Toplumsal Kurumlar Ve Eğitim |
10-20-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Toplumsal Kurumlar Ve EğitimToplumsal kurumlar ve eğitim TOPLUMSAL KURUM OLARAK EĞİTİM Toplumsal yaşantıda toplum-doğa ve toplum-insan olmak üzere iki temel ilişki söz konusudurbu ilişkilerin kimileri süreklilik gösterir ve zamanla kalıplaşarak kurumları oluşturur Toplumsal kurumlar,tüm toplumlarda görülürtoplumsal yaşam ancak kurumsallaşma ile olanaklıdır kurumların kimi ortak özellikleri vardır: *kurumlar, toplumun gereksinimlerinin bir parçasını karşılar *kurumlar birbirleri ile etkileşim içindedir *kurumlar düzenlenmiş statüler,roller ve normlar bütünüdür EĞİTİM KURUMLARININ İŞLEVLERİ Toplumsallaşma:insan biyolojik bir varlık olarak çok ya da az örgütlenmiş toplum dediğimiz kümeler içinde dünyaya gelir ve çevresiyle etkileşim kurarak sosyal bir varlık durumuna dönüşür işte bireyin bu yolla toplumun bir üyesi gelme sürecine toplumsallaşma denir okullarda öğrencilere okulların ortak değerleri, davranış kalıpları, toplumda oynayacakları rollerin gerektirdiği davranışlar, planlı ve denetimli bir biçimde öğretilirBöylece,onların toplumla uyumlu, işbirliği duygusuna sahip, hak ve sorumlulukların sınırlarını iyi çizen ve ona göre davranan bireyler durumuna gelmesi sağlanır Toplumun kültürel mirasını aktarma insan düşünen,düşündüklerini konuşarak ve yazarak anlatabilen tek canlı varlıktırinsanın bu özellikleri onun kendi yaşantıları yoluyla elde ettiği, beceri ve yetenekleri sonraki kuşaklara aktarmasını sağlar kültürel mirasın yeni kuşaklara aktarılması görevi okullarca üstlenilmiştir okulların, varolan kültürün aktarılması işlevinin yanısıra, kültürün geliştirilmesi yükümlülüğü de vardır Varolan siyasal düzeni koruma: eğitim kurumları toplumdaki bireylere milli ideoloji, değerleri ve idealleri kazandırarak onları varolan siyasal düzene bağlı vatandaşlar olarak yetiştirirler Seçme ve yöneltme eğitimin bir başka işlevi de öğrencileri ilgi,beceri ve yetenekleri doğrultusunda eğitmektireğitim kurumları, çeşitli yeteneklerdeki çocukların en iyilerini, en yeteneklilerini seçerek, onlara çok iyi bir eğitimolanağı sağlamak zorundadır eğitim kurumlarının,seçme işlevinin yanı sıra, yönlendirme işlevi de önemlidir eğitim kurumları,öğrencilerin ilgi veyeteneklerini belirleyerekonları yönlendirmelidir Toplumu kalkındırma: ülkelerin kalkınması ile toplumdaki insanların eğitim düzeyleri arasında yakın ilişki vardırkalkınmış ve gelişmiş ülkelere bakıldığı zaman, bu ülkelerde çocukların okullaşma oranının çok yüksek olduğu,zorunlu eğitim sürelerinin arttığı görülmektedir Bireyi geliştirme birey eğitim kurumlarında ,doğal ve toplumsal çevresini tanıyarak bunlardan en iyi biçimde yararlanma ve temel gereksinimlerini karşılama yollarını öğrenir EĞİTİMİN ÖTEKİ TOPLUMSAL KURUMLARLA İLİŞKİSİ Ekonomi ve eğitim:ekonomik gelişme için gerekli olan teknolojiyi üretme ve insan gücü yetiştirme işlevlerinin eğitim kurumlarınca yürütülmesi,eğitim ile ekonominin karşılıklı etkileşimde bulunmasına neden olmaktadır siyaset ve eğitim:devlet, siyasi partier,hükümet belli başlısiyasal kurumlardır her toplumda, devlet yönetimini üstlenen siyasal kurumlar, eğitim yoluyla toplumdaki bireylere kendi siyasal ideolojilerini benimseterek var olan düzeni koruyan ve ulusal bütünleşmeye katkıda bulunan vatandaşlar yetiştirmeye çalışır bunu sağlamak için de büyük ölçüde eğitim kurumlarından yararlanırlar Din ve eğitim:Tarih boyunca tüm toplumlarda görülen,din, toplumların ekonomik, politik ve sosyal etkinliklerin düzenlenmesinde önemli rol oynamıştıreğitimin gelişimi incelendiğinde de ilk formal eğitimin dini kurumlarda verilmeye başlaqndığı görülmektedir Dini kurumlardan yarı,laik eğitim kurumlarının kurulması,ticaretin gelişmesi vec endüstrileşme sonucunda ekonomik kurumların güçlenmesiyle olmuştur Aile ve eğitim:aile çocuğun doğuştan üyesi olduğu için en küçük toplumsal kurumlardırçocuk ilk toplumsal davranışları aile üyeleri ile etkileşim kurarak ve onları taklit ederek öğrenir başka bir anlatımla çocuğun toplumsallaşması ailede başlar günümüzde çocuğun ilk eğitimi işlevi büyük ölçüde eğitim kurumlarınca yürütülmektedir bu gelişmelere karşın,ailenin çocuğun eğitimi işlevini bütünüyle bıraktığı söylenemez her aile çocuğuna aile üyelerince benimsenen değerleri,tutumları çoğunlukla bilinçli bir biçimde kazandırılmaya çalışılır bu nedenle aile içinde çocuğa verilen eğitim, yarı formal eğitim olarak kabul edilebilir BELLİ BAŞLI TOPLUMSAL OLGULAR VE EĞİTİM Toplumsal denetim ve eğitim: Toplumun bir bütün olarak çözülmeden uyumlu bir biçimde varlığını sürdürmesinde toplumsal denetim önemli rol oynar toplumsal değerler ve normların yanısıra her toplumda yapılması kesinlikle yasaklanmış ve yaptırım gücü zor kullanılmasına olanak sağlayacak bir biçimde örgütlenmiş yazılı hukuk kuralları vardır eğitim kurumlarının ürünü insan olduğu için, bir çok toplumsal kurum, eğitim kurumlarının etkileri ile yakından ilgilenerek onları denetler eğitim kurumları üzerinde en çok politik, dini, ekonomik ve aile kurumlarının denetimi vardır Toplumsal hareketlilik ve eğitim Toplumsal hareketlik:genel anlamıyla toplumdaki bireylerin toplumsal hiyerarşide bir statüden başka bir statüye geçmesidirbireyin düzeyinin, kümenin,üyesi olduğu derneğin,işinin yaşam biçiminin değişmesi toplumsal hareketlilik olarak nitelendirilebilir toplumsal hareketlilik, yatayve dikey olmak üzere iki türlüdür yatay hareketlilik aynı toplumsal düzeyde kalmak koşuluyla bir benzer küme ya da durumdan bir başkasına doğru ileri geri hareketi anlatır bu tür hareketliliktestatü değişmesi söz konusu değildirdikey hareketlilikte ise bir toplumsal tabakadan bir başkasına geçiş sözkonusudur başka bir anlatımla bireyin toplumsal statüsü değişmektedir toplumsal hareketliliği başlatan en önemli etmen, ticaretin gelişmesi ve endüstrileşmeyle birlikte toplumların ekonomik ve politik yapılarının değişmesi ve eğitimin yaygınlaşmasıdır Toplumun Nüfus Özellikleri ve Eğitim bir toplumun nüfusunun azalması ya da çoğalması, toplumdaki iş gücü sayısını, üretim ve tüketim düzeyini bunlara bağlı olarak da ulusal gelirdeki artışı ve gelirin bireylere dağılımını etkiler toplumların eğitim düzeyi ile nüfus yapıları arasında da yakın ilişki vardırbu ilişki aşağıdaki gibi özetlenebilir 1 eğitim düzeyi yükseldikçe,birey sağlıklı kalma yollarını öğrenebileceği ve sağlık hizmetlerinden daha iyi yararlanabileceği için ölüm oranı düşer 2 eğitim düzeyi yükseldikçe ailelerdeki çocuk sayısı azalır |
|