Noether Teoremi |
10-29-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Noether TeoremiNoether('in birinci) teoremi, bir fiziksel sistemde ayırd edilebilir her simetrinin oluşturacağı etkiye ilişkin bir korunum yasası olduğunu belirtir Fiziksel bir sistemin etkisi, bir Lagrangian fonksiyonunun tümlevi olup buna göre sistemin tutumu en az eylem prensibine göre belirlenebilir Yeni ufuklar açan bu teoremi Emmy Noether 1915'te kanıtlanmış olup 1918'de yayınlanmıştır Örnekler * Lagrangian zamandan bağımsızsa (zaman değişiminden etkilenmiyorsa) bu sistemde enerji korunuyor demektir * Lagrangian uzayda yer değişiminden etkilenmiyorsa bu sistemde momentum korunuyor demektir * Lagrangian uzay içinde dönüşten etkilenmiyorsa bu sistemde açısal momentum korunuyor demektir * Lagrangian'da Gauge bakışım varsa bu bakışımdan doğan korunan bir "yük" olması gerekir Örnegin elektriksel yük elektromanyetik gauge bakışım'dan doğan bir yüktür |
|