Armut

Armut

Elma gibi gülgiller (Rosaceae) familyasından bir bitkidir; ama ağacı da, meyvesi de elmadan oldukça farklıdır 13 metreye kadar boylanabilen ve beyaz çiçekler açan armut ağacının dalları elma ağacınınkiler gibi dağınık değil, yukarıya doğru dik olarak büyür Genellikle yeşil ve san tonlarında olan meyveleri de çekirdek boşluklarının bulunduğu alt bölümde şişkinleşir, öbür uçta sapa doğru daralır


Doğada kendiliğinden yetişen yabani armut ağaçlarının insan eliyle dikilerek bir tanm bitkisine dönüştürülmesi oldukça eskiçağlara kadar uzanır Bu meyve ağaçlarının dikimine ilk kez Batı Kafkasya'da ve Anadolu'nun Doğu Karadeniz Bölgesi'nde başlandığı sanılmaktadır

Bugün dünyanın bütün ılıman iklimli ülkelerinde yetiştirilen armut çeşitlerinin pek çoğu, anayurdu Güney Avrupa ile Batı Asya olan yabani armuttan (Pyrus communis) geliştirilmiştir


Armut ağaçları ya çekirdekten yetiştirilmiş armut fidanlarının ya da gene gülgillerden olan ayva, ahlat, alıç gibi başka ağaçların aşılanmasıyla üretilir Bazı çeşitlerin meyveleri yaz başlarında (yaz armudu), bazılarınınki ise yapraklar döküldükten sonra toplanır (güz ve kış armutları)

Armut, bütün dünya da olduğu gibi Türkiye'de de elmadan sonra ticari açıdan en önemli olan ve en çok tüketilen meyvedir Bazı ülkelerde meyvelerin suyundan "armut şarabı" denen alkollü bir içki yapılır Ayrıca ağacın kızılımsı kahverengi, ince damarlı, kolay işlenen ve iyi cila tutan odunu da mobilyacılıkta özellikle kaplama malzemesi olarak kullanılır


Dünyanın en büyük armut üreticisi İtalya' dır; bu ülkeyi Çin ve ABD izler Bu sıralamada ilk 10 ülke arasında yer alan Türkiye'nin hemen hemen bütün bölgelerinde armut yetiştirilir Ama üretimin en yoğun olduğu bölgeler İç Anadolu, Karadeniz ve Ege bölgeleridir Etli ve bol sulu Ankara armudu başta olmak üzere mustabey armudu ve akça armut en sevilen çeşitlerdir