Dolaşım Sistemi

DOLAŞIM SİSTEMİ (SYSTEMA VASORUM) ;

Kan dolaşım organları kalp ve kan damarlarıdır
·Atardamarlar ; Hücrelerin ihtiyacı olan oksijen besin ve hormonları vücut dokularına taşır (akciğer atardamarı hariç) taşır Taşıdığı kana arteriel kan denir
·Toplardamarlar ; Hücrelerde oluşan karbondioksiti ve artık maddeleri dokulardan toplayarak ( akciğer hariç) kalbe getiren kan damarlarıdır Taşıdıkları kana venöz kan denir
·Kılcal damarlar ; Atardamar ve toplar damarların kılcal ince uzantıları
Kalp ve akciğer arasında kan taşıyan damarlarda tam bir zıt durum vardır Akciğer atar damarı venöz kan taşırken akciğer toplardamarı arterial kan taşır

KALP ( COR ) ;İnsan yumruğundan biraz büyükçe olan kalbin ağırlığı erkeklerde 280 -300 gr kadınlarda 230 – 280 gr dirağır iş görenlerde ve sporcularda bu miktar daha fazladır Kalp ortalama olarak dakikada 60 – 80 günde 100 bin yılda 39 milyon defa atar Bir günde 25 – 30 ton kan pompalarKalbin yeri ; Göğüs boşluğunun ön tarafında iki akciğer lobu aralığında göğüs kemiği ile solda 4 – 5 ve 6 ön kaburgaların ön yüzünde bulunurKALBİN YAPISI ; Resmi Büyütmek İçin Buraya Tıklayınız Orjinal Resim 708x507 ve 82KB Dir

KALBİN BOŞLUKLARI DAMARLARI VE KAPAKCIKLARI ;Kalp üstte 2 altta 2 olmak üzere 4 boşluktan oluşur Üstteki boşluklara sağ ve sol kulakçık (artrium) alttaki boşluklara da sağ ve sol karıncık (ventrikül) denir Sağ ve sol boşluklar arasında her iki tarafı birbirinden ayırtan bir bölme bulunur bu bölmeye “ septum “ adı verilirKalbin boşlukları ;

·Sağ kulakçık ( atrium dexter) ; Vena cava superior ile vena cava inferior vücuttaki venöz kanı bu bölüme toplar ve bu boşluktan sağ karıncığa geçer Geçtiği deliğe atrioventriküler delik kapakçığına da tiriküspid kapak denir
·Sağ karıncık ( ventriculus dexter) ; Venöz kanı akciğerlere pompalayan boşluktur
·Sol kulakçık ( atrium sinister) ; Akciğerlerden oksijenlenmiş kan akciğer toplar damarları (vena pulmonales) aracılığı ile bu boşluğa gelir Buradan arterial kan sol karıncığa bir delikten geçer Bu deliğe sol atrioventriküler denir Kapakçığına da biküspid denir

KALBİN DUVARI (STRÜKTÜR) ; Üç tabakadan oluşur

a)İç tabaka ( endokard) ; Kalbin bütün boşluklarını örten ve zardan yapılı olan tabakadır Endokard tabakasının iltihaplanıp sertleşmemesi sonucu kalp yetmezliği oluşur
b)Orta tabaka ( miyokard) ; kalbin kas tabakası
c)Dış tabaka (perikard) ; Kalbi torba gibi saran saydam zar tabaka

KALBİ BESLEYEN DAMARLAR ;Kalp aort damarının başlangıcından ayrılan ve kalp duvarının içine uzanan “ koroner arterlerden” gelen kan ile beslenir Koroner arterlerden biri yağ tabakası sebebi ile daralabilir ve kalbe yeterli kanı veremez bunun sonucunda “ enfarktüs “ denen ve ölümle sonuçlana bilen rahatsızlık oluşur Kalbin kasılmasına “sistol” gevşemesine “diastol” denir

ÖNEMLİ ARTERLER ;Önemli arterler denince aort ve onun dalları akla gelir

Aort ; Vücudun bütün kısımlarına dal veren ana arterdir Çapı 1,5 cm uzunluğu 45 cm kadar olan kuvvetli bir damardır Kalbin sol ventrikülünden yukarı doğru kısa bir mesafe aldıktan sonra kalp üzerinden soldan sağa doğru bükülerek kavis yapar

Aort uzandığı ve dal verdiği bölgelere göre şu isimleri alır ;

I)Çıkan Aort ( pars ascenders)
II)Aort kavisi ( arcus aorta) ; Üç büyük arter çıkar Anonim arter sol ana karotis arteri ( acaratis communis) sol köprücük altı arteri ( asubclavia)
III)Göğüs Aortu ( aorta thoracica)
IV)Karın aortu ( aorta abdominalis ) ; Karın boşluğu organlarına giden arterler ; cliak arter(karaciğer dalak ve pankreasa gider) mezanter arter ( ince ve kalın bağırsağa dağılır) böbrek arteri ( arenalis) Üro-genital arterler
V)Aortun sonuçlanması

ÖNEMLİ ARTERLER ;Resmi Büyütmek İçin Buraya Tıklayınız Orjinal Resim 717x864 ve 81KB Dir VENLER ;ÜST ANA TOPLARDAMARA KATILAN VENLER ( VCAVA SUPERİOR) ;
·Kafa Venleri ;
·Venajugularis interna ; sinüslerden gelen venin daha büyük hali
·Venajugularis externa ; Troid bezinden yüz kafa ve boyun bölgesinden gelen venlerin çene kemiği altında birleşmesi
·Üst taraf (kol) venleri
·Köprücük altı veni
·Üst ana toplardamar

ALT ANA TOPLARDAMARLARA KATILAN VENLER (VCAVA İNFERİOR) ;
·Alt tara (bacak) venleri
·Kalça veni (viliaca)
·Alt ana toplardamar
PORTAL DOLAŞIM ; Dalak mide pankreas ve barsaklardan gelen venöz kan alt ana toplardamara karışmadan önce karaciğerden geçmektedir Karın boşluğunun çift olmayan organlarından gelen venöz kanın bu şekilde karaciğerden geçerek alt ana toplar damara katılmasına portal dolaşım denir

ÖNEMLİ VENLER ;

Resmi Büyütmek İçin Buraya Tıklayınız Orjinal Resim 717x864 ve 81KB Dir

BÜYÜK DOLAŞIM ; Kalbin sol ventrikülünden başlar ve sağ atriumunda sonlanır Bu dolaşım kalp ile vücut dokuları arasında gerçekleşir

KÜÇÜK DOLAŞIM ;Kalbin sağ ventrikülünden başlar ve sol atriumunda sonlanır Bu dolaşım kalp ile akciğer arasında gerçekleşir

LENF ( AKKAN ) SİSTEMİ ;Dokularda toplanıp venlere boşalan sıvılara lenf sıvıları denirLenf sistemini oluşturan yapılar ;
-Lenf kılcalları ( kapiller)
-Lenf damarları ; Tek katlı yassı epitel hücrelerden oluşurlar
-Lenf düğümleri (bezleri); Tüm vücutta 500 -600 adettir Başlıca lenf düğümü bölgeleri;
·Baş ve boyun düğümleri
·Koltuk altı düğümleri
·Solunum yolları düğümleri
·Mezanter düğümleri ( karın iç duvarı bağırsak ve midede bulunur)
·Kasık düğümleri
-Lenf kanalları ; Lenf iki kanalda toplanır
a)Göğüs lenf kanalı (ductus thoracicus)
b)Sağ lenf kanalı (truncus lymhaticus dexter)
-Lenf organları
·Bademcikler
·Dalak
·Timus bezi