Akciğer Kanseri Nedenleri Belirtileri Tehşis Ve Tedavi

Akciğer Kanseri Nedenleri Belirtileri Tehşis ve Tedavi

Akciğer kanseri nedeni olarak birinci sırada sigara yer alsa da; asbest ile temas etmek de büyük risk taşıyor Nefes darlığı, öksürük ve kanlı balgam gibi belirtilerle kendini gösteren hastalık, erken evrede cerrahi müdahale ile tedavi ediliyor



Türkiye'de akciğer kanserinde sigaradan başka rol oynayan en önemli faktör, asbest ile temastır Özellikle sigara içenlerde asbest ile temas, kanser riskini 90 kat artırmaktadır Krom, arsenik, nikel de diğer risk faktörleridir Radyasyona maruz kalanlarda da küçük hücreli akciğer kanseri riski artar Radon, akciğer kanseri riskinde rol oynayan diğer bir radyoaktif maddedir ve değişik bölgelerde yüksek oranda bulunabilmektedir Kronik akciğer hastalıklarında, özellikle tüberkülozda kanser gelişimi daha fazladır Baş-boyun kanseri olan kişilerde de akciğer kanserine daha sık rastlanmaktadır

İKİ GRUPTA TOPLANIYOR
Akciğer kanserleri; küçük hücreli ve küçük hücreli dışı olarak iki grupta toplanır Özellikleri ise şöyledir:

KÜÇÜK HÜCRELİ: Akciğer kanserlerinin yaklaşık yüzde 20'sini meydana getirir Son yıllarda görülme sıklığında biraz azalma olduğu bildirilmiştir Metastaz özelliği en fazla olan akciğer kanseridir Beyin, kemik iliği ve karaciğere metastaz yapar Erken gribal enfeksiyonlarla başlar Kırgınlık, ateş, halsizlik en önemli belirtileridir

KÜÇÜK HÜCRELİ DIŞI: Küçük hücreli dışı akciğer kanseri; akciğer kanserlerinin yüzde 30 ila 50'sini oluşturur Adeno kanser ise son zamanlarda artış gösterip akciğer kanserlerinin yüzde 50'sine yaklaşmıştır Adeno kanserlerinin en büyük özelliği; sigara içmeyenlerde ve kadınlarda en sık görülen kanser tipi olmasıdır Ancak, bu hastaların çoğunun geçmişinde sigara tiryakiliği vardır

NADİR GÖRÜLEN BİR TÜR
Akciğer kanserlerinde nadir görülen bir tümör olan 'mezothelioma'ya, Türkiye'de az rastlanır Akciğer, periton (karın zarı) ve plevrada (akciğer zarı) bulunabilir Adeno kanserle karıştırılır Hastalık akciğer zarına da yayılabilir, uzak metastaz yapabilir Karaciğer, beyin ve kemiğe sıçrayabilir Erken evrede, cerrahi müdahale ile tedavi edilir Gerekirse kemoterapi ve radyoterapi yapılır

NEFES DARLIĞI ÇEKİLİYOR
Akciğer kanseri; öksürük, kanlı balgam gibi belirtilerle kendini gösterir Diğer belirtileri ise şöyledir: Nefes darlığı, göğüs ve sırt ağrısı, ses kısıklığı, tekrar eden akciğer enfeksiyonları, akciğer ve kalp zarında sıvı toplanması, kilo kaybı, kemik ve başağrıları, kişilik değişiklikleri, CEA tümör markırı, kalsiyum yüksekliği, parmaklarda şekil değişiklikleri

ERKEN EVREDE AMELİYAT
En önemli tedavi; erken evrede cerrahidir Erken evrelerde iki santimetrenin altında olup lenf bezlerine sıçramamış olan tümörlerde, cerrahi uygulama temelli şifa sağlayabilir

Biraz daha gelişmiş evrelerde, kemoterapi veya kemoterapi ve radyoterapi devreye girebilir Metastatik olanlarda ise cerrahi tedavi kullanılmaz Kemoterapi ve radyoterapide daha farklı yaklaşımlar uygulanır

Küçük hücreli dışı akciğer kanserinin en büyük grubunu oluşturan adeno kanserlerde, tedavi yaklaşımı biraz daha farklı olup özellikle metastatik olan beyin tümörlerinde lezyon küçük ve sayısı azsa; cerrahi olarak çıkartılabilir Böbrek üstü metastazlarında da ameliyat düşünülebilir

YENİ ÇIKAN ÇOK İLAÇ VAR
Küçük hücreli dışı akciğer kanserlerinde, ilaç tedavileriyle de farklı bir fayda görülür Yeni jenerasyon ilaçlarla (platin, doksataksel, epitaksel, gemsitabin) tedavide yüzde 4-8 arasında bir artış sağlamıştır

Kemoterapi; tabii ki hastanın genel performans durumu iyi olduğu dönemde verilmelidir İlaca yanıt veren hastalarda, tedaviye devam edilir veya tedavi değiştirilir

Mezothelioma tedavisinde kullanılan hedefe yönelik ilaç, kemoterapiye dirençli hastalarda başarılı sonuçlar almamızı sağlamıştır Ancak bu ilaç, sigara içmeyenlerde ve adeno kanserlerde daha fazla etki gösterir

TEŞHİS NASIL KONULUYOR?
Akciğer grafisi en önemli teşhis aracıdır Bilgisayarlı tomografi, MR (manyetik rezonans), PET ve beyin MR'ı başlangıçta yapılacak en önemli klinik ve radyolojik tanı kriterleridir

Histolojik (dokusal) tanı ve filmlerdeki duruma göre; çeşitli şekillerde sıvıdan alınan histopatolojik incelemeler, en önemlisi bronkoskopi ile yapılan tetkikler ve gerekirse tümöre girilerek biyopsi uygulaması; hastalığın gidişatı açısından büyük önem taşır Tedavi, histopatolojiye (Patolojik süreçlerin bir dokuda yol açtığı değişiklikleri inceleyen patoloji dalı) göre yönlendirilir

KEMOTERAPİ DÖNEMİNDE ORGANİK DOMATES YİYİN
Kemoterapi ya da radyoterapi tedavisi gören akciğer kanseri hastalarının beslenme listelerinde, şu gıdalar olmalıdır:

Balık, yerfıstığı, ceviz, fındık, özellikle köy yumurtası veya köy bıldırcın yumurtası Her gün ev yapımı yarım kilo yoğurt

Turpgiller, sarı-yeşil sebzeler, su teresi, karahindiba (radika), semizotu, enginar, yer elması, kuzu kulağı, soğan, pırasa, elma, ananas, avokado

Yeşil çay, böğürtlen yaprağı çayı, papatya çayı, zencefil

Kiraz, kayısı ve özellikle baklagiller, yeşil mercimek, küçük kuru fasulye

Bol bol organik domates tüketilmelidir Deve dikeni de çok faydalıdır

Beyaz un, beyaz ve esmer şekerden kaçınınız Şeker yerine çiçek balı, kara üzüm pekmezi tüketilebilir

Özellikle hindi eti tercih edilmelidir Balık haftada en az 2-3 kere tüketilmelidir

Tahıllarda özellikle yulaf, çavdar, kahverengi pirinç, bulgur, beta glukan içeren mantarlar, kimyon ve zerdeçal

GRİBE KARŞI REISHI MANTARI
Greyfurttaki furokumarin, kemoterapinin etkisini azaltır

Yüksek dozda kemoterapi görenlerde, az miktarda Koenzim Q-10 alındığı zaman kalbi koruyucu etkisi olduğu gözlemlenmiştir

Hasta sık sık grip oluyor ya da ateşli hastalıklar geçiriyorsa; ekinezya ve reishi mantarı gibi bitkisel destekler onu koruyabilir

Ashwagandha; (Kış kirazı) yaklaşık 3 bin yıldır Hindistan'da yaygın olarak kullanılan ve akciğer kanserinin ikinci evre çalışmalarında faydalı olduğu görülen bir bitkidir

Maligo çiçeğinin; radyoterapinin meydana getirdiği radyasyonu azalttığı bir Fransız araştırmasında gözlemlenmiştir

AĞIZ BAKIMI TAVSİYELERİ
Kemoterapi ilaçlarının bazıları hastaların ağzında 'mukozit' oluşturur Kemoterapi ya da radyoterapinin toksik etkisi olan mukozit nedeniyle ağız bakımı şarttır

Meyve suları buzlukta dondurularak hastanın ağzında emmesi sağlanmalıdır

Karbonatlı suyla gargara tavsiye edilir Papatya özü, karadut şurubu faydalıdır E vitamininin ağızda patlatılarak yutulması da önerilir

Prof Dr Erkan Topuz / Universal Çamlıca Hastanesi İç Hastalıkları ve Tıbbi Onkoloji Direktörü