Kurban Bayramı Ve Çocuk Psikolojisi

Kurban Bayramı ve çocuk psikolojisi

Kurban kesimi kanlı bir süreç olduğu için Kurban Bayramlarında çocukların psikolojisi daha fazla hassaslaşabilir

Bayramlar çocukların gözünde yeni giysiler, ayakkabılar, bayram harçlıkları, şekerler-çikolatalar, hediyeler demek İstediklerinin daha çok yapıldığı, izinlerin kolay alındığı günlerde ailelerine nazları daha çok geçer



Ancak kanlı bir süreç olan kurban kesim töreni çocukların alışık olduğu görüntüler değildir Bu nedenle kurban bayramı boyunca çocukların oldukça hassas olan psikolojilerinin bozulmaması için anne babaların bilinçli olması gerekir Memorial Hastanesi Çocuk ve Ergen Psikiyatristi Uz Dr Leyla Benkurt Alkaş, kurban bayramında çocukları etkileyebilecek noktalara değindi, anne babalara önerilerde bulundu

ET YEMESİ İÇİN ZORLAMAYIN
Normal et yemesine rağmen kurban eti yiyemeyen, çiğ et kokusundan rahatsız olan, ete dokunamayıp, kesemeyen, hatta hiç et yiyemeyen birçok yetişkin vardır Et yemekle ilişkili sorun yaşayan kişilerin bir kısmında erken çocukluktaki olumsuz kurban deneyimleri etkilidir Kesim anında hayvanı yakından izlemek, kanı, çıkan hırıltıyı, kokuyu, ölürken ayaktaki seğirmeyi görmek, günümüz insanının pek de hazırlıklı olabildiği bir süreç değildir
İstemeden de olsa bunlara şahitlik edenlerde, et yememe, yemek yememe, aileye yapışma, çeşitli korkular, nefes alamama, ağlamalar, uykuda sıçrama ve sayıklamalar olabilir Ailenin çocuğun üzüntüsüyle alay etmesi, umursamaması, “unutur, çocuktur” diye yaklaşması uygun değildir Sıcak, yumuşak davranıp, soru sormasına müsaade etmek, güven vermek yararlı olacaktır Sorunlar bazen psikiyatrik destek almayı gerektirecek kadar büyüyebilir

Kaç yaşında olursa olsun, çocuk veya yetişkin hiç kimse bu töreni izlemek için zorlanmamalıdır Okul öncesi çocuklara hatta bazen daha da büyüklere kesinlikle izletilmemeli, kurbanın kanı alnına sürülmemelidir 11 yaşından sonra çocuk istiyorsa uzaktan izleyebilir Bu bazen bir güç-dayanıklılık gösterisi olarak, kendini ispat için yapılabilir “Babasından görsün, gerçekleri bilsin, ileride o da yapacak” diye çocuğu zorlamak tüm hayatı etkileyen üzücü anılara sebep olabilir Ölümle, ayrılıkla, kayıpla, kanla yüzleşmek gereklidir fakat bunu birden bire ve küçücükken yapmak yarar değil, ciddi zarar getirir

ÇOCUK 'KURBAN' KAVRAMINI ANLAYAMAZ
Kırsal kesimde hayvanlarla, doğayla haşır neşir olan çocuklar için hayvanların kesilip yenilmesi, son derece doğal ve sıradan olabilir Şehirlerdeki çocuk içinse çok merak uyandıran, bir o kadar da korkutucu bir deneyimdir Çocuklar doğaları gereği, hayvanları tanımak, beslemek, korumak, ilgilenmek isterler Eti kasapta bile görmeyen, soslanmış, işlenmiş ürünleri marketlerde gören insanlar için bu ürünleri yemek doğal bir durumdur Fakat bir hayvanı kesmek, kan akıtmak, parçalamak, pişirip-yemek son derece uzak yaşantılardır

Bu yüzden çocuklar sormadıkça “kurban nedir, neden kurban edilir, o koyunun annesi var mı, yavrusu var mı, üşüyor mu …” gibi konular anlatılmamalıdır “Ölüm, kurban edilmek, çocukların kurban edilmesi, kurbanın yenilmesi, insan yenilir mi” kavramları çocuk için çok karmaşık ve ürkütücüdür

Eskiden kurbanlık hayvanlar günler, aylar öncesi alınıp, evde beslenilirdi Çocuklar da hemen sevgiyle bağlanır, besler, isim koyar ve sahiplenirdi Kınalar yakılıp süslenen, özenle en iyi yiyecekler verilen bu kutsal hayvanın kurbanlık olduğunu çocuk ya bilmez ya da bilip de anlamını kavrayamazsa, ailesinin onu günü gelince kurban etmesini çok travmatik yaşayacaktır Çocuk bu süreci anlayamayacak kadar küçükse; eve erken kurban almamak veya çocuğu yaklaştırmamak uygundur

KURBAN BAYRAMINI GÜZELLİKLERİ İLE ANLATIN
Asıl üzerinde durulması gereken işin sosyal boyutudur Etin, kıymanın pahalı ama büyümek, sağlıklı olmak için çok gerekli yiyecekler olduğu, fakir insanların bu bayramda bu olanağa kavuştuğu anlatılabilir Yine paylaşmak, büyükleri saymak, tanımasak bile insanlarla bayramlaşıp-selamlaşmak, çocukları sevindirmek, çocuklarımıza asıl öğreteceğimiz konulardır

Kurban kesmek bir ibadettir Fabrikasyon şeklinde üretilip, kesilip, işlenmiş olarak marketlerde yer almak yerine, o gün hayvanlar kutsal bir görev için var olurlar Dolayısıyla hayvanı olabildiğince rahat ettirmek, saygı duyarak örselemeden, en az acıyla kurban etmek gerekir Bu töreni temiz, hijyenik, gözlerden uzak mahrem ve tevazu ile yerine getirmek uygundur Ortalıkta, kan ve çamur arasında, diğer kurbanlıkların gözü önünde, kesmeyi iyi bilmeyen kişilerce, uygunsuz aletlerle kurban etmek, parçalarını ortalıkta saygısızca bırakmak, gösteriş yapmak zaten kurban kesme törenine uymayan tutumlardır