Ergonomi İle İlgili Bilgi

Ergonomi nedir?
Ergonomi; "çalışılan ve yaşanan çevrenin insan özelliklerine uygun olarak tasarımlanması çalışması" disiplini veya
"insan ile çalışma yeri çevresi arasındaki ilişkinin bilimsel incelenmesi" olarak tanımlanabilir

Ergonomi, batı ülkelerinde Ergonomics (ergonomi), ABD’de ise Human Factors Engineering (İnsan Faktörleri Mühendisliği), TDK’a göre “İşbilim” adları ile anılmaktadır THERAPIUM Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Merkezi
Ergonomi, insanların anatomik ve antropometrik özelliklerini, fiziksel kapasitelerini ve toleranslarını göz önüne alarak, endüstriyel iş ortamındaki tüm faktörlerin etkisi ile olabilecek organik ve psiko-sosyal stresler karşısında, sistem verimliliği ve insan-makine-çevre uyumunun temel yasalarını ortaya koymaya çalışan disiplinli bir araştırma geliştirme aracıdır

İş Tasarımı
l İş tasarımı, iş ve insan unsurlarını en uygun biçimde birleştirmek amacıyla işin içeriğinin, işe ilişkin ödüllerin ve işin niteliklerinin çeşitli şekillerde düzenlenmesidir
l Bu düzenlemeler, iş kolaylaştırma, iş rotasyonu, iş genişletmesi, iş zenginleştirmesi, kalite çemberi, bağımsız çalışma grupları şeklinde olabilir
l İnsan-makine sistemine ergonomik yaklaşım
THERAPIUM Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Merkezi

Ergonomi konusu gereği, bireyin işinde daha verimli olabilmesi için;
l Sağlık ve güvenlik içinde çalışması,
l İşin, insanın antropometrik ölçülerine, beden gücüne ve kişisel özelliklerine uygun olarak tasarlanması, THERAPIUM Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Merkezi
l Her türlü araç, makine ve donanımın insan yeteneklerine uygun biçimde tasarımlanması,
l Psiko-sosyal açıdan olumlu bir iş ortamının yaratılması ve çalışma yaşamının insana önem vermesi gibi işlevleri yerine getirir

Ergonominin amaçları
l İşçi sağlığı ve iş güvenliğinin sağlanması
l İşgücü kayıplarının önlenmesi
l Yorulmanın ve iş stresinin azaltılması
l İş kazaları ve mesleki risklerin minimizasyonu
l Verimlilik ve kalitenin yükseltilmesi

Sistemin iyi işlemesi için dikkate alınması gereken hususlardan en önemlileri şunlardır;
l Makine üzerindeki kontrol cihazları, insanların bunları en kolay ve rahat kullanabileceği şekil ve konumda olmalıdır
l İnsanlar, göstergelerden yararlanarak edindiği bilgileri iyi değerlendirip uygun kararlar alabilecek durum ve konumda olmalıdır Bunun ön koşulu, işe fizyolojik uygunluk, uygun psiko-sosyal ortam ve yeterli iş eğitimidir
l Makinenin işlemesi ile ilgili bilgiler çalışana doğru, eksiksiz ve en kolay yoldan iletilmeli, insan bilgileri alırken ayrıca çaba harcamamalıdır THERAPIUM Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Merkezi

Ergonominin üç temel hedefi
Konfor

Refah

Verimlilik

İnsan, teknoloji ve iş arasındaki etkileşim için;
l İnsan kapasitesinin genişletilmesi,
l İnsan yeteneklerinin yararlı hale getirilmesi,
l İnsan eylemlerinin kolaylaştırılması ve
l Aşırı veya yetersiz yüklenmenin önlenmesi
gerekmektedir

Ergonominin orijini, gelişimi ve uygulama alanları
ERGONOMİ
Anatomi Antropometri Endüstri mühendisliği
Ortopedi Biyomekanik Biyo-mühendislik
Fizyoloji İş fizyolojisi Sistem mühendisliği
Tıp Endüstriyel hijyen Güvenlik mühendisliği
Psikoloji Yönetim Askeri (savaş) müh
Sosyoloji İşgücü ilişkileri Bilgisayar destekli tasarım (CAD)

Türkiye’de ergonominin gelişimi
l Türkiye’de konu oldukça yeni sayılır Ergonomi fikri, dolaylı biçimde de olsa, ilkönce Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi’nde “Ziraatta Canlı Kuvvet Kaynakları” kürsüsünün kurulması ile konu edilmeye başlanmıştır THERAPIUM Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Merkezi1969 yılına kadar bu kürsüde genellikle mekanik kuvvet kaynakları üzerinde çalışılmış ve Süleyman Kadayıfçılar’ın başlattığı bu çalışmalar Dinçer’in “İnsan Emeği ve Ziraattaki Prodüktivitesi”, “Çalışma Şekli ve Kas Yorgunluğu” yapıtları ile insan faktörü konusunu da uğraş alanı içine almıştır
Türkiye’de …
l Ülkemizde ergonominin gelişiminde Milli Prodüktivite Merkezi’nin (MPM) önemli katkıları olmuştur Kurumca düzenlenen “ergonomi”, “işyerlerinde fiziksel ortamın iyileştirilmesi”, “endüstri mühendisliğinin işletmelere katkısı” gibi seminerlerde, ergonomi düşüncesinin vurgulanması yanı sıra, MPM uzmanlarından G İncir tarafından hazırlanarak, Kurumca yayınlanan “endüstriyel işyerlerinde çevre koşullarının etkileri (1976)” ve “ergonomi (1980)” kitapları da yararlı kaynaklar olarak, kısır olan ergonomi literatürüne öncülük etmişlerdir Yine MPM tarafından basılmış N Erkan tarafından (1992) Türkiye’de en kapsamlı “Ergonomi” kitabı yayınlanmıştır Son yıllarda E Gönen “iş ve işgücü planlaması” (1988), AE Özkul ve AS Anagün (1996), A Sabancı (1999), BAli Su (2001) ve FCBabalık (2005) tarafından yazılmış “ergonomi” kitapları da alandaki önemli boşlukları dolduracak niteliktedir ÇGüler’in editörlüğünde (2004) yayınlanan “sağlık boyutuyla ergonomi” kitabı da ergonominin uygulama alanları ile ilgili çeşitli konuları içermektedir THERAPIUM Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Merkezi

Ergonomi Kongreleri
l Milli Prodüktivite Merkezi 1987 yılında, İstanbul Teknik Üniversitesi işbirliği ile ilk ulusal ergonomi kongresinin toplanmasına katkılarda bulunmuştur Bu tarihten sonra, her iki yılda bir düzenlenen “Ergonomi Kongrelerine” İTÜ (3), ÇÜ (2), DEÜ (2), ODTU (1), AÜ (1), PAÜ (1), UÜ (1), GAÜ (1) EÜ (1) ve KTÜ(1) Üniversitelerinin önemli bilimsel katkıları olmuştur Sonuncusu 2008 yılında Karadeniz Teknik Üniversitesi tarafından düzenlenmiş olup, 15 Ulusal Ergonomi Kongresinin Selçuk Üniversitesi tarafından 22-24 Ekim 2009’da Konya’da düzenlenmesi planlanmıştır Daha önce iki yılda bir düzenlenen kongrelerin 2004 yılından itibaren her yıl yapılması Denizli’de karara bağlanmıştır