Ad Soylu Sözcükler - İsim

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-28-2012

Ad Soylu Sözcükler - İsim

Canlı ya da cansız somut ya da soyut tüm varlıklara birer isim verilmiştir

İsimler varlıkları tanımak ve tanıtmak için kullanılan sözcüklerdir

Varlıklara isim verilmeseydi onları kolayca tanıma ve tanıtma birbirlerinden ayırma olanağı bulamazdık

Fiil her türlü eylemi bildiren bir sözcük olarak ne kadar önemliyse isim de varlıkları ayırt etmemiz açısından o kadar önemlidir

Ad Soylu Sözcükler - İsim "Ali bahçede top oynuyor" cümlesinde "Ali" insan ismi; "bahçe" bir yerin ismi; "top" bir oyun aracının ismi olarak yer alır

Varlıkların birçok temel özellikleri olduğundan onların isimleri de bu özelliklere göre birçok çeşide ayrılır

* Varlıklara verilişlerine göre isimler

* Varlıkların oluşlarına göre isimler

* Varlıkların sayılarına ve bir yerde bulunuşlarına göre isimler

Varlıklara Verilişlerine Göre İsimler

1

1

Özel İsim

Varlıklara tek tek verilmiş isimlerdir

Başka bir deyişle özel isim bir tek varlığa verilmiş isimdir

* İnsanlara takılan isimler (Ali Ayşe Umut Sevinç);

* Hayvanlara takılan isimler (Boncuk

Kocabaş Kılkuyruk);

* Kıta ülke bölge kent köy kasaba dağ ova yol akarsu yıldız ve yıldız kümeleri ulus dil isimleri (Asya Afganistan İç Anadolu Konya Kırkgöz Ekinözü Ağrı Çukurova İstiklal Caddesi Ceyhan Merih Küçükayı Türk Türkçe);

* Her türlü kurum kuruluş isimjeri (Türkiye Büyük Millet Meclisi İstanbul Üniversitesi Yardımsevenler Derneği);

* Gazete dergi kitap isimleri (Cumhuriyet Nokta İnce Memed)

özel isim sayılır

Özel isimlerin ilk harfi büyük yazılır

Birkaç sözcükten oluşan isimlerde bağlaçlar dışında tüm sözcükler büyük harfle başlar

Ayrıca özel isimlerin aldığı

* -i -e -de -den (hal ekleri)

* -in -i (tamlayan ve tamlanan ekler)

* -di -miş -se -im -sin -dir (ek fiille)

* -le (bağlaç);

* -ler (çoğul eki) ekleri

kesme işaretiyle (') ayrılır:

Orhan'ı Ankara'ya Türkiye'de Kapalıçarşı'dan İstanbul'un iki yakası Atatürk Türkiye'si Ahmet'ti Sivas'mış Milli Eğitim Bakanlığı'ysa Türk'üm Mehmet'sin Türkiye Büyük Millet Meclisi'dir; Ali'yle Suat' lar

1

2

Cins İsmi

Aynı türden varlıkların tümüne birden verilmiş isimlerdir

Yanlış olarak "cins isim" biçiminde kullanılmaktadır

Cins isimleri kendi türleri içinde yer alan tüm varlıkları kapsadıkları gibi o cins içindeki varlıkları tek tek de kapsar:

* Çocuk ağlıyor (bilinen görülen bir çocuk)

* Çocuk ilgi bekler (tüm çocuklar)

10-28-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Ad Soylu Sözcükler - İsim Ad Soylu Sözcükler - İsim Canlı ya da cansız somut ya da soyut tüm varlıklara birer isim verilmiştir İsimler varlıkları tanımak ve tanıtmak için kullanılan sözcüklerdir Varlıklara isim verilmeseydi onları kolayca tanıma ve tanıtma birbirlerinden ayırma olanağı bulamazdık Fiil her türlü eylemi bildiren bir sözcük olarak ne kadar önemliyse isim de varlıkları ayırt etmemiz açısından o kadar önemlidir Ad Soylu Sözcükler - İsim "Ali bahçede top oynuyor" cümlesinde "Ali" insan ismi; "bahçe" bir yerin ismi; "top" bir oyun aracının ismi olarak yer alır Varlıkların birçok temel özellikleri olduğundan onların isimleri de bu özelliklere göre birçok çeşide ayrılır * Varlıklara verilişlerine göre isimler * Varlıkların oluşlarına göre isimler * Varlıkların sayılarına ve bir yerde bulunuşlarına göre isimler Varlıklara Verilişlerine Göre İsimler 11 Özel İsim Varlıklara tek tek verilmiş isimlerdir Başka bir deyişle özel isim bir tek varlığa verilmiş isimdir * İnsanlara takılan isimler (Ali Ayşe Umut Sevinç); * Hayvanlara takılan isimler (Boncuk Kocabaş Kılkuyruk); * Kıta ülke bölge kent köy kasaba dağ ova yol akarsu yıldız ve yıldız kümeleri ulus dil isimleri (Asya Afganistan İç Anadolu Konya Kırkgöz Ekinözü Ağrı Çukurova İstiklal Caddesi Ceyhan Merih Küçükayı Türk Türkçe); * Her türlü kurum kuruluş isimjeri (Türkiye Büyük Millet Meclisi İstanbul Üniversitesi Yardımsevenler Derneği); * Gazete dergi kitap isimleri (Cumhuriyet Nokta İnce Memed) özel isim sayılır Özel isimlerin ilk harfi büyük yazılır Birkaç sözcükten oluşan isimlerde bağlaçlar dışında tüm sözcükler büyük harfle başlar Ayrıca özel isimlerin aldığı * -i -e -de -den (hal ekleri) * -in -i (tamlayan ve tamlanan ekler) * -di -miş -se -im -sin -dir (ek fiille) * -le (bağlaç); * -ler (çoğul eki) ekleri kesme işaretiyle (') ayrılır: Orhan'ı Ankara'ya Türkiye'de Kapalıçarşı'dan İstanbul'un iki yakası Atatürk Türkiye'si Ahmet'ti Sivas'mış Milli Eğitim Bakanlığı'ysa Türk'üm Mehmet'sin Türkiye Büyük Millet Meclisi'dir; Ali'yle Suat' lar 12 Cins İsmi Aynı türden varlıkların tümüne birden verilmiş isimlerdir Yanlış olarak "cins isim" biçiminde kullanılmaktadır Cins isimleri kendi türleri içinde yer alan tüm varlıkları kapsadıkları gibi o cins içindeki varlıkları tek tek de kapsar: * Çocuk ağlıyor (bilinen görülen bir çocuk) * Çocuk ilgi bekler (tüm çocuklar)