 |
Tekerlemeler Ve Tekerlemelerin Özellikleri |
 |
10-28-2012
|
#1 |
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Tekerlemeler Ve Tekerlemelerin ÖzellikleriTekerleme nedir? Tekerleme Özellikleri  Tekerleme ÖrnekleriSözlüklerde "ağızda yuvarlanan söz, saçma sapan söz, eşsesli kelimelerle kurulu konuşma" anlamlarına gelen tekerleme masal, öykü, bilmece, halk tiyatrosu gibi bazı edebi türler içinde veya bağımsız olarak söylenen ölçülü ve kafiyeli sözlerdir Çokluk çocuk folklorunda hoşça vakit geçirmek, konuşma kabiliyeti kazanmak, oyunlarda eş ve ebe seçmek için bu yola başvurulur Masal tekerlemesi, oyun tekerlemesi gibi adlar alırlar En çok çocuk oyunlarında, masalların baş, orta ve sonunda söylenirler Yöreye göre değişik isimle de söylenirler Doğu Anadolu'da döşeme, Güney Anadolu'da sayışma denir Karagöz ve ortaoyununda muhavere, çocuk oyununda ebe, çıkarmada ise sayışma diyebiliriz Türk edebiyatında ilk tekerleme örneklerine XI yüzyıldan itibaren rastlanır Divanü Lügati't Türk'te bazı tekerlemeler yer alırÂşık fasıllarında Tekerleme (Tekellüm): Âşık fasıllarında, saz şairlerinin yaptıkları şiir yarışmaları halk dilinde tekerleme, âşıklar arasında tekellüm olarak adlandırılır Bu tür şiirler ya söylenmesi zor sözcüklerden meydana getirilir ya da darayak şeklindedir Ayak daraldıkça kafiye bulmak zorlaşır Âşıklardan biri fasıl aralarında tekerlemeye başlar ve yeni bir ayak açarÖrnek Tekerleme (Tekellüm): Aceb ahîr-zaman oldu gaziler Büyük küçük birbirini beğenmez Her mü'min münâfık cennet arzular Tanrı nasib ettiğini beğenmez Kediler köpekler ile savaşır Miçik deyu çarşı çarşı dolaşır Mekbeti'si ehl-i ırz'a ulaşır Orospular kendi erin beğenmez Teklif ister bülbül güle konmağa Pervaneler düşüp şem'a yağmağa Oğlancıklar iştahından binmeğe Doru ister atın kır'ın beğenmez Babası anası koyun güttüren Dağ başında kavalını öttüren Kazma ile başın tıraş ettiren Âhır-kar ayak berberin beğenmez Ot kökü balta sapının eğrisi Yine gitmez yüreğimin ağrısı Sofuluk satar bazı eşek uğrısı Aşıkların aşk eserin beğenmez Marifette kâmil olan yiğitler Mağrur olmaz kendi nefsin öğütler İl içinde bilip gören şâkirtler Üstâdın daha pîrin beğenmez Er olmaz kalbinde tutan gûmanı İsterse dolaşsun Hind'i Yemen'i Der Kâtibî bizi beğenmeyeni Deli gönül beğen derim beğenmez (Kâtibî) |
|
 |
|
Tekerlemeler Ve Tekerlemelerin Özellikleri |
|
|
10-28-2012
|
#2 |
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Tekerlemeler Ve Tekerlemelerin ÖzellikleriTEKİR Bir iki tombul tekir Camdan bakar Başına takar Hop hop, altın top MISTIK Mustafa, Mıstık, Arabaya kıstık, Üç mum yaktık, Seyrine baktık LEYLEK Leylek leylek havada, Yumurtası tavada, Gel bizim hayata, Hayat kapısı kitli, Leyleğin başı bitli KUZU Kuzu kuzu me Bin tepeme Haydi gidelim Ayşe teyzeme YAĞMUR Yağ yağ yağmur, Teknede hamur, Bahçede çamur, Ver Allah'ım ver, Sicim gibi yağmur KARGA Karga karga "gak" dedi, "Çık şu dala bak" dedi, Karga seni tutarım, Kanadını yolarım PORTAKAL Portakalı soydum, Başucuma koydum Ben bir yalan uydurdum, Duma duma dum Duma duma dum Öğretmeni kandırdım, Kandırdım OYUNOooo İğne battı, Canımı yaktı, Tombul kuş Arabaya koş Arabanın tekeri, İstanbul'un şekeri Hop Hop altın top, Bundan başka oyun yok HANIM KIZI Çan çan çikolata, Hani bize limonata? Limonata bitti, Hanım kızı gitti Nereye gitti? İstanbul'a gitti İstanbul'da ne yapacak? Terlik pabuç alacak Terliği pabucu ne yapacak? Düğünlerde, Şıngır mıngır oynayacak KEÇİLER Ayşe Hanımın keçileri, Hop hop hopluyor, Arpa, saman istiyor, Arpa, saman yok, Kilimcide çok Kilimci kilim dokur, İçinde bülbül okur İki kardeşim olsa, Biri ay, biri yıldız, Biri oğlan, biri kız, Hop çikolata çikolata, Akşam yedim salata, Seni gidi kerata SINIFLAR Mini mini birler, Çalışkandır ikiler, Mavi gözlü üçler, Dayak yiyen dörtler, Misafirdir beşler, Altılar, altınımı çaldılar, Yediler, yemeğimi yediler, Sekizler, semizdirler, Dokuzlar, doktor oldu, Onlar bizi okuttu EBE Ebe ebe gel bize Uzaktan vur elimize Eğer vuramazsan Ebesin ebe Bir, iki, üç, dört, beş, altı, yedi, Bunu sana kim dedi? Diyen dedi on yedi Yağlı böreği kim yedi? TAVUK Pazara gidelim, Bir tavuk alalım, Pazara gidip, Bir tavuk alıp ne yapalım? Gıt gıdak diyelim Happur huppur, Happur, huppur yiyelim TOP Bir iki üç Söylemesi güç Sana verdim bir elma Adını koydum Fatma Hop hop hop Bir büyük altın top DEDE Altı kere altı otuz altı Dedemin sakalı yolda kaldı Sakalını aldı dereye attı Dedem sakalsız kaldı EV Evli evine Köylü köyüne Evi olmayan Sıçan deliğine İĞNE Ooooo İğne iplik Derme diplik Çelik çubuk Sen çık NACAK Nacak sapına İki kes Bir sana Biri de bana HEDİYE Kızın adı Hediye Ekmek vermez kediye Kedi gider Kadıya Kadının kapısı kitli Hediyenin başı bitli EL EL EPENEK El el epenek Elden düşen kepenek Kepeneğin yarısı Keloğlan'ın karısı KARNIM AÇ Karnım aç Karnına kapak aç Değirmene kaç Değirmenin kapısı kitli Heybaşı bitli DEĞİRMEN Değirmene girdi köpek Değirmenci vurdu kötek Geldi yedi köpek Hem kötek Hem yedi köpek ALİ DAYI Ali dayının keçileri Kıyır kıyır kişniyor Arpa saman istiyor Arpa saman yok Kilimcide çok Kilimci kilim dokur ÇARŞI Çarşıya gittim Eve geldim hanım yok Bebek ağlar beşik yok Çorba taşar kaşık yok Ali baba öldü tabut yok HAKKI Hakkı hakkının hakkını yemiş Hakkı Hakkı'dan hakkını istemiş Hakkı Hakkıya hakkını vermeyince Hakkı da Hakkı'nın hakkından gelmiş HASAN Hasan Hasan Helvaya basan Kapıyı kıran Kızı kaçıran |
|
|
|
|
Tekerlemeler Ve Tekerlemelerin Özellikleri |
|
|
10-28-2012
|
#3 |
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Tekerlemeler Ve Tekerlemelerin ÖzellikleriKÜÇÜK DOSTUM Küçük dostum gelsene Ellerini versene Ellerimizle şap şap Ayaklarımızla rap rap Bir şöyle, bir böyle Dans edelim seninle Sağ elimde beş parmak, Sol elimde beş parmak Say bak, say bak, say bak Hepsi eder on parmak Sen de istersen saymak Say bak, say bak, say bak Hepsi eder on parmak ALİ Ali baksa dum dum Sakalına kondum Beş para buldum Cebime koydum KUZU Kuzu kuzu mee Bin tepeme Haydi gidelim Hacı dedeme Hacı dedem hasta Mendili bohça Kendisi hoca KOMŞU, KOMŞU -Komşu, komşu ! -Hu, hu! -Oğlun geldi mi? -Geldi -Ne getirdi? -İnci, boncuk -Kime, kime? -Sana, bana -Başka kime? -Kara kediye -Kara kedi nerede? -Ağaca çıktı -Ağaç nerede? -Balta kesti -Balta nerede? -Suya düştü -Su nerede? -İnek içti -İnek nerede? -Dağa kaçtı -Dağ nerede? -Yandı, bitti kül oldu TAVŞAN Kapıdan tavşan geçti mi? Geçti Tuttun mu? Tuttum Kestin mi? Kestim Tuzladım mı? Tuzladım Pişirdin mi? Pişirdim Bana ayırdın mı? Ayırdım Hangi dolaba koydun? Çık çık dolaba koydum Haydi, al getir Getiremem Neden getiremezsin? Kara kediler yemiş Vay vay, miyav NEREDEN GELİRSİN? Nerden gelirsin? Zikzak kalesinden Ne gezersin? Açlık belasından Nerde yattın? Beyin konağında Altına ne serdiler? Perde Desene kupkuru yerde Bıyıkların neden yağ oldu? Bıldırcın eti yedim Bıldırcın yağlı mıydı? Gökte uçarken gördüm Saçların neden ağardı? Değirmenden geldim Değirmen dönüyor mu? Zımbırtısını duydum Ayakların neden ıslandı? Çaydan geçtim Çay derin miydi? Köprüyü dolaştım, İşte geldim sana ulaştım CAM Bir cam İki cam Üç cam Dört cam Beş cam Altı cam Yedi cam Sekiz cam Dokuz cam On cam Bu da benim amcam Eveleme develeme Evvel altı elma yedi Seren sekiz serçe dokuz Tarmanın topu kara A devenin çatı kara EBE Ebe ebe nerede Su doldurur derede Dere boyu çalılık Derede olur balık Şu ebe de ne alık Oltamı attım, Balığı tuttum Balık suya dalamaz, Ebe beni bulamaz Bir, iki, üç, dört, beş, altı, yedi Bunu kim dedi, Diyen dedi on yedi, Yağlı böreği kim yedi? ELLERİM Ellerim tombik tombik, Kirlenince çok komik Kirli eller sevilmez Güzelliği görülmez Dişlerim bakım ister Hele saçlar, hele scalar Uzayınca tırnaklar Kirlenince kulaklar Bize pis derler, pis derler DEVE Eveleme develeme Evvel altı elma yedi Seren sekiz serçe dokuz Tarmanın topu kara A devenin çatı kara PATLICAN Patlıcan var patlıcan, Patlasın senin kocan Şisko şisko biberler, Arabaya bindiler Elmalar yedi buçuk, Onu yedi, bir çocuk Patlıcandan bıktım, Ben oyundan çıktım! KOMŞU Komşu komşu huu Sırtındaki ne? Arpa Kaça sattın Kırka Eve ne aldın? Hırka Çocuğa ne aldın ? Halka BÖREK Bir, iki, üç, dört, beş, altı, yedi, Bunu sana kim dedi? Diyen dedi on yedi, Yağlı böreği kim yedi? SINIFLAR Mini mini birler, Çalışkandır ikiler, Mavi gözlü üçler, Dayak yiyen dörtler, Misafirdir beşler, Altılar, altınımı çaldılar, Yediler, yemeğimi yediler, Sekizler, semizdirler, Dokuzlar, doktor oldu, Onlar bizi okuttu HANIM KIZI Çan çan çikolata, Hani bize limonata? Limonata bitti, Hanım kızı gitti Nereye gitti? İstanbul'a gitti İstanbul'da ne yapacak? Terlik pabuç alacak Terliği pabucu ne yapacak? Düğünlerde, Şıngır mıngır oynayacak
|
|
|
|
|
Tekerlemeler Ve Tekerlemelerin Özellikleri |
|
|
10-28-2012
|
#4 |
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Tekerlemeler Ve Tekerlemelerin ÖzellikleriAleyküm selam Nereye gidiyon? Daha gidiyom Neye gidiyon Al şu takatukaları,takatukacıya götür Takatukacı takatukaları takatukalamazsa,takatukaları taka tukalatmadan geri getirEller pekmezlenmiş de biz pekmezlenmemişiz Bir berber bir berbere bre berber gel beraber bir berber dükkanı açalım demiş Hakkı hakkının hakkını yemiş Hakkı Hakkı'dan hakkını istemişHakkı Hakkıya hakkını vermeyince Haklı da Hakkı'nın hakkından gelmişİndin dereye silindim silindim çıktım Iramazan Irgatları ıramazan irgadamadan al da gel Yağmur yağarsa raylar ıslanır,yağmur yağar saraylar ulanır Karnım aç Karnına kapak aç Değirmene kaç Değirmenin kapısı kitli Heybaşı bitli Nacak sapına İki kes Bir sana Biri de bana Kızın adı Hediye Ekmek vermez kediye Kedi gider Kadıya Kadının kapısı kitli Hediyenin başı bitli El el epenek Elden düşen kepenek Kepeneğin yarısı Keloğlan'ın karısı Incık, mıncık Sen dur, sen çık Hasan Hasan Helvaya basan Kapıyı kıran Kızı kaçıran Değirmene girdi köpek Değirmenci vurdu kötek Geldi yedi köpek Hem kötek Hem yedi köpek Ali dayının keçileri Kıyır kıyır kişniyor Arpa saman istiyor Arpa saman yok Kilimcide çok Kilimci kilim dokur İçnde bülbül benim olsa İki kardeşim olsa Biri ay biri yıldız Biri oğlan biri kız Delmişler, dakmışlar Bunu böyle yapmışlar Delmiyelerdi, dakmıyalardı Bunu böyle yapmıyalardı Bir ikidir bir iki Beş altındır, beş, altı İnanmazsan say da bak On altı, on altı Selamün aleyküm Aleyküm selam Nereye gidiyon? Daha gidiyom Neye gidiyon Ebe ebe nerede Su doldurur derede Dere boyu çalılık Şu ebe de ne alık Ebe suya dalamaz Arasada bulamaz Ene nene bulamaz Ben sana küstüm Mini mini birler Çalışkan ikiler Tebmbel üçler Dayak yiyen dörtler Beşler makine gibi işler Altılar altını çaldılar Yediler yemeğimi yediler Sekizler seksek olup gittiler Dokuzlar toktor olup gittiler Onlar kırmızı donlar Armudu kestim Tavana astım Tap dedi düştü Ali baksa dum dum Sakalına kondum Beş para buldum Çarşıya gittim Eve geldim hanım yok Bebek ağlar beşik yok Çorba taşar kaşık yok Ali baba öldü tabut yok Ooo iğne miğne Ucu düğme Filifilince Kuş dilince Horoz öttü Tavuk tepti Bülbül kızı Selamına dua etti |
|
|
|
Üye olmanıza kesinlikle gerek yok !
Konuya yorum yazmak için sadece buraya tıklayınız.
Bu sitede 1 günde 10.000 kişiye sesinizi duyurma fırsatınız var.
IP adresleri kayıt altında tutulmaktadır. Aşağılama, hakaret, küfür vb. kötü içerikli mesaj yazan şahıslar IP adreslerinden tespit edilerek haklarında suç duyurusunda bulunulabilir.
Konuya yorum yazmak için sadece buraya tıklayınız.
Bu sitede 1 günde 10.000 kişiye sesinizi duyurma fırsatınız var.
IP adresleri kayıt altında tutulmaktadır. Aşağılama, hakaret, küfür vb. kötü içerikli mesaj yazan şahıslar IP adreslerinden tespit edilerek haklarında suç duyurusunda bulunulabilir.
«
Önceki Konu
|
Sonraki Konu
»
|
|
ForumSinsi.com hakkında yapılacak tüm şikayetlerde ilgili adresimizle iletişime geçilmesi halinde kanunlar ve yönetmelikler çerçevesinde en geç 1 (Bir) Hafta içerisinde gereken işlemler yapılacaktır. İletişime geçmek için buraya tıklayınız.