Elementler - Bakır Nedir? |
12-20-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Elementler - Bakır Nedir?Bakır (Ing copper, Alm kupfer, Fr cuivre), 1B geçiş grubu elementi Bakıra tarihte ilk defa Kıbrıs?ta rastlandığından tüm dillerdeki isimlerinin Cyprium kelimesinden türediği tahmin edilmektedir Simyacılar tarafından Venüs aynası ile gösterilmiştir Venüs aynasıBakırın önemi, başlıca üç nedenden kaynaklanmaktadır: Dünya?nın hemen hemen tüm bölgelerinde bulunması nedeniyle geniş ölçüde üretiminin yapılabilmesi, Elektriği diğer bütün metaller içinde gümüşten sonra en iyi ileten metal olması, ve Endüstriyel önemi yüksek, pirinç, bronz gibi alaşımlar yapması Bakır maden yatakları [değiştir]Şu şekilde sınıflandırılmaktadır: Hidrotermal orijine sahip, emprenye olmuş bakır yatakları Bunlara porfir yataklar da denmektedir 1970 yılı itibarıyla Dünya üretiminin yaklaşık %50 si bu çeşit yataklardan elde edilmiştir Bu tip yataklara ABD, Şili, Peru ve Kanada?da rastlanmaktadır Sedimenter yapıdaki maden yatakları Kalker veya dolomit mineralleri içinde bulunurlar Daha ziyade orta Afrika?da rastlanır Dünya bakır üretiminin %17 si bu yataklardan sağlanır Sıvı magma asıllı maden yatakları Bakır ile birlikte çoğu zaman nikel de taşırlar Bunlara volkanik-sedimenter yataklar da denir Dünya?nın birçok ülkesinde, özellikle Kanada, Avustralya ve pek çok Avrupa ülkesinde rastlanılır Bakır mineralleri Bakır endüstriyel öneme sahip pek çok mineralin önemli bir bileşenidir Dünya bakır üretiminde kullanılan minerallerin yaklaşık %50 sini kalkozit (İng chalcocite) (Cu2S), %25'ini kalkopirit (İng chalcopyrite) (CuFeS2), %3'ünü enargit (İng enargite) (Cu3AsS4), %1'ini diğer sülfür mineralleri, %6-7 sini nabit (doğal) bakır ve %15'ini de oksit mineralleri oluşturur Kalkopirit: Kimyasal formülü CuFeS2 dir (Açık yazılımı: Cu2S·Fe2S3) Coğrafi bakımdan en yaygın mineral olup hemen hemen her bakır cevher yatağında bulunur Pirinç sarısı renkte, metalik görünüşte ve yeşilimsi siyah çizgiler halinde kitle şeklinde bulunur Kalkopiritin, bornit, demirli kuprit ve pirit ile birlikte diğer sekonder bakır minerallerinin orijinal yapısını oluşturduğu kabul edilmektedir Mineralin teorik yapısında %34,6 Cu olmakla birlikte cevherdeki Cu miktarı %0,5 ve daha aşağıya düşebilmektedir Halen Kanada?da %0,06 tenörlü 3x109 ton rezervli bir bakır madeninin ekonomik olarak çalıştırılması için çalışmalar yapılmaktadır Doğal olarak, cevherde bulunan diğer metaller de kıymetlendirilmek suretiyle bu çalışma ekonomik olabilmektedir Malahit: Kimyasal formülü CuCO3·Cu(OH)2 En çok rastlanılan bakır oksit mineralidir Büyük kitleler halinde bulunduğunda sadece cevher olarak değil, aynı zamanda yarı mücevher olarak kuyumculukta, süs eşyası imalinde de kullanılmaktadır Güzel yeşil bir rengi vardır Azurit: Kimyasal formülü 2CuCO3·Cu(OH)2 Bazik bir bakır karbonat olup malahit kadar fazla bulunmaz Kendine has lacivert renginden dolayı bu anlama gelen azurit adı verilmiştir |
|