Şirketlerde Kar Dağıtımının Vergilendirilmesi

Şirketlerde Kar Dağıtımının Vergilendirilmesi



Sahibinin ticari, zirai veya mesleki faaliyeti dışında nakdi sermaye veya para ile temsil edilen değerlerden müteşekkil sermaye dolayısıyla elde ettiği kar payı, faiz, kira ve benzeri iratlar menkul sermaye iradıdır

Her nevi hisse senetlerinin kâr payları

İştirak hisselerinden doğan kazançlar (Limited Şirket ortaklarının, iş ortaklıkları ortaklarının ve komanditerlerin kar payları ile kooperatiflerin dağıttıkları kazançlar )

… Şeklinde devam etmektedir (Gvk madde 75 )

Tam mükellef kurumlardan elde edilen ve yukarıda sayılan kar paylarının yarısı gelir vergisinden istisna olup, kalan tutar vergiye tabi gelir olarak dikkate alınacaktır Beyana tabi başka gelirlerin bulunmaması halinde, gelir 30000 TL’yi aşıyor ise beyan edilecektir

Elde edilen kâr paylarının yarısının 2016 yılı için 30000,00 TL’lık beyan sınırını aşması durumunda, sadece kâr payının yarısı beyan edilecektir Ancak; bu istisnanın kurum bünyesinde kârın dağıtımı aşamasında yapılacak olan stopaja etkisi olmayacaktır Yani, stopaj dağıtılan kâr payının tamamı üzerinden yapılacaktır ( % 15 ) ( Örneğin Dağıtılan kar payı 20000 TL ise stopaj bunun üzerinden yapılacaktır İstisnayı düştükten sonra kalan üzerinden değil )

Dağıtılan kâr payları üzerinden kurum bünyesinde yapılan stopajın tamamı, kâr payını elde edenler tarafından beyan edilmesi durumunda, beyanname üzerinden hesaplanan vergiye mahsup edilecektir

Kurumlar vergisinden istisna kazançlara uygulanan stopaj, ancak istisna kazancın dağıtılması durumunda yapılacaktır

Tam mükellef kurumlara dağıtılan kâr payları (iştirak kazançları) üzerinden stopaj yapılmayacaktır ( Örneğin a Ltd nin ortağı olan B Ltd ye kar payı dağıtması durumunda )

Kârın sermayeye eklenmesi kâr dağıtımı sayılmayacaktır Ayrıca gerçek kişi ortaklar tarafından kârın sermayeye ilavesi suretiyle elde edilen kâr payları menkul sermaye iradı olarak kabul edilmez Bedelsiz dağıtılan hisse senetleri üzerinden stopaj yapılmayacaktır

ITertip Temettü’nün Türk Ticaret Kanunu Açısından Değerlendirilmesi

1- TTK’nun 519/2-c maddesine göre 1Tertip Temettü’nün ödenmesi kanuni zorunluktur

2- TTK’nun 408/2-d maddesine göre genel kurul, yıllık kâr üzerinde tasarrufa, kâr payları ile kazanç paylarının belirlenmesine, yedek akçelerin sermayeye veya dağıtılacak kâra katılması dahil, kullanılmasına dair kararların alınmasına yetkilidir Dolayısıyla genel kurul, kârın dağıtımı konusunda tek yetkili olup bu yetkisini yönetim kuruluna devredemez Yönetim kurulu sadece, genel kurulun bu konudaki kararını yerine getirir

Netice İtibariyle: 1Tertip Temettü, genel kurul kararı ile dağıtımına karar verilen ticari bilanço kârından ortaklara ödenmesi gereken ilk bölümdür 1Tertip Temettünün ödenmesi her ne kadar kanuni bir zorunluk olsa da, yönetim kurulunun, genel kurul kararı olmaksızın kendi yetkisi dahilinde böyle bir ödeme yapma imkanı yoktur

Örnek :

Ödenmiş Sermayesi 50000,00 TL olan 2 ortaklı bir limited şirket’in genel kurulu kârın tamamını dağıtma kararı almıştır Bu husustaki bilgiler ve hesaplar aşağıdadır

Kurumlar Vergisinin Hesaplanması

1- Kurumun 2015 Yılı Bilanço Kârı (690 Hes) = 120000
2- KKEdilmeyen Giderler = (+) 1000
3- Geçmiş Yıl Mali Zararı 2013 = (-) 11000
– Ticari Zarar (-) 15000
– KKEG (+) 4000
4- Mali Kar = 110000
5- Kurumlar Vergisi Matrahı = 110000
6- HesKurumlar Vergisi ( 5×020) = 22000
ITertip Yasal Yedek Akçe’nin Hesaplanması

Kâr dağıtılsın/dağıtılmasın öncelikle ilk aşamada kârdan ITertip Yasal Yedek Akçe ayrılır

Kurumun 2014 Yılı Bilanço Kârı (690 Hes) 120000 TL
( -) Geçmiş Yıl Ticari Zararı (2013) 15000 TL
Kalan 105000 TL
ITertip YasYedek Akçe 5250 TL
** 105000,00 x % 5 (nispeti)
*** Ödenmiş Sermayenin 1/5’ini aşamaz

ITertip Temettü’nün Hesaplanması

Kâr dağıtılsın/dağıtılmasın ikinci aşamada ortaklara ödenmesi yasal zorunluk olan ITertip Temettü ayrılır

Ödenmiş Sermaye 50000
Nispeti % 5
Tertip Temettü
2500 TL
*** 50000 x % 5
IITertip Yasal Yedek Akçe’nin Hesaplanması

Kârın dağıtılmasına karar verildiğinde hesaplanır

Kurumun 2014 Yılı Bilanço Kârı (690 Hes) 120000
( — ) Kurumlar Vergisi 22000
Net Dönem Karı 98000
( — ) Geçmiş Yıl Zararları 15000
( — ) ITertip YasalYedAkçe 5250
Dağıtılabilir Net Dönem Kârı 77750
( — ) ITertip Temettü 2500
KALAN 75250
Tertip YasYedAkçe

** 75250 x %10 = 7525
II Tertip Temettü’nün Hesaplanması

Kârın dağıtılmasına karar verildiğinde hesaplanır

Yukarıdaki Tabloda Kalan Tutara Kadar Aynı 75250
( — ) II Tertip YasalYedAkçe 7525
IITertip Temettü 67725 TL
Kâr Paylarının Menkul Sermaye İradı Olarak Beyanı

Örnek : 2016 yılında Ortak (A)’ nın hissesine düşen brüt kâr payı 40000 TL’dır

40000 TL nin yarısı 20000 TL olup, bu tutar 2016 yılı için geçerli olan 30000,00 TL beyan sınırını aşmadığından menkul sermaye iradı olarak beyan edilmeyecektir

Örnek : 2016 Yılında X Ltd şirketinin Ortaklardan birinin hissesine düşen brüt kâr payı 80000 TL dir, Yarısı istisna kapsamında olduğu için diğer yarısı 40000 TL yaptığından ve 30000 TL beyan sınırını aştığından 2017 Mart ayının 25’ine kadar Menkul sermaye iradı olarak beyanı gerekecektir

Şirket kâr payını öderken 80000 X %15= 12000,00 TL stopaj yapacaktır

Buna göre, istisna düşüldükten sonra 40000,00 TL aşağıdaki şekilde beyan edilecek, ve 3930 TL iade vergi alınacaktır

Kar Payı 40000 TL
Hesaplanan GV 8070 TL
Kesilen Stopaj 12000 TL
Ödenecek GV YOK
İade Edilecek GV 3930 TL
Örnek : Bayan (B), 2016 yılında 7000 TL alacak faizi ve net 42500 TL de tam mükellef bir kurumdan kar payı elde etmiştir

Brüt kar payı tutarı: 42500 / 0,85 =50000 TL

Alacak faizi 7000 TL
Kar payı geliri 50000 TL
Beyan edilecek gelir tutarı( 25000 + 7000 ) 32000 TL
Hesaplanan gelir vergisi 5910 TL
Kesinti yoluyla ödenen vergi 7500 TL
İadesi gereken gelir vergisi 1590 TL
Kesinti ve istisna uygulamasına tabi olmayan Menkul sermaye iradı toplamının 2016 yılı için 1600 TL’yi aşmaması halinde beyan edilmemesi gerekmektedir

Örnekte 7000 TL alacak faizi kesinti ve istisna uygulanmayan bir gelir olup, bu gelirin toplamı 2016 yılı için beyanname verme sınırı olan 1600 TL’yi aştığından, 7000 TL’nin tamamı beyan edilecektir

Ödevlinin tam mükellef bir kurumdan elde ettiği kesintiye (%15) tabi tutulmuş brüt 50000 TL’lik kar payının yarısı gelir vergisinden istisna olduğundan, kalan 25000 TL tek başına beyan haddini aşmasa dahi, vergiye tabi gelir toplamının (25000 + 7000 = 32000 TL) 30000 TL’lik beyanname verme sınırını aşması nedeniyle yıllık gelir vergisi beyannamesine dahil edilecektir

Kaynak: wwwMuhasebexcom