Özürlü Hizmetlerinin Yasal Dayanağı

ÖZÜRLÜ HİZMETLERİNİN YASAL DAYANAĞI

Korunmaya, bakım veya yardıma muhtaç aile, çocuk, sakat, yaşlı ve diğer kişilere götürülen sosyal hizmetlere ve bu hizmetleri yürütmek üzere kurulan Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü’nün görev, yetki ve sorumlulukları ile faaliyet ve gelirlerine ait esas ve usuller, 27051983 gün ve 18059 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan, 2828 sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu ile düzenlenmiştir

İlgili Kanun’un 9maddesi (b) bendi ile “Korunmaya, bakıma ve yardıma muhtaç çocuk, sakat ve yaşlıların tespiti, bunların korunması bakımı, yetiştirilmesi ve rehabilitasyonlarını sağlamak”la görevlendirilen Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü, korunmaya muhtaç çocuk, genç ve yaşlıların yanında normal yaşamın gereklerine uyamama durumunda olan özürlülerin saptanması, korunması, bakım ve rehabilitasyonu ve toplum içinde bağımsız olarak yaşamasını sağlayıcı hizmetleri planlamak, hizmetlerden yararlanamayacak durumda olanlara sürekli bakım sağlayacak hizmetleri yürütmek ve yönlendirmek sorumluluğunu üstlenmiş olup, özürlü vatandaşlarımıza, Özürlü Danışma Merkezleri ile Bakım ve Rehabilitasyon Merkezleri aracılığıyla hizmet götürmektedir

Kanun’un 3 maddesi (c) bendinde, muhtaç sakat; “bedensel, zihinsel ve ruhsal özelliklerinde belirli oranda fonksiyon kaybına neden olan organ yokluğu veya bozukluğu sonucu normal yaşamın gereklerine uyamama durumunda olup, korunmaya yardıma, bakıma ve yetiştirilmeye muhtaç kişi” olarak tanımlanmakta, aynı maddenin (e) bendinin 5 inci fıkrasında “Bakım ve Rehabilitasyon Merkezleri; bedensel ve ruhsal özürleri nedeniyle normal yaşamın gereklerine uyamama durumunda olan kişilerin, fonksiyon kayıplarını gidermek ve toplum içinde kendi kendilerine yeterli olmasını sağlayan beceriler kazandırmak veya bu becerileri kazanamayanlara devamlı bakmak üzere kurulan sosyal hizmet kuruluşları” olarak tanımlanmaktadır

Kanun’un bu maddesi 06061997 gün ve 23011 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 572 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 5 maddesinin (c) bendi ile değiştirilmiş, “muhtaç sakat” tanımı yerine “özürlü” tanımı getirilerek “Özürlü; doğuştan veya sonradan herhangi bir hastalık veya kaza sonucu bedensel, zihinsel, ruhsal, duygusal ve sosyal yeteneklerini çeşitli derecelerde kaybetmesi nedeniyle normal yaşamın gereklerine uymama durumunda olup, korunma, bakım, rehabilitasyon, danışmanlık ve destek hizmetlerine ihtiyacı olan kişi” olarak tanımlanmış, bütün özürlülerin gözetimi ve korunması konuları Genel Müdürlüğümüze bırakılmıştır

Aynı Kanunun 9 maddesinde “Aile Danışma ve Rehabilitasyon Merkezleri ise özürlü çocukları kendi kendine yeterli düzeye getirmek, okul eğitimine hazırlamak ve aile içi uyumu sağlamak amacıyla özürlü çocuklara ve ailelerine hizmet sunan gündüzlü sosyal hizmet kuruluşları” olarak ifade edilmiştir

İlgili kanunlar ile sosyal hizmet programlarının uygulanmasında öncelik verilenler arasında özürlüler de yer almaktadır

Sosyal Hizmet Kuruluşlarının görevleri, çalışan personelin görev, yetki ve sorumluluklarının yönetmelikle düzenlenmesi hususu da, 2828 sayılı Kanun’un 15 inci ve 16 ıncı maddesinde hükmedilmektedir

Kanun’un 15’inci, 21’inci ve 26’ncı maddeleri dayanak alınarak hazırlanan Özürlülerin Tespiti, İncelenmesi, Bakım ve Rehabilitasyonuna Dair Yönetmelik, 19/08/1993 gün ve 21673 sayılı Resmi Gazete de yayınlanarak yürürlüğe girmiştir

Genel Müdürlüğümüz; Merkezde Özürlülerin ve Felçlilerin Rehabilitasyonu Daire Başkanlığı, taşrada ise bedensel, zihinsel ve ruhsal özürleri nedeniyle normal yaşamın gereklerine uyamama durumunda olan kişilerin fonksiyon kayıplarını gidermek, toplum içerisinde kendi kendine yeterli olmalarını sağlayan beceriler kazandırmak veya bu becerileri kazanamayanlara devamlı bakmak üzere kurulan sosyal hizmet kuruluşlarından Rehabilitasyon Merkezleri ile Aile Danışma ve Rehabilitasyon Merkezleri aracılığıyla özürlülere hizmet vermektedir