Taklit – Örnek Alarak Öğrenme, Sosyal Öğrenme |
10-15-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Taklit – Örnek Alarak Öğrenme, Sosyal ÖğrenmeTaklit – Örnek Alarak Öğrenme, Sosyal öğrenme MODEL ALARAK ÖĞRENME (Taklit–Örnek Alarak Öğrenme, Sosyal öğrenme) : Bazı şeyleri öğrenirken çevremizdeki diğer insanları kendimize örnek alarak taklit ederiz Günlük hayatta elde ettiğimiz bilgi ve becerilerin büyük çoğunluğu bu yolla gerçekleşir Bu öğrenme türü, hem hayvanlar da hem insanlara özgüdür Örneğin; küçük bir kız çocuğu, annesini taklit ederek, kendi oyuncak bebeğini giydirmesi, uyutması, Papağanların da insanların konuşmalarını taklit ederek konuşması 3-) BİLİŞSEL ÖĞRENME: Biliş insanın dünyayı tanıma, anlama ve öğrenmeye yönelik gösterdiği tüm zihinsel etkinlikleridir Bilişsel öğrenme en karmaşık ve en üst düzeydeki öğrenmedir İnsan öğrenmelerinin çoğu bilişsel öğrenmedir Bilişsel öğrenmede dıştan alınan uyarıcılar algılanır, önceki bilgilerle karşılaştırılır ve yeni bilgiler oluşturulur Oluşturulan bu bilgiler belleğe depolanır Bu sırada eski bilgilerde yeni anlamlar ve bağlar kazanır a) Kavrayış yoluyla öğrenme (Sezgisel Öğrenme) (İçgörü deneyleri) : Çözülmesi gereken problemin kavramları, elemanları arasındaki ilişkinin farkına birden bire varılarak öğrenmenin gerçekleşmesidir Yani aniden kavrama durumudur Mesela; Bir öğrencinin matematik probleminin çözümünü birden buluvermesi Başına elma düşmesi sonucunda, Newton’un yerçekimi kanunu bulması Bu öğrenmede birey daha önce çalışmış, zihnini yormuş, çeşitli yollar denemiş ancak bir türlü başarılı olamamıştır Bunun üzerine belli bir zaman çalışmalarını askıya almışken, birden çözüm yolunu bulmuştur Yani birey, durum veya sorun hakkında hiçbir şey düşünmezken birden çözüm bulmaktadır b) Soyut kavramların öğrenilmesi (Sözel-Kavram Öğrenme): Sözel öğrenme sözcüklerle, kavramlarla gerçekleşen bilişsel öğrenme sürecidir Örneğin; bir adres tarifini anlatarak yaptığımız kişinin buna göre aradığı yeri bulması sözel öğrenmedir Sözel öğrenmede ilk aşama kelime olarak söylemeyi öğrenmektir İkinci olarak, kelimeler nesnelerin adıolarak kullanılmaya başlanır Üçüncü adım olarak da kelimeler, nesnelerin genel özellikleriniifade etmek amacıyla kullanılır Yani kavram aşamasına gelinmiştir Kavram bir nesne veya semboldür Kavram öğrenme, yüksek düzeyde bilişsel süreçleri ve çeşitli örneklerin karşılaştırılarak genellemeye gidilmesini gerektirir c) Psiko-motor (devimsel) öğrenme: Bir işin, davranışın nasıl daha iyi, hızlı, doğru ve hatasız yapılacağının öğrenilmesidir Mesela; Çatal kaşıkla yemek yemeyi öğrenmek, Daktilo de yazmayı öğrenme, otomobil kullanmayı öğrenmek, bir müzik aletini kullanmayı öğrenmek Psiko-motor öğrenmede beden, kas, zihin ve yapılacak iş arasında bir eşgüdüm söz konusudur Ancak, motor öğrenmelerde üzerinde daha çok durulan şey, davranışın yapılış tarzıdır Motor öğrenme genellikle davranışın yapılmasındaki hız ve hatasızlıkla ölçülür Örneğin, daktilo sınavlarında hız değerlendirilirken hatalar da hesaba katılır d) Yer Öğrenme: Çevremizdeki eşyaların, nesnelerin yerlerininin zihnimizde bilişsel haritasını çizilmesidir Mekânla ilgili ipuçlarından yola çıkılarak bu öğrenme yapılır Bu ipuçları nesnelerin birbirlerine göre konumunu kavramada etkili olur Mesela; Evim caminin arkasında, Trabzon Türkiye’nin kuzeyinde gibi e-) Deneme yanılma yoluyla öğrenme: Organizma yaşam süresince birçok problemle karşılaşır Bu problemlerin çözümleriyle ilgili genelde hiçbir fikri de yoktur Bu nedenle organizma, amaca ulaşmak için veya problemi çözmek için çeşitli davranışlarda bulunur Bu davranışlardan çözümü sağlayan davranışların benimsenip çözümü sağlamayan davranışların ise terk edilmesiyle gerçekleşen öğrenmedir Hata miktarı azaldıkça öğrenme artıyor demektir Organizmanın zekâ düzeyi arttıkça deneme-yanılma sayısı da azalır Mesela; Edison’un ampulü bulması, kilitli bir kapıyı birçok anahtar deneyerek açma, televizyon kumandasındaki tuşların işlevlerini çoğu kere deneme yanılma yoluyla öğreniriz f-) Farkında varmadan öğrenme (Gizli öğrenme): Bazı şeyleri farkına varmadan öğreniriz Bu öğrendiklerimizin farkına bir ihtiyaç anında varırız Bu öğrenmeye “gizli öğrenme” de denir Bu öğrenme, öğrenmeye yönelik herhangi bir çaba sarf etmeden ve istek duymadan gerçekleşir Mesela; her gün dershaneye gidip gelirken çoğu iş yerlerini, yolları bu şekilde öğreniriz |
|