Asya Kıtası Ekonomik Özellikler

Asya Kıtası Ekonomik Özellikler

Ekonomik Özellikler

Asya'nın ekonomisi temel olarak tarıma dayalıdır Asya' nın büyük bir kısmı tarım için pek elverişli değildir Buna rağmen nüfusun yarısından çoğu tarımla uğraşır Modern tarım araçlarından ziyade iptidai aletlerle tarım yapılır Alüvyonlu ve volkanik topraklarda özel usullerle senede bir kaç defa ürün alınabilmektedir Böylece dünya nüfusunun yarısından fazlasını beslemek mümkün olmaktadır Rusya topraklarında devlet çiftliklerinde tarım yapılır Bu bölgede, tanınan yeni haklarla şahsi mülkiyete doğru gidilmektedir Buğday, yulaf ve çavdar başlıca ürünlerdir Sulamanın yapıldığı Taşkent ve Semerkant' ta pamuk üretimi pek fazladır Orta Asya ve Kafkaslarda ayçiçeği üzüm ve çay yetiştirilir

Güneybatı Asya' da da tarım, halkın uğraştığı en büyük iştir Afganistan toprağının çorak olması verimi düşürmektedir Türkiye, İran ve Irak, tahıl ve sebzenin bol yetiştiği yerlerdir

Nüfusun kalabalık olduğu muson Asyası' nda tarım çok küçük çiftliklerde yapılır Genel olarak tarım elle yapılır Modern usullerle ilaçlama ve gübreleme yapılmaz Bunun yanında Japonya' da fenni usullerle tarım yapılır Dönüm başına Hindistan' dakinin üç katı pirinç elde edilir Pirincin çoğu Bangladeş, Hindistan, Birmanya, Tayland, Kamboçya, Vietnam ve Çin'deki büyük vadilerde yetişir Dünya pirinç üretiminin % 90' ı bu bölgede üretilir

Hindistan ve Çin' de şekerkamışı, şekerpancarı, sebze, Güneybatı Asya' da ise muz en önemli ürünlerdir Kauçuk üretimi önemli ölçüdedir Sibirya ve Hindistan ormanlarında ormancılık yapılır Balıkçılık da oldukça önemli bir yer tutar Rusya hariç diğer memleketlerin balık üretimi dünya üretiminin % 37' sini teşkil eder Büyük Okyanusta açık deniz balıkçılığı yapılmaktadır Kıtada ulaşım imkanları oldukça kısıtlıdır Orta ve Kuzey Asya bu hususta çok geridir Bu bölgenin en önemli ulaşım yolu Sibirya' daki Tayga orman kuşağında bulunan demiryoludur Diğer bölgelerde kağnı, yaygın bir ulaşım aracıdır Güney bölgelerde bilhassa Çin ve Hindistan'da bisiklet yaygındır

Asya Kıtası; Eski dünya kara kütlesinin bir parçası olan Asya 44 391163 km²' lik yüz ölçümü ile dünyanın en büyük kıtasıdır Aynı zamanda 1010 m' lik ortalama yükseltisiyle de dünyanın en yüksek kıtasıdır Asya bu yükseltisini; dünyanın en yüksek zirvelerini bünyesinde barındıran Himalaya Dağları' na borçludur

Asya Kıtasının sınırlandırılması oldukça hassas bir konudur Birçok coğrafyacı bu konuda fikirler ileri sürmüştür

Asya, kuzey-güney doğrultusunda 8490 km genişliğindedir Kıtanın en kuzeyinde, Rusya' da Çelyuskin Burnu (77° 42' 55'' K paraleli) yer alırken, en güneyinde, Malakka Yarımadasında ki Buru Burnu (1° 14' 17'' K paraleli) bulunur Adaları esas aldığımız taktirde, Severneya Zemlya adası (81° 16' 23'' K paraleli) ile Endonezya' ya bağlı Rudi Adaları (11° 00' 19'' G paraleli) arasında 10 245 km' dir

Kıta doğu batı doğrultusunda; Türkiye' nin de en batı ucu olan Gökçeada' nın Avlaka Burnu (25° 38' 59'' D meridyeni) ile Çukçi Yarımadasında Dejnev Burnu (169° 40' 17'' D meridyeni) arasında 8 200 km' dir

Kıtanın özel konumu ise; Asya, kuzeyden Kuzey Buz Denizi ile sınırlıdır Kuzey doğuda, Amerika' dan sığ bir deniz olan 100 km genişliğindeki Bering Boğazı vasıtası ile ayrılmaktadır

Kıta doğuda Büyük Okyanus (Pasifik Okyanusu) ile sınırlanır Ancak kıyı açıklarında okyanus tabanından yükselen kuzey-güney doğrultulu dağların su üzerine çıkan kısımlarını oluşturan ada ve takım ada girlandları yer almaktadır Burada; Aleut, Japon, Bonin ve Marian derin deniz çukurluklarından geçen ve "Andezit Hattı" adı verilen bir çizginin batısındaki bölge ile orada yer alan ada ve takım ada girlantları Asya anakarasına aittir

Kıtanın güneydoğu sınırı biraz karışık olmakla birlikte Sunda Adaları ile Arafura Denizi arasından geçen hat sınır olarak kabul edile bilir Kıtayı güneyden Hint Okyanusu sınırlandırmaktadır

Asya' nın batı sınırı ise oldukça tartışmalı bir meseledir Bu konuda bir çok araştırıcı farklı görüşler ileri sürse de, en doğru kabul edilen sınır; Ural Dağları, Ural Nehri, Maniç Oluğu, Karadeniz, Boğazlar, Ege Denizi, Akdeniz, Süveyş Kanalı ve Kızıldeniz üzerinden çekilecek bir hattır Bu hattın doğusunda kalan Anadolu ve Kafkaslar Asya' dan sayılırken Trakya Avrupa' ya dahil edilmektedir

Dünya üzerinde bulunan çeşitli en büyükler Asya' da toplanmıştır Asya; kıtaların en genişi (44 391 163 km²) ve ortalama yükseltisi en fazla olanı ( 1 010 m)' dır Ayrıca dünyanın en yüksek tepesi (Everest tepesi, 8 848 m), en büyük gölü (Hazar Gölü veya Denizi), en derin gölü (Baykal Gölü), dünyanın deniz seviyesinden en alçak yeri (Lut Gölü, göl yüzeyi -392 m), ve dünyanın en alçak havzası (Turfan Havzası -154 m) Asya kıtasında bulunmaktadır

Asya; 35 milyarı aşan nüfusu ile dünyanın en kalabalık kıtasıdır Dünyanın en kalabalık ülkesi olan Çin (1 284 303 705 kişi, 2002 tahmini) bu kıtada yer almaktadır Asya dinlerinde doğduğu kıtadır Semavi dinler arasında İslamiyet, Hıristiyanlık ve Musevilik dinlerinin her üçü de Ortadoğu' da ortaya çıkmıştır Yine geniş kitlelere hitap eden Budizm ve Hinduizm de Asya menşeli dinlerdir Asya aynı zamanda medeniyetler beşiğidir Türk, Çin ve Hint medeniyetleri bu kıtada binlerce yıldır varlıklarını devam ettirmektedirler Kıtada 100' ün üzerinde dil konuşulmaktadır Kıtanın doğusunda sarı, güney kısmındaki adalarda siyah geri kalan kısımlarında ise beyaz ırktan insanlar yaşamaktadırlar