Budapeşte

Budapeşte


Budapeşte, bir Doğu Avrupa ülkesi olan Macaristan'ın başkentidir Macar halkının beşte birinin yaşadığı, ülkenin bu en büyük kentinin nüfusu 2076000'dir (1986) Tuna Irmağı'nın kolayca aşılabileceği bir yerde kurulu olan Budapeşte iki ayrı kentin birleşmesiyle oluştu Irmağın sağ kıyısındaki tepede yer alan eski kale ve Buda kenti ile sol kıyısındaki Peşte kenti 1873'te birleşerek Budapeşte adını aldı Kentin içinde akan Tuna Irmağı'nın ortasında Margit Adası vardır

Buda Kalesi'nin bulunduğu tepede eskiden 860 odalı güzel bir saray ve Macar krallarının taç giyme törenlerinin yapıldığı 700 yıllık bir kilise vardı Saray II Dünya Savaşı sırasında ağır zarar gördü Modern Buda kenti tepeler üzerine kuruludur Kentin çeşitli yerlerinde sıcak su kaynaklarının beslediği ılıcalar vardır
Buda tepesinden Tuna Irmağı, kahveleri, otelleri ve ılıcalarıyla Margit Adası ve tüm kent görülebilir Metro ve köprüler iki eski kenti birbirine bağlar

Buda kentinin karşı kıyısında rıhtımlar ve iskeleler, İngiliz Parlamentosu'nun bir benzeri olan Parlamento Binası yer alır Peşte'nin merkezinde bir üniversite, Macar Ulusal Müzesi ve opera binası vardır Halkın büyük bir bölümü ırmaktan uzakta, kentin iç kesimlerinde yaşar Çelik, dokuma, un ve şeker fabrikaları, mavna ve römorkör yapan tersane türünden kuruluşlar kentin çevresinde yer alır
9 yüzyılda Macar kavimlerinin yerleştiği Buda, 13 yüzyılda Moğol akınlarından büyük zarar gören Peşteliler'e kaleye yerleşme izni verdi Her iki kent de 1526'da Mohaç Meydan Savaşı sonunda Osmanlılar'ın eline geçti Buda ve Peşte, çevresiyle birlikte Budin eyaleti adıyla, Osmanlı yönetim sistemineuyacak biçimde yeniden örgütlendi

Osmanlı egemenliği 145 yıl sürdü Daha sonra AvusturyaMacaristan İmparatorluğu döneminde Peşte bir ticaret merkezi durumuna geldi Buda ise 1783'te, II Joseph zamanında Macaristan'ın yönetim merkezi oldu İki kentin birleşmesinden sonra Budapeşte hızlı bir gelişme dönemine girdi Bir yanda yeni yapılar yükselirken, öbür yanda sanayi ve ticaret sürekli gelişti Özellikle ırmağın Peşte yakası çok büyüdü, bu kesimde pek çok fabrika kuruldu
I Dünya Savaşı'ndan sonra Avusturya ve Macaristan bağımsız iki ülke olunca Budapeşte Macaristan'ın başkenti oldu II Dünya Savaşı'nın sonlarına doğru Müttefik bombardımanı Buda'nın eski ve güzel yapılarından birçoğunu yerle bir etti Almanlar 1945'te geri çekilirken kentin tüm köprülerini havaya uçurdular 1949'da savaş sonrasında kent, Macaristan Halk Cumhuriyeti'nin başkenti oldu
Budapeşte bugün Orta Avrupa'nın Berlin' den sonraki ikinci büyük kentidir