Enfestasyon Böcek İsırıkları Sokmalar

Enfestasyon, Böcek Isırıkları, Sokmalar

Uyuz Hastalığı

Uyuz hastalığı insan uyuz akarının enfestasyonu ile meydana gelir (Akarus hominis, Sarkoptes skabiei) Bu akar bir zorunlu parazittir ve insan vü-cudunun dışında tek başına yaşayamaz

Etiyoloji ve Epidemiyoloji

Dişi akar, insan derisinin stratum korneumuna girer ve yumurtalarını ka-zıdığı tünellere bırakır Erkek akar dişiden daha küçüktür ve dişi ile bir-leşmesinden kısa bir süre sonra ölür Uyuz akarının yerleşmesiyle başla-yan kaşıntı ve karakteristik egzematöz döküntü, kişinin intrakorneal yer-leşimli tünellerdeki uyuz artıklarına karşı geliştirdiği duyarlılığına bağlı-dır Genellikle klinik bulgular, dişi akarın ilk yerleşimden 1 ay önce görülmez Daha sonraki enfestasyonlar kişi duyarlı hale geldiğinden semp-tom ve bulgular birkaç günde ortaya çıkar

Enfestasyon hastalıklı deriyle direkt temasla geçer, cinsel ilişki en sık olanıdır ama, tek neden değildir

Tarihte birçok önemli uyuz pandemilerine rastlanmıştır Bunların en yenisi 1960'lann ortalarında başlayıp 1970'lerin başında bitmiştir En sık görülme şekli sporadik ve aile içi veya bakım evlerinde olduğu gibi lokalize mini-epidemilerdir

klinik özellikler

Küçük lezyonlarında bile yoğun kaşıntı hissiyle bilinmektedir Fiziki bul-guların temelinde egzema ve kaşıntının etkileri vardır Veziküller de görü-lebilir ama ekskoriasyon ve prurigo benzeri papüller daha sık görülmek-tedir Pullanma, sızıntı ve kabuklanma sekonder en-feksiyonlara bağlı olarak bazı bölgelerde görülebilir Uyuzun primer lez-yonu; yaptığı ince, kabarık, düzgün ve yılan benzeri "tünelidir"

İlginç olan, lezyonlar simetrik olması ve devamlı aynı bölgelerde yoğunlaş-masıdır Uyuz tünellerini bulmak için en uygun bölgeler avuç içi, parmak-lar arası alanlar, fleksural çizgiler ve dirseklerdir Uyuz lezyonları ön koltukaltı katlantı, meme areolaları, kalça katlantılan, alt abdomen, genital bölgeler, dizler, ayak bileği ve ayak tabanında sık görülür Lezyonlar sa-dece çocuklarda boyun ve kafada lezyonlar bulunur

Döküntülerin şiddeti bulunan uyuz akarının sayısına bağlıdır, aynı za-manda kişinin bağışıklık durumuyla da çok ilişkilidir İnsan immün yet-mezlik virüsü (HİV) pozitif olanlar, bağışıklık sistemini baskılayıcı ilaç alanlar veya böbrek nakli yapılmış insanlar gibi immün sistemin çok zayıf olduğu kişilerde, enfestasyon çok ağır olur ve döküntü aynı derecede şiddetlenebilir Norveç uyuzu hasta ve sağlıksız yaşlılar ile konjenital immünyetmezlikleri olanlarda, çok ağır ve yaygın kabuklanma yapan bir enfestasyonu tanımlar

Tanı, Uyuz Belirtileri

Uyuz hastalığın tanısı her zaman kolay olmayabilir Ancak, hastalık için çok patognomonik olan ve bu yüzden tanınmaları önemli olan dişi uyuzun yaptığı kanalların görülmesi tanıya çok yardımcı olur Kanallar gri-beyaz, düzgün, hafif kabarık, 1-4 mm uzunluğunda ve yukarıda belirtilen alan-larda daha sık görülür Bulunan kanal sayısı değişken olabilir Yaşlıların ağır enfestasyonlarında çok sayıda olup, titiz olan gençlerde az sayıda ola-bilir

Bir iğneyle veya deri kazıntıları inceleyerek veya siyano-akrilat yapışkan ile yapılan deri yüzeyi biyopsisi ile akarın kendisini veya yumurtalarını görmek tanıyı doğrular

Küçük tünellerin veya akarın kendisini tespit etmek, bazen tecrübeli olanlar için bile kolay olmayabilir! Birleşik Krallık ülkelerinde uyuz ol-gularının % 20'sinde tüneller tespit edilemediğinden pozitif aile veya top-lum kaşıntı anamnezi tanıya yardımcı olur Klinik tablonun uyumlu oldu-ğu olgularda tedaviye başlanmalıdır

Uyuz Hastalığı Tedavisi

Enfestasyonun yayılmasını önlemek için tanı konulur konulmaz tedaviye başlanmalıdır Aynı zamanda hasta ile birlikte yaşan herkese, cinsel ilişki-de bulunan herkes hasta ile birlikte tedavi verilmelidir

Tedavilerin boyun ve baş dışında bütün deriye rahatça uygulanması gereklidir Bu nedenle, kremler bazen kullanılsa bile özellikle losyonların kullanılmaları daha faydalıdır Tedaviden önce hastalar sıcak bir banyo yapmalı ve tedaviyi uyguladıktan sonra 24 saat içinde başka banyo yap-mamalıdır

Köpek Uyuzu, Köpek Uyuz

Köpek uyuzuna neden olan akar insan uyuzuna neden olan akarla benzer-lik gösterir, ancak köpek uyuzu tablosu insan uyuzu ile aynı değildir Dö-küntüler sadece köpeğin temas ettiği deri bölgesinde olur ve diğer bölge-lere yayılmaz Uyuz tünelleri yoktur İdeal olan köpeği tedavi edip, hasta-ya ise etkilenen bölgeye yönelik topikal herhangi bir antipruritik preparat vermektir