Sivas Sivas İli Hakkında Sivas Turizmi Sivas Tarihi Sivas Resimleri |
10-14-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Sivas Sivas İli Hakkında Sivas Turizmi Sivas Tarihi Sivas ResimleriSivas Sivas İli Hakkında Sivas Turizmi Sivas Tarihi Sivas Resimleri Eski adı "Sebasteia" olan Sivas, Anadolu'nun en eski ve önemli yerleşim merkezlerinden biridir Kazı ve araştırmalarda ele geçen buluntular, yörede ilk yerleşimin Neolitik Çağ'a (MÖ 8000-5500) uzandığını göstermektedir Kent MÖ 2000'lerde değişik yerleşmelere sahne olmuştur MÖ XVII yüzyılda Hitit sınırları içinde yer alan kentin güney kesimi Geç Hitit devletleri döneminde "Tilgarimmu" adıyla anılmaya başladı MÖ VII yüzyılda Kimmer ve İskit istilalarına uğradı MÖ VI yüzyıl başlarında Medler'in, aynı yüzyılın ortalarında da Persler'in egmenliğine girdi MÖ IV yüzylılın ikinci yarısındaki kısa süreli Büyük İskender'in Makedonya yönetiminin ardından Kapadokya Krallığı'na bağlandı MS 17'de bütün Kapadokya ile birlikte Roma İmparatorluğu'nun egemenliğine girdi Bu dönemde kısa sürelerle Partlar'ın ve Sasaniler'in eline geçti Bizans döneminde önce Armeniakon Tehması'nın sınırları içindeydi XII yüzyılda Sebasteia Tehması'na bağlandı Selçuklu Türkleri Malazgirt Savaşı'ndan önce Sivas'a kadar uzandı ve 1059'a doğru bir ara kenti ele geçirdiler Ancak yörenin kesin olarak Türk egemenliğine girmesi Malazgirt Zaferi'nden kısa bir süre sonra gerçekleşti Kutalmışoğlu Süleyman Şah'ın kumandanlarından Emir Danişment'in ele geçirdiği kent uzun bir süre Danişmentliler'in elinde kaldıktan sonra 1174'te II Kılıç Arslan tarafından Selçuklu Devleti sınırları içine alındı Selçuklular döneminde Sivas yeniden gelişti Kentin surları 1221'e doğru, Sultan Alaeddin Keykubat tarafından onartıldı Kısa bir süre sonra Moğollar'ın saldırıları başladı ve Kösedağ yenilgisi'nden (1243) sonra Selçuklu topraklarıyla birlikte Sivas da Moğolların eline geçti Kentteki anıtlarının en önemlileri XIII yüzyılın ikinci yarısındaki İlhanlılar döneminde yapıldı Sivas, Kayseri ile birlikte İlhanlılar'ın Anadolu'ya gönderdikleri valiler taradından merkez olarak kullanıldı XIV yüzyılın ilk yarısında Sivas'a gelen İbn-i Batuta, burayı İlhanlılar'ın Anadoluda'ki en büyük şehri olarak tanımlar İlhanlı valilerinden Alaeddin Eratna Bey, 1345'te bağımsızlığını ilan ederek, önce devletine merkez olarak Sivas'ı seçtiyse de daha sonra Kayseri'ye taşındı Eratna'nın 1353'de ölümünden sonra Kadı Burhanettin onun yerini aldı, ancak Akkoyunlu beyi Karayülük Osman ile yaptığı bir savaşta öldü (1398) Bunun üzerine Sivaslılar topraklarını Osmanlı padişahı Yıldırım Beyazıd'a teslim ettiler 1400 yazında Timur Sivas'ı ele geçirdi, şehri savunan askerleri öldürttü, halkı kılıçtan geçirtti, şehri yağmalattı ve surları yıktırttı Timur istilasından sonra şehir bir süre Kadı Burhaneddin'in damadı Mezid Bey'in elinde kaldı 1403-1408 arasında yeniden Osmanlı hakimiyetine geçti ve bir eyalet merkezi oldu XVII ve XIX yüzyıllar arasında zaman zaman Anadolu'da meydana gelen ayaklanmalardan zarar gördü 1649'da şehirden geçen Evliya Çelebi, surların kuşattığı alanda 44 mahalleye bölünmüş 4 600 ev bulunduğunu, ayrıca Yukarıkale adını verdiği İçkale ve Paşa kalesindekilerle bu sayının 6 060'ı bulduğunu yazar XIX yüzyıl gezginlerinin kent nüfusu için verdikleri rakamlar genellikle birbirini tutmaz Bu yüzyılın sonuna doğru nüfusun 30000-45000 arasında değiştiği sanılmaktadır XIX yüzyıl başında bütün Osmanlı topraklarında Islahat Devri başlamıştır Önce 7 sancak ve 72 kazadan oluşan Sivas, gittikçe daralmış ve önemini kaybetmiştir Valiliğine bile mirimiranlar atanıyordu 1813'te bu usulden vazgeçilerek yeniden vezir atanmasına başlandı Bir yıl sonra şehirde büyük bir veba salgını başgösterdi Eyalet teşkilatı bazı küçük değişikliklerle XIX yüzyıl ortalarına kadar sürmüştür 1863'te uygulanmaya başlanan vilayetler teşkilatı içinde kurulan Sivas vilayeti; Sivas, Amasya, Tokat ve Şebinkarahisar (Karahisar-ı Şarki) sancaklarına ayrıldı Bu durum Cumhuriyet döneminde sancakların vilayet haline getirilmesine kadar devam etti Sivas'ın Milli Mücadele'nin kazanılmasında önemli bir yeri vardır Bu mücadelenin hazırlık döneminde Mustafa Kemal Paşa önce, 27 Haziran 1919'da Samsun'dan Erzurum Kongresi'ni takiben burda 4 Eylül 1919'da Sivas Kongresi'ni topladı ve 18 Aralık 1919'da Ankara'ya gitmek üzere şehirden ayrıldı 28 488 km² yüzölçümü ile Türkiye'nin 2 büyük ilidir 1 245 köy ile Türkiye'nin en fazla köye sahip ilidir Gerek 1927'de Chicago Üniversitesi'nden gelen arkeologların ve gerekse 1945 yılında da Türk arkeologların yaptığı kazı ve araştırmalara göre Sivas tarihin ilk dönemlerinden itibaren yerleşim birimi ve şehir merkezidir Ayrıca en eski dünya medeniyetleri olan Persler, Etiler, Hititler, Asurlar Sivas'ta hüküm sürmüşlerdir |
|