Silifke Yöresi Halk Oyunları Kıyafetleri |
10-14-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Silifke Yöresi Halk Oyunları KıyafetleriSilifke yöresi halk oyunları kıyafetleri SİLİFKE YÖRESİNDE GİYİM A) KADIN GİYSİLERİ Başlık : Yörede kadınlar başlarına “tebiz” yada kırmızı renkte fes giyerler Bu fes altın veya gümüşlerle süslüdür Fesin üzerine , al yada beyaz , kenarı işlenmiş pullu yaşmak bağlanır Aynı zamanda bu yaşmak fesin başta durmasını sağlar Bu yaşmak yukarıdan çeneye doğru kapatılarak sarkıtılıp, yaşmağın iki yanından kekiler görülecek şekilde sarılır Mecidiyeli üç etek : Yörede şalvarın ve içliğin üstüne giyilirmecidiyeli üç etek kutnu kumaşından yapılır ve renklidir İçlik : Yörede kadınların ,şalvarların üstüne ve mecidiyeli üçeteğin içerisine giydikleri gömleğe “İçlik” denir Genellikle açık renklidir, basma veya pazenden yapıldığı görülür İçliğin yakası fırfırlıdır ve arkadan , boyundan iki düğme ile kapatılmaktadır Şalvar : Yörede şalvar , kısa ağlı don şeklindedir Giyilen şalvarlar basma, pazen, yada satenden yapılmaktadır Çok çeşitli renklerde olduğunu görüyoruz Trabulus kuşağı : Kadınlar bellerine rengarenk saçaklı kumaşlar sararlar Bu kumaşın adına yörede “ Darabulus guşağı “ (Trabulus) denir wwwfrmsinsinet Kuşağın ucu belin sağ tarafından sarkıtılmak sureti ile öncekin üzerine sarılır Öncek : Kadınların bellerine taktıkları önlüğe denir Öncek genellikle mavi renkte olmakla beraber değişik renkte olanlarını da görüyoruz Belcek (Kolon) : Trabulus kuşağının üzerine yörede “belcek” denilen kolon bağlanır Belceğin püsküllü kısmı arkadan sarkıtılır Değişik wwwfrmsinsinet motiflerde olduğu görülmektedir Üzerinde çeşitli süsler vardır Çorap : Kadınlar yünden örülme üzerinde motifler bulunan çorap giyerler Ayakkabı : Yöre kadını ayaklarına “Edik” adı verilen yarım çizme giyerler Bu çizme keçi derisinden yapılır rengi ise sarı yada kırmızıdır B) ERKEK GİYSİLERİ Başlık : Yörede erkekler başlarına beyaz yünden dokuma “ Börk “ adı verilen başlık bağlarlar Bu başlık alın hizasından çapraz olarak üst üste gelmek sureti ile bağlanır, arkadan ensede düğüm atılır ve sırta doğru sarkıtılır Gömlek : Yörede erkekler kadınların mecidiyeli üç eteği ile aynı kumaştan olan fakat astarsız olarak dikilen bir gömlek giyerler Mecidiyeli gömlek yakasızdır, önden düğmeli ve uzun kolludur Cepken(Aba ): Yörede erkekler keçi kılından dokuma bir aba giyerler, aba bel hizasına kadar inmektedir, sırtı ve önü sırmalı işlemeli olduğu gibi işlemesizleri de vardır Bu abalar genellikle siyah, kahverengi ve koyu kırmızı renktedir Podur(Şalvar) : Yörede erkekler abanın özelliklerini taşıyan , kıldan dokuma podur giyerler Podurun dışa bakan yanları nakışlı , işlemelidirler Kalın yünden imal edilmiş olanlarına “Depme” adı verilir Trabulus kuşağı : Yörede erkekler beline saçaklı kumaştan yapılma ve çok renkli trabulus kuşağı sararlar Kuşak belin sağ tarafından wwwfrmsinsinet saçakları aşağı gelecek şekilde sarkıtılır Gömlek ve podurun üzerinden bele dolanmak sureti ile bağlanır Çorap : Yörede erkekler ayaklarına diz boyuna kadar uzanan çoraplar giyerler Bu çoraplar beyazdır ve kalın yünden örülmedir Yörede gençlerin giydiği çorapların dışa bakan yüzünde nakış işlemeler vardır, ihtiyarların çorapları ise düz işlemesizdir Çorabın diz kısmında çorabı saran renkli püsküller bulunmaktadır Ayakkabı :Ayaklarına keçi derisinden yapılma kırmızı renkte yemeniler giyerler YÖREDE OYNANAN OYUNLAR Yayla Yolları : Bu oyun yaz aylarında sıcaktan kaçan halkın yaylalara çekilişini genç kızların ve erkeklerin beraberce yaptıkları oyunları ve şenlikleri kısaca yaylalara göç eden boyların, obaların göç alemlerini yaşatan, coşkularını dile getiren bir oyundur Erkek ve kızlar beraber oynadıkları gibi sadece erkekler tarafından oynanmaktadır Oyun daire biçiminde oynanır ve türkülüdür Silifke'nin Yoğurdu : Kız ve erkeklerin karşılıklı bir oyunu olup göçmen ve Yörük obasının yoğurt çalpalamasını dile getirir Bu oyunu kız ve erkekler beraberce oynarlar Türkülüdür Türkmen Kızı : Eski Türkmenlerin kıtlıktan bolluğa kavuşma törenlerini canlandırır Türkmen kızlarının yaşamlarını bu oyunda görmek mümkündür Süt sağma, yayık yayma, hamur yoğurma gibi faaliyetleri oyunu süsleyen figürlerdir Oyun kızlar tarafından daire biçiminde oynanır Eller oyunda taklit amaçlı kullanıldığı için kaşık kullanılmaz Oyun türkülüdür Sallama : Yaylaya çıkan gençlerin beraberce eğlencelerini, söylevlerini dile getirir Daire şeklinde oynanır Kızlar ve erkekler tarafından beraber oynanır Türkülüdür Gerali : Silifke müziğinin tipik bir özelliğini verir Gerali ve eşinin arasındaki “TAŞLAMA” söyleşi bir yerde hem söyleyip hem oynayarak aynı zamanda eğlenen bir aile ortamını anlatır Erkek ve kızlar beraber oynar Daire biçiminde oynanır Türkülüdür Silifke Okşaması oyun yörede yaylada oynanmaktadır Engebeden düzlüğe çıkış yansıtılmakta Oldukça basit ve kısa fakat kıvrak olan oyunu kızlar ve erkekler daire biçiminde oynarlar Genellikle türküsüzdür Tımbıllı : Oyun yörede yeni evlenen erkeğin karısına sitemini dile getirmekte Gelin, kocasına naz etmekte, koca ise buna sitemle cevap vermekteoyun kız ve erkekler beraber daire şeklinde oynarlar Türkülüdür Keklik : Oyun tamamıyla tasviri bir oyundur Kekliğin şaşkınlığı, koşması, sıçraması sergileniyor Kızlı erkekli oynandığı gibi sadece erkekler tarafından oynandığı görülmektedir Daire biçiminde oynanır Türkülüdür A Kızım Sana : Oyun genç kızlarla erkeklerin birbirleri ile cilveleşmelerini ve kur yapmalarını anlatır Erkek kızı elinden kaçırmamak için çeşitli vaatlerde bulunur Oyun kız erkek beraberce daire biçiminde oynanır Türkülüdür Mandilli : Oyun kız erkek beraber oynanmaktadır Dizi veya daire şeklinde oynandığı görülmektedir Türkülüdür Tek Zeybek : Oyun hüner gösterme üzerine kuruludur Önceleri tek kişi tarafından oynanmakta idi oyuncu istediği figürü özgürce yapmakta idi Şimdikine nazaran daha ağır bir oyundu sonraları kalabalık erkek grupları tarafından oynandı Daire ve sıra biçiminde oynanır Türkülüdür Kıbrıs Zeybeği : Oyun Kıbrıs'a Türkmen aşiretlerinin gidip gelmesi dolayısı ile yaptıkları kahramanlıkları anlatmaktadır Oyun ritim olarak çok hızlıdır Son derece kıvrak, canlı,hareketli bir oyundur, çökmeleri, el vurmaları, bel kırmalar oyunun başlıca figürleridirdaire şeklinde oynanır Türküsüzdür Çaya vardım Zeybeği : Diğer zeybekler gibi kıvrak ve hareketlidir Yiğitlemedir, oyuncuların bolca hünerlerini gösterebileceği bir oyundur Bir aşk üzerine doğmuştur Erkeğin sevdalısına yandığı bir oyundur Erkekler tarafından daire ve sıra biçiminde oynanır Türkülüdür Portakal Zeybeği : Bu oyunda kadın göğsünün güzelliği simgeleniyor Kadın göğsüne karşı duyulan sevgi ve heyecanı niteleyen bir oyun olarak görüyoruz Yöre erkeği kadın göğsünü portakal adıyla örterek güzelliğini tarif ediyor Erkekler tarafından daire biçiminde oynanır Türkülüdür Silifke Zeybeği : Oyun erkekler tarafından oynanır hızlı ve kıvrak figürlerden oluşurçok figürlüdür Daire biçiminde oynanır Türküsüzdür Zeytin Dalları Zeybeği : Oyun erkekler tarafından oynanır kıvrak figürlerden oluşur Daire |
|