Kasların Yapısı |
05-15-2009 | #1 |
Şengül Şirin
|
Kasların YapısıKASLARIN YAPISI İskeletimizi hareket ettiren yapılar kaslarımızdırİnsan vücudunun hemen hemen yarısını kaslar oluştururKaslarımızın çalışması için bir uyartının olması gerekirKaslarımız kas hücrelerinden oluşurKas hücreleri bir araya gelerek kas liflerini,kas lifleri de bir araya gelerek kasları oluştururlarKasların en önemli özellikleri: _Uyartıları,kas içinde bir baştan diğer başa kadar iletir _Uyartılara,kasılma ve gevşeme şeklinde cevap verirler _ Uyartılara cevap verirken kimyasal enerjiyi mekanik enerjiye dönüştürürler _Kısmen destek görevi yaparlar Kaslar,iskeletle beraber canlıya hem destek olur hem de iskeletin hareketini sağlarİskeletin dikliği ve organizmanın şekil alması kaslar sayesinde olurOmurgalılarda kaslar,eklemlerle birbirine bağlanmış olan iskeleti,kasılıp gevşeme ile hareket etmesini sağlarAyrıca omurgalılarda iç organların yapısında yer alan kaslar bu organlarda da hareketi sa ğlarÖrneğin sindirim sistemimizdeki kasların kasılması besinin sindirim borusunda ilerlemesini gerçekleştirirCanlılarda yapılarına göre iki tip kas vardırBunlar düz kas ve çizgili kaslardır DÜZ KASLAR İsteğimiz dışında çalışan kaslardırHareketleri yavaş ve uzun sürelidirSindirim sistemi,boşaltım sistemi,dolaşım sistemi,solunum sistemi ve üreme sisteminde yer alan organların yapısında düz kaslar bulunurOrganların görevine göre halka ve çapraz şeklinde yerleşmiştirDüz kas hücreleri mekik şeklindedirHücre zarlarına sarkolemma,sitoplazmasına ise sarkoplazma denirHücrenin ortasında çekirdeği bulunurSitoplazmada boyuna uzanan iplikcikler vardırBu iplikçiklere miyofibril denirMiyofibriller kasılmayı sağlar ÇİZGİLİ KASLAR İsteğimizle çalışan kaslardırHareketleri hızlı,ancak kısa sürelidir,çabuk yorulurlarİskeletimizi oluşturan kaslar çizgili kaslardırÇizgili kaslara iskelet kasları da denirGözde,ağızda,yüzde,sırtta,karında ve üyeler gibi organlarda yer alırlarBu organların çalışmasına uygun olarak halka,yelpaze,iğ veya uzun silindir şeklinde olabilirlerÇizgili kas hücrelerindeki miyofibriller açık ve koyu bantlar şeklindedirÇekirdekleri fazla,mitokondrileri boldur Çizgili kaslarda görülen bantlar aktin ve miyozin denilen ipliklerden oluşurÇizgili kaslar mikroskopta incelendiğinde bazı bölgelerin ışığı az kırdığı bazı bölgelerin ise ışıgı çok kırdığı görülürIşığı az kıran bölgeler açık renkli,çok kıran bölgeler koyu renkli görülürIşığı az kıran bölgeye "I bandı" veya "izotrop" bölge denirIşığı çok kıran bölgeye "A bandı" veya "anizotrop" bölge denir I bandı koyu renkli "Z" çizgisi ile iki eşit parçaya ayrılırA bandı ise açık renkli "H" bandı" ile ikiye ayrılır Kas telciklerinde kalın olan iplikçiklere "miyozin" ince olanlara "aktin" denirMiyozin ve aktin protein yapısındadır Çizgili ve düz kaslardan başka kalp kası da ayrı bir özelliğe sahiptirKalp kası çizgili kas özelliğindedirAncak isteğimiz dışında çalışırlarKalp kasının lifleri fazla dallanmıştırKalp kası kendi kendisini uyarabilir KASLARIN KASILMASI Kasların kasılmasını en iyi açıklayan hipotez Huxley ve arkadaşları tarafından ileri sürülen kayan iplikler hipotezidir Kaslarda kasılma birimi olarak sarkomer kabul edilirSarkomer iki Z çizgisi arasındadırZ çizgisi I bandını ikiye ayırırKasılma sırasında iki Z çizgisi birbirine yaklaşırZ çizgisi birbirine yaklaşınca sarkomerin boyu kısalırKasılma esnasında A bandının boyu değişmezI bandı kısalır H bandı aktin ipliklerin birbirine yaklaşmasından dolayı görülmezİşte iki Z çizgisi birbirine yaklaştığında kasın boyu kısalır ve kas kasılırKas gevşeyince iki Z çizgisi birbirinden uzaklaşırYani sarkomer ilk halini alırKasılma ve gevşeme sırasında aktin ve miyozin iplikleri arasında kaymaya benzer bir hareket görülür Gevşeme Durumu Kasılma Durumu |
|