tadı patatesi andıran bu ağaç o günden bu yana ekmekağacı (Artocarpus communis) adıyla bilinir

Ekmekağacının meyveleri bugün de o yöredeki adalarda yaşayan Yerliler'in temel yiyeceklerinden biridir

Ayrıca Yerliler ağacın iç kabuğundaki liflerden çok sağlam kumaşlar dokur, kerestesinden ev eşyası ve kano yapar, gövdesinden sızan özsudan elde ettikleri tutkalımsı maddeyle de tekne kaplamalarındaki çatlakları kalafatlarlar

Boyu 20 metreye ulaşabilen ekmekağacı genellikle gövdenin yarısına kadar dallanmaksızın, dümdüz uzanır

Parlak yeşil renkli geniş yaprakları asma yaprağı gibi dilimlidir

Erkek çiçeklerin rengi ve biçimi muzu andırır; dişi çiçekler ise çınar ağacının meyveleri gibi top biçiminde ve tüylüdür

Bu dişi çiçekler döllendikten sonra, çapı bazen 30 santimetreyi bulan iri, kavunumsu meyvelere dönüşür

Ekmekağacı dutgiller familyasından olduğu için meyveleri de dutta olduğu gibi birer bileşik meyvedir

Yılda iki ya da üç kez ürün veren ekmekağacının meyvelerinin dış kabuğu oldukça pütürlüdür

Hamken koyu yeşil renkte olan meyveler olgunlaşmaya başlarken kahverengiye, tam olgunlaştığında da sarıya döner

İyice olgunlaşmadan toplanan meyveler bütün olarak pişirilip sebze gibi de yenebilir; ama Yerliler ekmekağacının meyvelerini daha çok toprağa gömerek fırınlarlar

Bu yöntemde, toprağa bir çukur kazılıp içine ateşte kızdırılmış taşlar döşenir; taşların üzeri yapraklarla örtülüp meyveler yerleştirildikten sonra çukur kapatılır

Yarım saat içinde pişen meyveler haftalarca bozulmadan saklanabilir

Bol nişasta içerdiği iç"in piştiği zaman tadı ekmeği andıran bu meyveler çok besleyicidir

Ayrıca çiğken dilimlenip güneşte kurutulduktan sonra öğütülür ve bu undan ekmek ya da muhallebi yapılır

Batı Hint Adaları'na, Güney Amerika'ya ve Afrika'nın tropik bölgelerine kadar yayılan ekmekağacının meyveleri Avrupa'ya da gönderilmektedir

07-03-2009	#1
Şengül Şirin	Ekmekağacı Ekmekağacı 17 yüzyılda Büyük Okyanus'un güneyindeki adalardan İngiltere'ye dönen araştırmacı gezginler, ağaçta yetişen ve kavuna benzeyen bir meyvenin bu adalarda ekmek yerine yendiğini anlatıyorlardı Çiğ meyvelerinin tadı patatesi andıran bu ağaç o günden bu yana ekmekağacı (Artocarpus communis) adıyla bilinir Ekmekağacının meyveleri bugün de o yöredeki adalarda yaşayan Yerliler'in temel yiyeceklerinden biridir Ayrıca Yerliler ağacın iç kabuğundaki liflerden çok sağlam kumaşlar dokur, kerestesinden ev eşyası ve kano yapar, gövdesinden sızan özsudan elde ettikleri tutkalımsı maddeyle de tekne kaplamalarındaki çatlakları kalafatlarlar Boyu 20 metreye ulaşabilen ekmekağacı genellikle gövdenin yarısına kadar dallanmaksızın, dümdüz uzanır Parlak yeşil renkli geniş yaprakları asma yaprağı gibi dilimlidir Erkek çiçeklerin rengi ve biçimi muzu andırır; dişi çiçekler ise çınar ağacının meyveleri gibi top biçiminde ve tüylüdür Bu dişi çiçekler döllendikten sonra, çapı bazen 30 santimetreyi bulan iri, kavunumsu meyvelere dönüşür Ekmekağacı dutgiller familyasından olduğu için meyveleri de dutta olduğu gibi birer bileşik meyvedir Yılda iki ya da üç kez ürün veren ekmekağacının meyvelerinin dış kabuğu oldukça pütürlüdür Hamken koyu yeşil renkte olan meyveler olgunlaşmaya başlarken kahverengiye, tam olgunlaştığında da sarıya döner İyice olgunlaşmadan toplanan meyveler bütün olarak pişirilip sebze gibi de yenebilir; ama Yerliler ekmekağacının meyvelerini daha çok toprağa gömerek fırınlarlar Bu yöntemde, toprağa bir çukur kazılıp içine ateşte kızdırılmış taşlar döşenir; taşların üzeri yapraklarla örtülüp meyveler yerleştirildikten sonra çukur kapatılır Yarım saat içinde pişen meyveler haftalarca bozulmadan saklanabilir Bol nişasta içerdiği iç"in piştiği zaman tadı ekmeği andıran bu meyveler çok besleyicidir Ayrıca çiğken dilimlenip güneşte kurutulduktan sonra öğütülür ve bu undan ekmek ya da muhallebi yapılır Batı Hint Adaları'na, Güney Amerika'ya ve Afrika'nın tropik bölgelerine kadar yayılan ekmekağacının meyveleri Avrupa'ya da gönderilmektedir __________________ Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır