Cengiz Han Hakkında Bilgiler

cengiz han kimdir
cengiz han hakkında bilgiler FrmSinsi cengiz han hakkında bilgiler Hakkında

Cengiz Han hakkında blgi

Cengiz Han ( Чингис Хаан (yardım·bilgi), Chinggis Khaan, Çinggis Haan)(ya da doğum adıyla Temuçin (anlamı: demirci)),

Moğol Börçigin ailesinden siyasetçi, asker ve han Moğol kabilelerini buyruğu altında birleştirerek Moğol İmparatorluğu'nu (1206-1368) kurmuştur

Bu imparatorluk Dünya tarihinin bitişik sınırlara sahip en büyük imparatorluğudur Timuçin ismiyle Moğol Devleti hükümdarı akrabası olarak doğmuş, meritokratik (liyâkata bağlı) oldukça güçlü bir ordu kurmuş ve en başarılı ordu lideri olarak tarihe geçmiştir

Tüm dünya tarafından genelde acımasız ve kana susamış bir fatih olarak gözükse de, Moğolistan'da oldukça sevilen bir sembol hâline gelmiştir Moğolistan'ın babası olarak görülür Kağan olmadan önce; Doğu Asya ve Orta Asya'daki bir çok göçebe topluluğu yenmiş ya da birleştirmiş ve onları "Moğol" sosyal kimliğine taşımıştır

Orta Asya'daki Kara Hıtay, Kuzey Çin'deki Batı Xia ve Jin Hanedanı'nı ele geçirmiş, İran'da Harezmşahlar Devleti de dahil olmak üzere bir çok yeri fethetmiştir

Avrupa ve Asya'daki hâkimiyeti; radikal olarak bu bölgelerin demografisini ve jeopolitikasını değiştirmiştir Moğol İmparatorluğu, günümüz ülkelerinden Çin, Moğolistan, Kore, Rusya, Ukrayna, İran, Azerbaycan, Ermenistan, Gürcistan, Irak, Türkiye, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Pakistan, Macaristan, Polonya, Tacikistan, Afganistan, Türkmenistan, Moldova ve Kuveyt'in neredeyse tamamını ele geçirmiştir ve Sırbistan, Hindistan ile Bulgaristan büyük zarar almıştır, ancak 1242 yılında Viyana'ya yaklaşan yeni Han ölmüş ve, Moğollar gelenekleri uyarınca yeni bir Han seçmek için geri çekilmek zorunda kalmıştır Bunun üzerine Avrupa yaşadığı Moğol gazabından kurtulmuştur

Cengiz Han, ana dili Moğolca'nın yanında Bertold Spuler'in iddiasına göre Göktürkçe de bilmekteydi Öncülleri de onun gibi birkaç dil bilmekteydi[1]

Adı "Temüǰin" (Türkçe: Temuçin), Moğolca'da Demir anlamına gelen "Temür"den türemiştir

Doğumu

Hayatının ilk yılları hakkında az bilgi vardır Pek az kaynak o döneme ilişkin bilgiler vermektedir Küçük bir kabile olan kiyat kabilesinde doğduğu ve babasının ona Temuçin ismini onun Temuçin Uge isminde bir lideri yakaladığı için verdiği ileri sürülmektedir Başka bir rivayete göre ise elinde bir kan pıhtısıyla doğmuştur ki bu da kabilenin ileri gelenleri tarafından savaşçı ve muzaffer bir şahsiyet olacağına yorulmuştur Moğol Devleti'nin son hükümdarı Kutala'nın yeğeni, Börçigin'in lideri Yesügey'in büyük oğludur, annesi Helen, Onggirat boyunun Olkunat kabilesindendi Orta Asya'da göçebe hayatı yaşıyorlardı

Ailesi

Cengiz babası tarafından Kabul Han, Ambagai ve Kutula Han'ın akrabasıydı Bulundukları Moğol Devleti, Jin Hanedanı altındaydı ve Tatarlar'ı desteklemeleriyle 1161'de Kabul Han yokedildi Babası Yeşügey dağılan Moğol kabilelerinin başına geçmiş, ancak Tayiçyut kabilesi ile rekabet yaşıyordu 1161'den sonra Tatarlar çok güçlenince, Çin desteğini Tatarlardan Keraitlere çevirdi

Kardeşleri

Temuçin'in 3 erkek kardeşi Hazar Kasar, Kaçiun ve Temüge'nin yanı sıra bir kız kardeşi Temulin vardı Bunun yanı sıra, Bekter ve Belgütey isimli iki üvey kardeşi vardı

Çocukları

Cengiz Han'ın imparatoriçesi ve ilk karısı Börte'den 4 çocuğu oldu; Cuci (d 1185 - 1227), Çağatay ( ? - 1242), Ögeday (? - 1241), Tuluy (d 1190 - ö 1232)

Cengiz Han'ın ayrıca bir çok diğer eşinden bir çok çocuğu oldu ama onlar yerini almaktan muaf tutuldular, ve kızlarının kaç kişi olduğuna değin bir bilgi yoktur