Meslek Seçimi Yaparken Hangi Özellikleri Gözönünde Bulundurmalıyız?

Yapılan anketler ve çevremizde gördüklerimizden, tanıdıklarımızdan ya da belki de kendimizden bildiğimiz gibi üniversite mezunlarının bir çoğu kendi mesleklerini yapmıyorlar ve belki de daha büyük bir çoğunluğu yaptıkları işlerden memnun değiller

Konuyla ilgili yapılan araştırma sonuçları da ne yazık ki yanlış meslek seçimi oranının %85 lere vardığını gösteriyor
Meslek dışı işler yapıyor olmanın ve yapılan işten duyulan memnuniyetsizliğin temelinde büyük oranda yanlış meslek seçimleri yatıyor
Gerek ülkemizin üniversiteler ve bölümler bazındaki yetersizliği, gerekse kısıtlı iş imkanları sebebiyle birçok kişi ya severek okuyup mezun oldukları bölümlerle ilgili iş bulma imkanına sahip olamıyorlar, ya da çok istedikleri bölümlere giremedikleri için zoraki yaptıkları diğer tercihlerinde kazandıkları bölümlerde eğitimlerini almak zorunda kalıyorlar
Bu iki sebep yani istenilen bölüme girememe, ve istenerek okunan bölümden sonra ilgili alanda iş bulamamaktan dolayı birçok kişi uzun iş arayışlarından sonra ilk kabul edildikleri işi yapmaya başlıyor ve ilerleyen dönemlerde belki de geçici bir süre yapmayı düşündükleri iş artık meslekleri haline geliyor Bu da uzun dönemde memnuniyetsizlik, gönülsüz iş yapma, dolayısıyla verimsizlik ve hatta sağlık problemleri olarak kendini gösteriyor
Elimizde olmayan sebepler için belki yapılabilecek çok da fazla bir şey olmayabilir, ancak doğru değerlendirmeler sonucu, hem kendimizi hem de yaşadığımız ülkeyi, şehri, toplumu en doğru şekilde analiz edebilirsek kendimizle ilgili en doğru mesleği seçebilir ve yaşanması muhtemel sorunları daha başından ortadan kaldırabiliriz
Doğru meslek seçiminde ne yazık ki sadece ilgi alanlarımız ve yeteneklerimizi değerlendirerek karar vermememiz gerekiyor
Meslek seçiminde değerlendirilmesi gereken başlıca kriterler:
İlgi Alanınız: Meslek seçiminizde öncelikle göz önünde bulundurmanız gereken etken ilgi alanlarınızdır Sevdiğiniz şeylerle meşgul olabilmek ve aynı zamanda bu işi meslek haline getirip para kazanabiliyor olmak sizi manevi ve maddi mutluluğa taşıyacaktır
Ancak ne var ki ilgi alanlarımızı bazen meslek seçimi haline getirmekten çok hobi seviyesinde tutmak daha faydalı olabiliyor Birçok insanın birden fazla ilgi alanı ve bunların kendi içinde öncelikleri vardır Diğer bir deyişle bir konuda daha fazla ilgili ve meraklı olsak da bunun dışında da farklı ilgi alanlarımız mutlaka vardır Eğer asıl ilgi duyduğumuz konu meslek olarak seçmeye müsait değilse diğer ilgi alanlarımızı düşünmeliyiz Diğer bir deyişle ilgi alanlarınızın meslek olarak size istediklerinizi sağlayamayacağını düşünürseniz bırakın ilgi alanlarınız hayatınız boyunca yapmaktan zevk aldığınız aktiviteler, hobiler olarak kalsın
Yetenekleriniz: Başkalarının zorlanarak yaptığı bazı işleri doğuştan gelen bazı üstünlüklerle daha kolay, daha hızlı ve daha iyi yapabiliyorsanız bu iş yaşamında size tahmin edemeyeceğiniz kadar rahatlık ve üstünlük sağlayacaktır
Bir işe doğuştan yeteneğinizin olması severek yapacağınız anlamına gelmiyor tabi ki ama eğer böyle yeteneğiniz/yetenekleriniz olduğunu düşünüyorsanız meslek seçimi yaparken mutlaka bu yeteneğinizden de yararlanabileceğiniz alanları göz önünde bulundurmalısınız
Gelecek Planlarınız: Gelecekte kendinizi nerede görmeyi planlıyorsunuz Sakin bir iş ortamında huzurlu bir şekilde çalışmak mı sizi mutlu edecektir, yoksa kendinizi zorlayarak hızla yükselmeyi tercih edeceğiniz rekabet dolu bir sektörde mi çalışmaktan mutlu olursunuz?
Yüksek kazançlı bir iş mi hayal ediyorsunuz, yoksa ihtiyaçlarınız kadar kazanıp emekliliğinizi beklemekten mi yanasınız?
Hepimiz birbirimizden farklıyız ve hepimizin hayattan beklentileri, mutlu olma şekillerimiz, hobilerimiz, fobilerimiz, giyim tarzlarımız birbirinden çok farklı Öyleyse gelecek planlarımızın da tekdüze olmasını bekleyemeyiz
Geleceklerini 5, 10, 20, hatta 50 yıllık süreçler halinde planlayan ülkeler gibi bizler de hayatımızı normal seyrinde kısa ve uzun vadeli olarak planlamalı ve kendimizi görmek istediğimiz yer ve durumları belirlemeliyiz
Ülkemizdeki ve Şehrimizdeki İş Alanları: Meslek seçiminde yapılan en büyük hatalardan biri de içinde bulunduğumuz ülkenin, ve şehrimizin iş potansiyelini göz önünde bulundurmamamızdır
Bu konuyu bir örnekle açıklamaya çalışalım: Örneklerden ilki geleceğin meslekleri olarak yıldızı parlayan Genetik Mühendisliği Bu meslek gerçekten dünyada hızla geleceğin mesleği olma yolunda ilerleyen bir alan Fakat ne yazık ki şu anda Moleküler Biyoloji ve Genetik mezunlarına ülkemizde yeterli ve kendilerini geliştirebilecek iş imkanları sunulamıyor Yani bu eğitimi alan öğrencilerimiz bu mesleği yapabilmek için yurtdışına gidiyorlar Eğer yurtdışında hayatınızı sürdürmek gibi bir niyetiniz yoksa geleceğin en önemli meslekleri arasında gösterilen bu bölüm bile sizi başarıya ve mutluluğa taşımayabilir Öyleyse sadece bir mesleğin gözde olması o mesleği seçebileceğimiz ve bize başarı sağlayacağı anlamına gelmez
İmkanlar: Ailemiz, fiziksel özelliklerimiz, doğduğumuz ülke, yaşadığımız şehir, iklim koşulları gibi etkenler herkese göre farklılık göstermektedir Bu gibi koşullar neticesinde daha iyi eğitimli, ya da daha varlıklı olabiliriz Buna bir İngiliz Atasözü ile “Ağzında Gümüş Kaşıkla Doğmak” (born with a silver spoon in mouth) diyebiliriz Meslek seçimi yaparken elinizdeki imkanları elinizin tersiyle itmeyin Eğer ailenizin yürüttüğü bir işi geliştirebileceğinizi düşünüyorsanız bu imkanları da değerlendireceğiniz iş alanlarına yönelebilirsiniz
Beklentiler: Kendinizin ve ailenizin sizden beklentilerini de görmezlikten gelmeyin Diğer faktörler kadar etkili olmasa da mutlu bir yaşam ve başarılı bir iş hayatı için kendinizden neler beklediğinizi, yıllar sonra nerede hangi konumda olmak istediğinizi ve hatta ailenizin de sizi nasıl görmek istediklerini de değerlendirme kriterleri arasına alabilirsiniz Bahsettiğimiz başkalarının istekleri doğrultusunda meslek seçmek değil elbette ancak meslek seçimlerinizde birçok faktörün bir arada değerlendirilmesi gerektiğini unutmayalım
Eğitiminiz: Bazı sebeplerden dolayı ya mecburiyetten istemediğimiz bölümlere girip okuyoruz ya da isteyerek ve severek okuduğumuz bölümlerden mezun olup ilgili alanda iş bulamıyor ve eğitimimizle alakasız işler yapmak zorunda kalıyoruz Yani aslında çok büyük bir avantaj olarak kullanabileceğimiz eğitimimizin bize sağlayacağı avantajları çoğu zaman iş dünyasında olması gerektiği gibi kullanamıyoruz
Eğitiminizi iş hayatınızda size avantajlar sağlayacak, birçok kişinin önüne geçirebilecek, ve başarı merdivenlerini hızla çıkmanızı sağlayacak şekilde kullanmak istiyorsanız, bölüm seçimlerinizde de meslek seçimindeki gibi farklı kriterleri değerlendirmelisiniz
Üniversite ve bölüm seçimlerimizde ne yazık ki çoğu zaman bilinçli tercihler yapamıyoruz ve bunu fark ettiğimizde de oldukça geç kalmış olabiliyoruz Ancak bu noktada yüksek lisans eğitimi bizlere yardımcı olabilir
Üniversite tercihlerinde yaptığımız bazı hataları yüksek lisans eğitiminde daha bilinçli verdiğimiz kararlarla telafi edebiliriz
“Hedefi Olmayan Gemiye Hiçbir Rüzgar Yardım Edemez” gibi klişeleşmiş ama aynı zamanda da çok manidar bir söz ile tamamlayalım Eğer hedefinizi belirlerseniz ulaştığınız yer sizi mutlu eder, ama hedefsiz bir şekilde aynı yere ulaşmış dahi olsanız bu size başarılı olmuş duygusu sağlayamaz

Alıntı