Meyyale/Hıfzı Topuz Kitabının Özeti

Abdülaziz daha şehzade iken – yani tahta çıkmadan önce- annesi Pertevniyal Kadınefendiyi torun sahibi eder Osmanlı Sarayında bir şehzadenin padişah olmadan önce baba olması yasaktır Bu yüzden Pertevniyal Kadınefendi tavan arasında torunu Yusuf İzzettini gizlice büyütmeye karar verir İlerde çocuğun yalnızlıktan sıkılmaması için, o dönemde Rusların Kafkasyaya saldırıları sırasında, İstanbula göç etmek zorunda kalan Kafkas kökenli milletlere mensup iki kız çocuğu satın alınarak Sarayda Yusufla beraber büyütülmeye ve eğitilmeye başlanır Pertevniyal Kadınefendi çocuklardan birine Meyyale, diğerine de Çeşmidil ismini verir
Meyyale genç kız olup evlilik çağı olarak kabul edilen ondört yaşına gelince, Pertevniyal Valide Sultanın isteği doğrultusunda, padişah Abdülazizin yakın arkadaşı olan Nevres Paşa ile evlenir Ancak, paşanın yaşlı olması ve bunun neticesinde ortaya çıkan uyumsuzluk nedeniyle bu evlilik kısa sürer ve Meyyale Saraya geri döner Günlerini mutsuz ve sıkıntılı geçirmektedir Pertevniyal Valide Sultanın gönlü buna hiç razı değildir Aradan üç yıl böylece geçtikten sonra Pertevniyal Valide Sultan, Meyyaleyi bu kez ondan on yaş büyük olan Hasan Hilmi Paşa ile evlendirir
Çeşmidil ise, birlikte geçirdikleri gecenin sabahında padişah Abdülaziz tarafından haznedarlığa kadar yükseltilir
Abdülaziz, en güvendiği kişiler -Serasker Hüseyin Avni Paşa, Sadrazam Rüştü Paşa, Şura-yı Devlet Reisi Rüştü Paşa, Bahriye Nazırı Kayserili Ahmet Paşa, Mektebi Harbiye Kumandanı Süleyman Paşa ve Şeyhülislam Hayrullah Efendi- tarafından tahttan indirilir ve yerine de Sultan V Murat getirilir Abdülazizi Topkapı Sarayına götürürler ve orada ona kötü davranırlar Bu muameleye daha fazla dayanamayan Abdülaziz intihar eder Oğlunun intiharına bir türlü inanmak istemeyen Pertevniyal Valide Sultanın hayatı kararır Sonunda onu bir konağa kapatırlar
V Muratın da padişahlığı uzun sürmez Padişahlığı devrilir ve Sultan Abdülhamit tahta geçer Bu olay üzerine Pertevniyal Valide Sultanın üç aylık işkence dolu günleri sona ermiş olur Meyyale, kocası Hasan Hilmi Beyden izin alarak Pertevniyal Valide Sultanı yalıya getirir ve birlikte kalmaya başlarlar
Abdülhamit, Abdülazizin yakınlarını ufak ve Saraydan uzak yerlere tayin etmektedir Hasan Bey de bundan nasibini alır ve İçel mutasarraflığına atanır Yazları yalıda, kışları konakta geçen bir hayattan, adını dahi duymadığı bir taşra kentine gitmek Meyyaleyi çok üzer İlk kızı Rebia dört yaşına basmış, ikinci kızı Makbule de bir yaşını daha yeni doldurmuştur Meyyale, Pertevniyal Valide Sultanla vedalaşarak çocuklarıyla beraber yola çıkar Pertevniyal Valide Sultan o günlerden sonra fazla yaşamaz Aksarayda yaptırmış olduğu Valide Camiinin yanındaki türbeye defnedilir
Hasan Hilmi Bey, İçel ile başlayan tayinler serisine Yozgat, Kütahya ve Elazığ ile devam eder Elazığdan sonra İstanbula geri dönerler İstanbuldan uzakta geçen oniki yıllık dönemde Meyyale Hanımın iki kızı daha olur İstanbul yaşamları uzun sürmez Altı ay sonra Konyaya, oradan da Hicaza tayinleri çıkar Sonra tekrar İstanbula atanırlar Meyyale Hanım için, İstanbulun gösterişli havasında yaşamak, taşra kentlerinin boğucu ve sıkıcı havasından kurtulmak kadar zevkli değildir Annesi Şuhucihan (Fatma) Hanımın hiç beklenmedik bir yaşta ölümü ve Pertevniyal Valide Sultanın başına gelenler onu perişan eder Kızlarıyla iyi geçinememiş, arkadaş olamamıştır Hırçın ve kaprisli bir kadın haline gelir Zaman zaman sinir krizleri geçirip bunalımlara düşer Konakta, kızlarının, halayıkların, odalıkların ve uşakların karşısına her zaman sert ve kasvetli bir havayla çıkar Hiçbir konuda herhangi bir ödün dahi vermeksizin konaktaki otoritesini sürdürmeye çalışır
Meyyale, son yıllarda eşinin kendisiyle eskisi gibi ilgilenmediği kanısına varır İyice bunalıma düşer ve kocasıyla olur olmaz nedenlerle tartışmaya başlar Mutsuzdur Mamafih, son yıllarda eşiyle doğru dürüst bir ilişkileri de kalmaz Alınganlıklar ve güvensizlikler Meyyaleyi çılgına çevirmeye başlar Tüm bu gerginlik ve huzursuzluk ortamında, yaşamı birbirlerine zehir etmeye başlarlar
Bu arada Hasan Hilmi Beyin Sivas Valiliğine tayini çıkar Ancak Meyyale, kızlarıyla birlikte İstanbulda kalmak ister Hasan Hilmi Bey biçare, Sivasa tek başına gider Orada çevre baskısının da etkisiyle ve kendi iradesi doğrultusunda, İstanbula bildirmeden Hayriye Hanımla evlenir Beraberinde Sivasa getirmiş olduğu aşçı Salih Ağa, bu olay karşısında çok sevdiği Meyyale Hanıma bunu haber vermesi gerektiği düşüncesiyle İstanbula mektup yazar Durumdan haberdar olan Meyyale, çocukları da alarak Sivasa hareket eder Orada Hasan Hilmi Beye hakaretler yağdırır Onu mutsuz ve huzursuz etmek için de Sivastan ayrılmaz Hasan Hilmi Bey, hamile olan eşi Hayriye Hanımın doğumunun yaklaştığı günlerde geçirdiği bir kalp krizi neticesi vefat eder
Meyyale Hanım, tüm bu olanlardan kendini sorumlu tutar Suçluluk duygusu içerisinde hayata küser ve hiç kimseyle görüşmek ve konuşmak istemez Hasan Hilmi Beyin cenazesi kaldırıldıktan sonra İstanbula döner ve konağa kapanır Eşinin ölümünden sonra, dünyaya küskün bir şekilde, kızlarıyla da hiç ilgilenmeden ve tebessüm etmeden geçirdiği onaltı yıl neticesinde o da yaşama veda eder…

teşekkür ederim ödevim için çok yararlı oldu