Diyarbakır Turistik Bilgiler

Diyarbakır Turistik Bilgiler

Turistik Bilgiler

Turistik Bilgiler

Diyarbakır târihî eserler bakımından çok zengindir Turizme elverişli ise de yeterli alt yapı te’sisleri yoktur Târihî eserlerin çoğu Türk- İslâm medeniyetine âittir

Diyarbakır Kalesi: Dünyânın günümüze ulaşan en büyük şehir surları Diyarbakır’dadır Dicle vâdisinden 100 m yükseklikte bir düzlük alana kurulmuştur Çeşitli devirlerde tâmir edilmiştir Kale dış ve iç kale olarak iki kısımdır Dış kalenin uzunluğu 5 iç kalenin ise 3 kilometredir Kalenin 82 burcu vardır Kalenin yüksekliği 10-12 m kalınlığı 3-5 metredir Dış kalenin 4 kapısı vardır: Dağ (Harput) Kapısı Dicle (Yeni) Kapısı Mardin (Teli) Kapısı ve Şanlıurfa (Rum) Kapısıdır İç kale çember şeklinde ve dış kalenin kuzey doğusundadır Bu kale içinde Artuklusarayı câmi kemer ve viran kale denilen ilk kalenin kalıntıları vardır Kalenin havadan görünüşü kalkan balığına benzer Kalede Artukoğulları Selçuk Osmanlı ve Akkoyunlu kitabeleri vardır Çin seddinden sonra dünyânın en uzun sağlam ve geniş surlarıdır Yedi Kardeşler Sen-Ben Keçi Burçları kalenin en büyük burçlarıdır Kalede koğuşlar mahzenler sarnıçlar ve depolar vardır Dicle’ye bakan kısmı hâriç diğer yanları savunma hendekleriyle çevrilidir Bu hendekler bugün dolmuştur Kale duvarları kabartma ve oyma motiflerle süslüdür

Silvan Kalesi: Çok eski bir târihe sâhiptir Kesin târihi belli değildir 532’de Bizans imparatoru Birinci Justinyen tamir ettirdi İki surla çevrili dikdörtgen şeklindedir 1185’te Hülâgu’nun ordusu büyük tahribat yapmıştır Çınar ilçesindeki Mirhıdır ve Zerzeva kalelerinin yerleri kalmıştır Kaleler tamâmen yok olmuştur Hazro ilçesinde Tercil Mihrani ve Aydınlar kalelerinin burç sarnıç ve sur kalıntıları vardır

Ulu Câmi: Diyarbakır’da Bizans devrinde yapılan Mar Tuma Kilisesini hazret-i Ömer zamânında 639’da feth eden İslâm ordusu câmi hâline getirmiştir Bu câmiyi 1090 senesinde Selçuklu Hükümdârı Melikşah yeni baştan inşâ ettirdi Anadolu’nun en eski câmisidir 80x80=1600 m2 saha kaplar iki şadırvan muhteşem cümle kapısı mimberi ve mihrabı bir sanat âbidesidir

İçkale (Nâsıriye) Câmii: 1155’te Selçuklular tarafından yapılmış Osmanlı ve Cumhûriyet devrinde tâmir görmüştür Bu câmiye hazret-i Süleymân Câmii Narıyye Câmii de denir Arap mîmârî tarzı hâkimdir Diyarbakır’ın en eski câmilerindendir

Nebi Câmii: Selçuklular tarafından yapılmıştır Uzun ve dikdörtgen şeklinde olan minâresi bir sıra ak ve bir sıra kara taştan örülmüştür

Peygamber Câmii: Osmanlı mîmârîsinin tipik bir örneğidir Kânûnî Sultan Süleymân Han yaptırmıştır

Şeyh Muhtar (Mutahhar) Câmii: On beşinci asırda yapılmış olup Akkoyunlulara âit bir eserdir Dört kısa sütun üzerine oturtulmuş minâresi ilgi çekicidir Dünyâda benzeri olmayan bir biçimde yekpâre dört sütun üzerine inşâ edilmiştir

Ömer Şeddâd Câmii: Mardin Kapısı girişindedir 1150’de İnaloğulları zamânında yapılmıştır Genelde süslemesizdir

Hoca Ahmed Câmii: Mardin Kapısı yakınlarındadır 1489’da Hoca Ahmed tarafından yaptırılmıştır Yan mekanlı ilk Osmanlı câmilerinden küçük bir yapıdır

Ali Paşa Câmii: 1534-1537 arasında Hadım Ali Paşa tarafından yaptırılmıştır Mardin Kapı ile Urfa Kapı arasındadır Osmanlı sanatının genel niteliklerini birleştiren bir yapıdır

Sefâ Câmii: On beşinci asır yapısı olup minâresinin güzelliği ve mihrabının işçiliği ün yapmıştır Ulu Câminin batısındadır Akkoyunlular döneminin önemli eserlerindendir

Melek Ahmed Paşa Câmii: On altıncı asır yapısıdır Melek Ahmed Paşa yaptırmıştır Kâidesi çini mozayiklerle süslüdür Minâresi çok güzeldir Urfa Kapı yakınındadır

Hüsrev Paşa Câmii: Hüsrev Paşa tarafından 1526’da yaptırılmıştır Mîmârîsi çok güzeldir Mardin Kapı yakınındadır Medrese olarak yapılmış olup 1728’de minâre eklenmiştir

Hasan Paşa Câmii: Hasan Paşa tarafından 1575 senesinde yaptırılmıştır Güzel bir Osmanlı eseridir

Fâtih Paşa Câmii: Diyarbakır’ı fetheden Osmanlı kumandanı Bıyıklı Mehmed Paşa tarafından 1522’de yaptırılmıştır Türbesi yanındadır Dokuz vezir (beylerbeyi) ile Osmanlı kumandanı Özdemiroğlu Osman Paşa türbeleri bu câmi yanındadır İldeki ilk Osmanlı eseridir

Behram Paşa Câmii: Osmanlı eserlerinin en büyük ve önemlisidir 1522’de inşâ edilmiştir Tek minârelidir Kapısı ve mihrabı bir sanat şâheseridir

Selâhaddîn Eyyûbî Câmii: Silvan’da olup 12 asırda Selâhaddîn Eyyûbî tarafından yaptırılmıştır Silvan’ın en büyük câmisidir

Kara Behlül Bey Câmii: 1950’de Osmanlı Sancakbeyi Kara Behlül Beyin Silvan’da yaptırdığı güzel bir câmidir 1899’da minâresi eklenmiştir

Târihî Eyyûbîler Minâresi: Silvan’dadır Mîmârî kıymeti büyüktür 5 tabakadır Üzeri süslerle bezenmiştir Yüksekliği 35 m olup dikdörtgen şeklindedir

Çermik Ulu Câmii: Kale Mahallesindedir On ikinci asırda Artukoğullarından Fahreddîn Karaarslan yaptırmıştır Selçuklu Sultânı Üçüncü Alâeddîn Keykûbâd döneminde tâmir edilmiş ve minâre eklenmiştir

Silvan Ulu Câmii: 1031’de yapıldığı zannedilmektedir 1157’de Artukoğlu Necmüddîn Alpî ve 1224’de Eyyûbîlerden Ebü’l-Muzaffer Şehâbeddîn Gâzi tarafından tâmir ettirilmiştir Mihrap önü kubbesinin büyük tutulduğu câmilerin ilk örneğidir

Zinciriye Medresesi: Ulu Câminin batısındadır Kitâbesinde 1198’de Mimar Îsâ Ebû Dirhem’in yaptığı yazmaktadır Küçük avlulu tek katlı bir yapıdır

Mesudiye Medresesi: Ulu Câmi yakınındadır Artuklu devrinin en önemli eserlerindendir Kitâbesinde 1199’da Ebû Muzaffer İkinci Sökmen devrinde inşâsına başlanıp 1223’te tamamlandığı yazılıdır Mîmârı Câfer ibni Mahmud’dur İki katlı açık avlulu bir yapıdır Çok süslü taş işçiliğini yansıtan kemerleri ilgi çekicidir 1934’te müze hâline getirilmiştir

Ali Paşa Medresesi: Mardin Kapı ile Urfa Kapı arasında Ali Paşa Câmii yanındadır 1543-1547 arasında Hadım Ali Paşa tarafından yaptırılmıştır Tek katlı bir yapıdır

Muslihiddîn Ları Medresesi: İbariye Perli medrese olarak da bilinir Sey Sefâ Câmii yakınındadır On beşinci asrın ikinci yarısında yapıldığı tahmin edilmektedir Tek katlıdır

Abdullah Paşa Medresesi: Çermik’te 1757’de Çeteci Abdullah Paşa tarafından yaptırılmıştır İkinci Abdülhamîd Han zamânında Çermik Rüştiye Mektebi olarak kullanılmıştır Günümüzde tâmir edilmiş olan medrese câmiye çevrilmiştir

Hâtuniye Medresesi: Hani ilçesinde Ulu Câminin yakınındadır On üçüncü asır eserlerindendir Günümüzde yıkık bir vaziyettedir

Sahâbeler Türbesi: İçkale’de Kale Câmi bitişiğindedir Girişinde 1631-1633 arasında Silahdâr Mustafa Paşanın yaptırdığına dâir kitâbe vardır Bâzı kaynaklarda 639’da yapıldığı yazılmaktadır Diyarbakır’ı fethe gelen ve burada şehid düşen Eshâb-ı kirâm yatmaktadır

Hüsrev Paşa Hanı: Mardin Kapısının hemen yanındadır 1527’de Hüsrev Paşa tarafından yaptırılmıştır Deliller Hanı da denilmektedir İki bölümden meydana gelen han geniş bir alana yayılmıştır

Hasan Paşa Hanı: Ulu Câminin doğu girişindedir 1575’te yapılmıştır Doğu Kapısının işçiliği çok güzeldir

Çifte Han: Hasan Paşa Hanının güneyindedir On altıncı asırda yapıldığı tahmin edilmektedir Zaman zaman gördüğü tâmirâtlar yüzünden ilk şeklini kaybetmiştir

Yeni Han: Zinciriye Medresesi arkasındadır 1789’da Seyyid Hacı Abdullah yaptırmıştır İki katlıdır Diğer hanlara göre sâdedir

Malabâdî Köprüsü: Silvan yakınlarında Batman Çayı üzerinde târihî bir köprüdür 1147’de Artukoğullarından Tîmûrtaş bin İlgâzi tarafından yaptırılmıştır Uzunluğu 220 m eni 7 metredir Kemerlerinin genişliği 3860 m olup dünyâdaki taş kemerli köprülerden kemeri en geniş olanıdır Üzerinde iki geçiş kapısı ve iki ada vardır Cumhûriyet devrinde iki defâ tâmir görmüştür ve ilk yapılış şeklinin büyük özelliğini kaybetmiştir

Haburman Köprüsü: Çermik ilçesi Haburman köyü yakınındadır Sinek Çayı üzerinde kurulmuştur 1179’da Artukoğlu Necmeddîn Alpi’nin kızı Zübeyde Hâtun tarafından yaptırılmıştır Üç gözlü olup boyu 107 m genişliği 550 metredir

Dicle Köprüsü: Mardin Kapısına 3 km uzaklıkta Silvan yolu üzerinde bir köprüdür Mervanoğullarından Nizâmüddevle Nasr tarafından 1065’te yaptırılmıştır On gözlü olup 180 m boyundadır

Hasune Mağaraları: Silvan-Batman karayolunda tepeler üzerindedir Üç yüze yakın mağara vardır Birbirine koridorlarla bağlı olup bir mağaralar şehridir Çivi yazılar şekiller ve oymalar vardır

Dokyanus Şehri: Eshâb-ı Kehf’de ismi geçen şehir Lice’nin 18 km batısında bir tepe üzerinde kurulmuştur Şehir surlarla kuşatılmıştır

Mesire Yerleri: Diyarbakır târihî eserler yönünden çok zengin olduğu kadar tabiî güzellikler bakımından fazla zengin değildir Mesire yeri olarak akarsu boylarından târihî kalıntılardan faydalanılmaktadır

Kaplıcaları: Diyarbakır’ın başlıca şifâlı suları Çermik Kaplıcası ve Anakaris Suyudur

Çermik Kaplıcası: Diyarbakır-Çermik yolu üzerinde olup Çermik’e 3 km uzaklıktadır Termal tesisleri bulunan kaplıca kadın hastalıkları üst solunum yolu kronik iltihapları romatizma hastalıklarına iyi gelir

Anakaris Suyu: Hani ilçesine 3 km uzaklıkta olup içme kürleri sarılık ve karaciğer hastalıklarına iyi gelir Böbrek taşlarının düşürülmesinde yardımcı olur Kaynağın çevresinde tesis yoktur