Vücudumuzun Bölümleri |
10-21-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Vücudumuzun BölümleriVücudumuzun Bölümleri Hareket sistemini iskelet sistemi ve kas sistemi oluşturur İSKELET Kemiklerden oluşmuş,birbirine eklemlerle, bağlarla bağlanmış,güçlü yapıya İSKELET denir İskeletin Görevleri *Vücudun ayakta durmasını sağlar *Vücudun biçimini oluşturur *Eklem ve kasların yardımıyla hareketi sağlar *İç organları,dışarıdan gelecek mekanik etkilere karşı korur *Kan hücrelerinin yapımında görev alır *Bazı organlara destek verir ve askı olur *İnorganik maddelerin birikimini sağlar İskelet sistemi kemiklerden oluşur Kemiğin yapısı ve çeşitleri: - Kemik,organik ve inorganik maddelerden oluşmuşturKemiğin 1/3'ü organik,2/3'ü inorganik maddelerden oluşmuşturİnorganik maddeler,kemiğe sertlik verirBunlar:kalsiyum, sodyum ve potasyum tuzlarıdır - Kemiğin dışında,PERİOST denilen zar bulunurPeriost,kemiğin enine büyümesini ve kırıldığında tamirini sağlarKıkırdak,kemiğin boyuna büyümesini sağlarSıkı kemik,minerallerden ve kemik hücrelerinden oluşur - Kemik başlarının uç kısmında bulunan süngerimsi dokuda,kırmızı ilik bulunurUzun kemiğin gövde kısmının içinde ilik kanalı denilen boşluk vardırBu boşluk SARI İLİK ile doludur Bu iliklerde kan hücreleri yapılır Üç çeşit kemik vardır 1- Uzun kemikler:Kol ve bacak kemikleri 2- Kısa kemikler:Omur ve bilek kemikleri 3- Yassı kemikler:Kalça,göğüs,kürek,kafatası kemikleri İskelet üç kısımdan oluşur: 1- Baş iskeleti 2- Gövde iskeleti 3- Üyeler iskeleti Baş iskeleti Kafatası ve yüz kemiklerinden oluşurBaş iskeleti,alt çene kemiği hariç oynamaz eklemlerden ve yassı kemiklerden oluşmuştur Kafatasında 8, yüzde 14 olmak üzere kafatasında 22 kemik bulunur Kafatası ve yüz kemikleri sağlam bir kutu oluşturarak beyni korur Gövde İskeleti Omurga,kaburga,göğüs kemiği,omuz ve kalça kemiklerinden oluşur Göğüs kafesi:12 çift kaburga ve önde göğüs kemiğinden oluşurKaburgaların 7 çifti bir ucu omurga,diğer ucu göğüs kemiğine bir kıkırdakla bağlanır8,9 ve 10'uncu çiftlerin uçları önde birbirine kıkırdakla,bu kıkırdakta göğüs kemiğine bağlıdır Göğüs kafesi,yaşamsal organlardan kalp ve akciğerleri korur Omurga:Omur adı verilen 33 kemikten oluşmuşturOmurlardaki delikler omurilik kanalını oluştururOmurga beş bölgeye ayrılır Boyun bölgesi;7 omur,sırt bölgesi;12 omur,bel bölgesi;5 omur,sağrı bölgesi;5 omur,kuyruk sokumu;4 omur bulunur Omurga kanalında omurilik bulunur Üyeler iskeleti Kol ve bacak iskeleti olmak üzere iki kısımda incelenir Kol iskeletinde toplam 30 kemik,bacak iskeletinde toplam 30 kemik bulunur Kol ve bacaklarda toplam 120 kemik bulunur Kol kemikleri gövde iskeletine,köprücük ve kürek kemiklerinin oluşturduğu göğüs kemeri,bacak kemikleri de kalça kemiklerinin oluşturduğu kalça kemikleri ile bağlanır Eklemler Kemiklerin birbirine bağlandığı yere eklem denirEklem hareket yeteneğine göre üçe ayrılırOynar eklemler;kol ve bacak kemikleri,alt çene oynar eklemlerle birbirine bağlanmıştır Vücut hareketi oynar eklemlerle sağlanırOynar eklemlerde eklem,eklem sıvısı ile doludurEklem sıvısı,eklem uçlarına kayganlık vererek rahat hareket etmeyi sağlar Yarı oynar eklemler;az hareket edebilen eklemlerdirOmurlar arası eklemler bu şekildedirOynamaz eklemler;kemikler birbirine girintili çıkıntılı olarak bağlanmıştırEklem sıvısı bulunmaz KASLAR SİSTEMİ İskeleti hareket ettiren ve iç organları oluşturan dokulardırVücudumuzda üç çeşit kas bulunur Çizgili Kaslar Bunlara kırmızı kaslar de denirİskeletin üstünü örtmüştürEklemler yardımıyla iskeletin hareketini sağlarBir organın hareket etmesi için en az iki kas demetinin zıt olarak çalışması gerekirİstemli hareket ederlerÇizgili kas hücreleri uzun silindir şeklindedirHücreleri çok çekirdeklidirHızlı kasılır çabuk yorulurlar Düz Kaslar Bunlara,beyaz kaslar da denirİç organları oluştururlarİsteğimiz dışında hareket ederlerHücreleri mekik şeklindedirTek çekirdeklidirYavaş kasılır,yorulmazlar Kalp Kası Kalbin yapısını oluştururYapısı çizgili kasa benzer ama düz kas gibi çalışır Hücreleri tek çekirdeklidir Hareket sisteminin sağlığını korumak için,dengeli beslenmek,spor yapmak,ağır yük kaldırmamak gerekirOturma ve yürümede düzenli hareket edilmelidirKalsiyumca zengin besinler ve D vitamini yeterince alınmalıdır(D vitaminin vücutta işlerlik kazana bilmesi için vücudun güneş ışınlarına ihtiyacı vardır) Hareket sisteminin hastalıkları;raşitizm,kemik veremi,kırık,çıkık,burkulma,incinme, oturma bozuklukları ve kas yorulmalarıdır |
Vücudumuzun Bölümleri |
10-21-2012 | #2 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Vücudumuzun BölümleriVücudumuzun bölümleri Vücudumuz temel olarak 7 bölümden oluşmaktadır Bunlar eller ve ayaklar, bacaklar, kollar, sırt, alt gövde, üst gövde, baş ve boyun olarak adlandırılırlar Eller ve Ayaklar El ve ayaklarımızdaki kemikler şekil ve boyut itibariyle farklılık gösterseler de, temelde aynı yapıya sahiptir Elimizde de, ayağımızda da, bütün parmaklarda üçer kemik varken başparmaklarda ikişer kemik bulunur El ve ayaklardaki küçük kaslar büyük ölçüde kol ve bacaklardaki kaslara bağlanan kirişlerin kontrolü altındadır Gerek el, gerekse ayak parmaklarına giden kirişler sıvı dolu keselerle (bursan) çevrelenmiştir Böylelikle, elimizi veya ayağımızı kıpırdatmak istediğimizde kolayca harekete geçerler Elimiz ince ve kıvrak hareketlere son derece elverişli bir yapı gösterir Başparmağımızın avuş boyunca hareket kabiliyetine sahip olması, istediğimiz şeyi sıkıca tutmamıza imkan verir İnsanoğlunun alet kullanmasını sağlayan şey de işte bu eşsiz özellğidir Bilek çeveresindeki kuvvetli bağdoku, parmaklara giden sinir, kiriş ve damarları korur Çok sayıda sinir ucuyla donatılmış olan parmak uçlarımız vücudumuzun en hassas kısımları arasındadır Bacaklar Bacaklar vücudumuzun bütün ağırlığını taşıdığından, kollarımıza nazaran çok daha kuvvetli ve dengelidir Oynar başlı birer eklemle kalça kemiğine bağlanan bacaklar öne ve arkaya doğru büyük bir hareket serbestisine sahiptir Uyluk kemiği dizde bacağın alt bölümünün iki uzun kemiği olan kaval kemiği (tibia) ve kamış kemiğine (fibula) bağlanır Ayak bileğinizi iki yandan tuttuğunuzda, başparmak tarafına gelen kemik ucu kaval kemiğine, küçük parmak tarafına gelen de kamış kemiğine aittir Dizdeki menteşeli eklem dizkapağı kemiği, bir yağ tabakası ve bursan adı verilen yastıksı kesecikler tarafından korunur Bacak iki yana pek dönmediği için, koldaki kadar çok kası yoktur Buna karşılık, bacak kasları kol kaslarından daha kuvvetlidir Mesela uyluk kemiğiyle kalça kemiğine bağlı bulunan kalça kaslarımız, hiç zorlanmadan vücudumuzu oturur pozisyondan tutup ayağa kaldırabilir Kan ve lenf damarlarıyla sinirler karın boşluğundan gelip bacaklara dağılır Atardamarlar ve toplardamarlar sayısız küçük uzantıyla bacaklardan kan dolaşımını sağlar Geniş bir sinir şebekesi de beyinden gelen talimatı bacaklara ulaştırmak ve duyu mesajlarını taşımakla vazifelidir Vücudumuzun hastlıklara karşı kendini savunmasında rol oynayan bağışıklık sistemine dahilçok sayıda lenf kanalının bir bölümü de uyluğumuzu örten derini hemen altında bulunur Kollar Kollar Dolaşım ve lenf sistemlerinin ana damarları göğüs boşluğundan kollara dağılır Kol siniri kolun hareketlerini kontrol eder ve elin gönderdiği mesajları beyne ulaştırır Kafatası, kaburgalar, kalça kemiği gibi bazı kemiklerin başlıca görevi diğer organları muhafaza etmektir Buna karşılık kol ve bacak kemikleri herşeyden önce manivela fonksiyonunu üstlenir Elimizi kullanmamızı sağlayan kol, bacağa nazaran çok daha esnektir Omuz kaslarının da yardımıyla, kol kaslarımız sırasında kuvvetli, sırasında çok hafif hareketler yapmaya imkan tanır Kolun üst bölümünde yer alan uzun kemik (pazı kemiği) dirsekte alt bölümün iki uzun kemiği olan döner kemik (radyus) ve dirsek kemiğine (ulna) bağlanır Bileğinizi iki yana tuttuğunuzda, başparmak tarafında elinize gelen kemik ucu döner kemiğe küçük parmak tarafındaki de dirsek kemiğine aittir Dirseğinizdeki kemik çıkıntısı da dirsek kemiğinin başıdır Dirsek eklemi, bükülme hareketinin yanı sıra, elinizle birlikte yan dönme kabiliyetine sahiptir Sırt Sırt Vücudumuzun eğilip bükülecek kadar elastik olmasını belkemiğimizi oluşturan küçük kemiklere, yani omurlara borçluyuz Belkemiğinin hemen yanında böbrekler ve onların üzerinde yer alan adrenal bezleri bulunur Omuriliğimiz omurlardaki deliklerden geçerek kuyruksokumuna kadar uzanır Omurga sinirleri de omurilikten çıkıp vücuda dağılır Sırt kasları vücudumuzu eğip doğrultmamızı sağlar, göğsümüze destek olur ve kollarımızın kuvvetine katkıda bulunur Alt gövde KADIN – ERKEK KADIN Karın boşluğu diyaframdan kalça kemiğinin dibine kadar ulaşır Sindirim sisteminin başlıca organları ve bezleri olan mide, bağırsaklar, karaciğer, safra kesesi ve pankreas karın boşluğunda yer alır Kan damarlarının taşıdığı kanı zehirli maddelerden arındıran böbrekler ise idrar sisteminin en önemli organlarıdır İdrar tüp şeklindeki iki idrar yolu (üreter) aracılığı ile böbreklerden mesaneye ulaşır Böbreklerden çıkan büyük kan damarları ise ayrılarak iki bacağa dağılır Vücuttaki hormonların büyük bölümü karın boşluğunda imal edilir Böbreklerin üzerinde yer alan adrenal bezleriyle kadınlardaki yumurtalıklar salgı sistemimizin kanalsız bezleridir Pankreas ise insülin hormonu yapar Bağışıklık sistemine dahil bir organ olan dalak pankreasın hemen yanındadır Dalak kan hücrelerinin yapılmasında da rol oynar Kadın üreme organları yumurtalıklar, fallop boruları, rahim ve döl yolu (vajina)’ ndan ibaretir Kalın kalça kemiği bu organları çepeçevre sarmalr Kalça kemiği belkemiğiyle uyluk kemiğine oynak eklemlere bağlanır Bu sayede belimizi ve kalçamızı büküp hareket ettirebiliriz Üreme organları ve kalça kemiğinin daha geniş olması dışında, karın boşluğunun iç yapısı kadınla erkek arasında fazla farklılık göstermez ALT GÖVDE ERKEK Bel kemiğimiz omur adı verilen çok sayıda küçük kemikten meydana gelmiştir Omurga sinirleri bu omurlardan çıkarak vücuda dağılır Burada ayaklarımızı, bacaklarımızı ve üreme organlarımızı kontrol eden ve beyne bağlanan alt omurga sinirlerini vardır Erkeklerde uretra kadınlarınkinden daha uzundur ve penisin ucunda dışarıya açılır Bunun dışında erkek idrar sistemi kadın idrar sisteminin aynıdır Erkek üreme organlarının bazıları, meni kanalları, sperm keseleri, prostat bezi ve uretranın bir bölümü, kalça kemiğinin muhafazası altındadır Diğer erkek üreme organları, yani erbezleri, epididimler ve penis ise kalça kemiğinin dışında yer alır Erkeğin karın boşluğunda bulunan sindirim organları kadın sindirim organlarından farksızdır Karın boşluğunu sıkıca saran kuvvetli kaslar iç organlarımıza destek olur ve vücudumuzu çevreleyerek sırtımızı sağlamlaştırır Kalça kemiğinin yanlarından uzanan kalın iki bağdoku da kas sisteminin bağırsaklarımızı yerinde tutmasına yardımcı olur Bu bağdokular boyunca bir dizi lenf düğümü bulunur Üst Gövde Üst Gövde Nefes alıp vermemiz kontrol eden kuvvetli bir kas tabakası olan diyafram, gövdemizdeki iki boşluğu birbirinden ayırır Farklı hacimlerdeki bu iki boşluktan göğüs başluğu (toraks) diyafram üstünde yer alır Daha büyük olan karın boşluğu ise alttadır Solunum ve dolaşım sistemlerimizin en önemli organları olan kalp ve akciğer göğüs boşluğunun tamamını doldurmaktadır İskelet sisteminden bel kemiği, göğüs kemiği, köprücük kemikleri ve kaburgalar iki akciğerle onların arsında yer alan kalbi muhafaza eder Büyük atar ve toplar damarlar diyaframdaki deliklerden geçerek gövdemizin alt bölümlerine ulaşır Yemek borusu da bir diğer delikten geçerek besinleri midemize taşır Baş ve Boyun Baş Ve Boyun Merkezi sinir sisteminin en büyük parçası olan beyin başımızda bulunur Göz, kulak, tat ve koku hücreleri gibi duyu organları da gene baştadır Baştaki ağız ve burun sindirim ve solunum sistemlerimize lüzumlu olan besinlerin, suyun ve oksijenin giriş kapılarıdır İskelet sistemimize dahil birbirine kenetlenmiş, sağlam kemikler hassas bir organ olan beyni muhafaza eder Kafatasımız ve çenemiz çok sayıda yüz kaslarıyla örtülmüştür Bu kaslar çenemizi oynatmamızı, gözlerimizi açıp kapatmamızı, yüz ifadelerimizi değiştirmemizi mümkün kılar En elastik kas ise, çiğneme hareketine de katkıda bülünan dildir Boyunda kıkırdaklardan meydana gelen bir kakan konuşmamızı sağlayan ses tellerini korur Kafatasıyla baş derisinin arasında üç çift tükürük bezi vardır Sindirime yardımcı olan tükürüğü salgılayan bu bezler kabakulak olduğumuzda şişip ağrırlar Gözlerimizin birer köşesinde yer alan küçücük gözyaşı bezleriyse saydam tabakanın nemli ve temiz kalmasını sağlar |
|