Yaşayan Renk

Çıplaksolungaçlılar, savunmayı sanata dönüştürüyor

Çıplaksolungaçlılar yaşamları boyunca yeni doğmuş bir bebek gibi kaygan ve çıplak, öylece sürünüp gider Salyangozların akrabası olan bu hayvanların ataları milyonlarca yıl önce kabuklarını silkip atmış; geriye sadece, dünya genelinde okyanus tabanlarında ve mercan kitlelerinde bıraktıkları sümüksü izlerin üzerinde kayan deri, kas ve organlar kalmıştır

Sığ kumluklardan ve resiflerden, derinliği bir kilometreyi aşan karanlık deniz tabanına kadar görülen çıplaksolungaçlılar hem sıcak, hem soğuk sularda, hatta fokurdayan derin deniz bacaları civarında bile yaşar Karındanbacaklılar sınıfının -ve daha geniş anlamda yumuşakçalar şubesinin- üyesi olan, çoğunlukla parmak büyüklüğündeki bu küçük yaratıklar, korunmasız bir şekilde yaşarlar; solungaçları sırtlarında püsküller oluşturur (Çıplak solungaçları onları diğer deniz sümüklüböceklerinden ayırır) Akıntılı sularda kaslı ayak bağlantılarını bırakarak yuvarlanabilmelerine ve hatta bir kaçının da yüzebilmesine rağmen acele ettikleri pek görülmez

Peki, doymak bilmez yırtıcıların cirit attığı yaşam alanlarında çıplaksolungaçlılar neden bir mangal partisindeki karidesler gibi yenilip yutulmuyor? Anlaşılan o ki, bilinen 3 bini aşkın çıplaksolungaçlı türü kendini iyi savunacak özelliklere sahip Derilerinin kalın, yamru yumru ve sert pütürlü olmasıyla yetinmemiş, ayrıca ailenin diğer üyelerinin sahip olduğu kabuğu bırakıp, yerine daha hafif silahlar -zehirli salgılar ve yakıcı hücreler- edinmişler Birkaçı kendi zehirini üretse de çoğu bunu yediği yiyeceklerden elde ediyor Örneğin, zehirli süngerlerle beslenen türler tahriş edici bileşikleri kendi bedenlerinde değişime uğratıp depoluyor ve rahatsız edildiklerinde bunları deri hücrelerinden ya da salgı bezlerinden salgılıyor Diğer çıplaksolungaçlılar ise ateş mercanları, anemonlar ve hydroidleri yerken edindikleri nematokistler adı verilen sımsıkı sarılmış yakıcıları içeren kapsülleri biriktiriyor Yakıcılara karşı bağışıklığı olan bu çıplaksolungaçlılar, çaldıkları silahları kendi üyeleri boyunca yerleştiriyor

Fotoğraf : David Doubilet

Nembrotha kubaryana
Boyu 6 cm

Fotoğraf : David Doubilet

Sert gövdesi ve kalın derisi Halgerda batangas’ı yırtıcılardan bir zırh gibi koruyor Israrcı olanlar, bu sünger yiyicinin zehir saçtığını da öğreniyor
Boyu 4 cm

Fotoğraf : David Doubilet

Hayvandan çok bitkiye benzeyen tabak büyüklüğündeki bu “güneş enerjili” çıplaksolungaçlı –Phyllodesmium longicirrum– vücudu içinde zooksantel algleri yetiştirir Sarcophyton türü mercanlarla beslenirken, alg hücrelerini çalar ve “boynuzsu uzantı” denilen kürek biçimli eklentilerini dolduran sindirim sistemi içinde biriktirir Derinin hemen altında depolanan algler ışık enerjisini kaparak, çıplaksolungaçlıyı aylarca canlı tutabilecek besinleri üretir Hayvanı besleyen aynı kimyasal maddeler deriden dışarıya sızarak bir savunma kalkanı da oluşturur

Fotoğraf : Jennifer Hayes

Sadece –gorgonarya üyesi bu tür gibi– mercanlarla beslenen, 4,3 santimetre uzunluğundaki yarı saydam Phyllodesmium iriomotense, kollara ayrılan sindirim salgısı bezini, tentakül benzeri boynuzsu uzantıların –saldırıya uğradığında bırakıp atabileceği çıkıntıların– içinde saklıyor Bu tür, az sayıdaki renksiz çıplaksolungaçlıdan biri

Fotoğraf : David Doubilet

Uzunluğu 20 cm’ye kadar değişen zebra çizgili bir Armina türü, tek avını –zemine gömülen denizkalemini– çekiştiriyor Olaya seyirci kalan minik horozbina daha güvenli bir yere tünemiş

Fotoğraf : David Doubilet

2,5 cm’lik Hypselodoris whitei bir genital açıklık yoluyla, birinin başı diğerinin kuyruğuna gelecek şekilde çiftleşir Hem dişil hem eril üreme organlarına sahip olması nedeniyle her biri diğerini döller ve ikisi de yumurtlar

Fotoğraf : David Doubilet

4 cm’lik Hypselodoris kanga, yanındaki yumurta kanalından dışa verilen yumurta şeridini tutturmak için yapışkan ayağını kullanıyor; kısa süre içinde, yumurtadan yeni çıkmış binlerce yavru akıntıyla çevreye dağılacak

Fotoğraf : David Doubilet

Bir otostopçuyu andıran imparator karidesi (Periclimenes imperator), bir binek aracı ve yiyeceğe erişim olanağı elde ederek bu ilişkiden yararlanıyor Ancak bu karideslerin, evsahiplerine bir yararı olup olmadığı da çıplaksolungaçlılarla ilgili henüz çözülmemiş pek çok bilinmeyenden biri

Fotoğraf : David Doubilet

Hexabranchus sanguineus, bir etek çırpışıyla açık denize kaçarak tehlikeyi atlatır –akrabalarının çoğu bu yeteneğe sahip değildir İspanyol dansçısı olarak bilinen bu tür, çıplaksolungaçlılar arasında bir dev gibidir; bazıları sadece süngerle beslenerek 45 santimetreye kadar büyür Yırtıcıların dikkatini dağıtmak için mantosundaki zıt renkleri ortaya çıkardığı zamanlar dışında, yaşam alanında bütünüyle kamufle haldedir

Fotoğraf : David Doubilet

1,8 cm’lik minik imparator karidesi Periclimenes imperator da benzer şekilde, dansçının solungaçları arasında hem güvenli bir sığınak, hem de yiyecek parçaları bulur

Fotoğraf : Jennifer Hayes

Ceratosoma türü biri çıplaksolungaçlı, kararsızlığa düşüp hiç kımıldamadan duran kılıç dişli bir horozbinaya (Petroscirtes variabilis) saldırıyor gibi görünüyor Oysa bu bir ısırma girişimi değil, sadece geceleyin yaşanmış bir rastlantı (çıplaksolungaçlılar aslında sünger yiyor) Deniz sümüklüböcekleri yolları üzerindeki her şeyin üstünde emekler ve dipte yaşayan birçok balık böyle geçişlere göz yumar

Fotoğraf : David Doubilet

Euselenops luniceps, patlak gözlere benzeyen rinoforlarıyla karanlık denizde “kanat” çırparak serbestçe yüzüyor Açık sularda dolaşmaya uygun üyelerle donanmış olmasına karşın, çıplaksolungaçlıların bu yakın akrabası yaşamının büyük bölümünü kumlara gömülmüş halde geçirir

Fotoğraf : David Doubilet

Bir Risbecia tryoni dörtlüsü, takibe başlamış Ve bu takipte hayvanların her biri öndekinin bıraktığı izlerin peşinden gidiyor Uzmanlar eskiden takibin çiftleşmeyle ilişkili olduğu görüşündeydi, ama bu yöndeki kanıtlar çok kuvvetli değil Davranışın asıl amacı henüz çözülemedi

Vaybe Bunlar Canlı Mı Şimdi Çok İlginçler Ellerine Sağlık KRDNZ