Seyşeller Cumhuriyeti |
10-14-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Seyşeller Cumhuriyetiseyşeller cumhuriyeti Seyşeller (Seyşeller Kreyolu: Sesel; İngilizce: Seychelles; Fransızca: Seychelles) ya da resmî adıyla Seyşeller Cumhuriyeti (Seyşeller Kreyolu: Repiblik Sesel; İngilizce: Republic of Seychelles; Fransızca: République des Seychelles), Hint Okyanusu'ndaki 115'in üzerinde adadan oluşan ada ülkesi Afrika'nın doğusunda, Madagaskar'ın ise kuzeydoğusunda yer almaktadır Tarihçe Adaların, 1505 yılında Portekizliler tarafından bulunduğu sanılmaktadır 1768'de Fransızlar tarafından işgâl edildi 1794'te İngiltere yönetimi altına girdi 1810'da bir İngiliz kolonisiydi 1814'te Paris Antlaşması'yla tam olarak İngiltere'ye verildi 1903'te İngiltere Krallığı'na bağlı bir koloni hâline geldi 1976 yılında bağımsızlığını elde etti Bir yıl sonra askerî bir darbe yapıldı ve France-Albert René yönetimi ele geçirdi 1979'da îlân edilen yeni anayasa ile tek partili bir devlet oldu France Albert René 1989 seçimlerini de kazanarak üçüncü defâ başkan oldu 1977'deki darbeden sonraki ilk çok partili seçim 23-26 Temmuz 1992'de yapıldı Seçimin amacı anayasa taslağını hazırlamakla vazifeli 23 kişilik bir komisyonun üyelerini tespit etmekti Anayasa teklifi 15 Kasım 1992'de halk oylamasına sunuldu ise de %60 barajını aşamadığı için kabul edilmedi Fizikî yapı Mevkii îtibâriyle Hint Okyanusunda ve Madagaskarın 1200 km kadar kuzeydoğusunda ve Zengibarın yaklaşık 1600 km doğusundadır Yüzölçümü yaklaşık 493 km2dir Bu yüzölçüme 92 ada ve adacık, mercan ve granit ada ve kayalıkları dâhildir Bu adaların en büyüğü 142 km2lik Mahé Adasıdır Diğer önemli adalar; Praslin, La Digue, Silhouette, Destroches ve Aldabradır Adalar, granit ve genellikle volkanik türde olup, dağlık bir arâziye sâhiptir En yüksek nokta Mahé Adasındaki Morne Seychellors Tepesi olup, yaklaşık 900 mdir İklim ve Doğal Kaynakları Takımadalar ekvatora çok yakın olmasına rağmen, iklim, güneydoğu alizeler sebebiyle ılımandır Hazirandan kasım ayına kadar bu ılık iklim devam eder Mahé Adasında sıcaklık aşağı yukarı 24 °C ilâ 29 °C arasında değişir Başşehir Victoria ve çevresine düşen yıllık yağış miktarı yaklaşık 2300 mm kadardır Bu rakam yüksek bölgelere gelince artar ve hemen hemen 3550 mmye kadar ulaşır Ülkede genellikle kaplumbağa, guano ve kıyılarda da köpekbalığı yetişir Nüfus ve Sosyal Hayat Ülkenin nüfûsu yaklaşık 71000dir Nüfus yoğunluğu 157dir Yıllık nüfus artışı % 2 dolayındadır Nüfûsun % 60tan fazlası gençtir ve şehirlerde yaşayanlar aşağı yukarı % 37 civârındadır Nüfûsun etnik yapısını Creoller meydana getirir Creoller, Fransız asıllı olup, Louisianada ve İspanyol asıllı olup, Karaip Adalarında doğmuş ve buralarda yaşamış kimseler demektir Bunlar esas îtibâriyle Fransız, İspanyol, Asyalı ve Afrikalı insanların birbirleriyle kaynaşması netîcesi meydana gelen melez insanlardır Halkın çoğu katoliktir Ayrıca bir miktar Müslüman, Protestan ve Hindu da mevcuttur İngilizce ve Fransızca resmî dillerdir Bunun yanı sıra Fransızcanın değişik bir şekli olan Créole dili de yaygındır Başşehri Victoriadır Okuma-yazma oranı % 60 civârındadır Siyasi Hayat Tek partili yönetim sistemine dayalı bir Cumhuriyettir 1979 anayasasına göre, ülke tek parti diktatörlüğünde sosyalist bir devlettir Devlet başkanı 1977de işbaşına gelen başkan France Albert René 'dir (1993) Ekonomi Ülke ekonomisi esas olarak tarım ve turizme dayanır Ayrıca tüketim malları ihrâcâtı da önemli bir gelir kaynağıdır Ülkede yetişen başlıca tarım ürünleri; muz, tatlı patates, manyok ve bunun ürünü nişasta, kokonat ve vanilyadır Ülkenin en önemli endüstrisi gıdâ endüstrisidir Ayrıca deniz ürünleri önemli bir gelir kaynağıdır İşçi gücünün % 19u tarımda, % 20si mâdencilik ve inşaatçılıkta, % 14ü kamu sektöründe ve sosyal hizmetlerde, % 11i de lokanta ve hotel işletmeciliğinde istihdam edilir İthâlat ve ihrâcatını daha çok İngiltere, Fransa, Güney Afrika, Kuzey Yemen ve Pakistan ile yapar Başlıca ihraç ürünleri şunlardır: Kurutulmuş hindistancevizi içi, tarçın, sabun ve parfüm yağı, vanilya ve balık Diğer önemli gelir getiren kaynaklar ise guano, kaplumbağa kabuğu, köpekbalığı yüzgeci ve balık ürünleridir Ulaşım sistemi yeterli olup, ülkenin en gelişmiş şehri ve limanı başşehri Victoriadır |
|