Polis Halkla İlişkilerde Yeni Yaklaşimlar

Arif KIVRAK
POLİS HALKLA İLİŞKİLERDE YENİ YAKLAŞIMLAR
Çağımızda insan yaşamını etkileyen en önemli etmenler, bilimsel gelişme,bilgi birikimi ve hızla gelişen teknolojidir Bilim ve teknolojinin artan bir hızla başarı sağlaması, çağdaş insanın çevresini hızla etkilemekte ve yaşamını da hızla değiştirmektedir Bu değişiklik ve gelişmelere ayak uydurabilmek, ileri düzeyde bilgi ve mesleki yeterlilik gerektirmektedir Bu aşamada, kamu görevlilerinin çağdaş kamu hizmetleri gereklerine göre yetişmeleri ,kamu kesiminin başta gelen sorumluluklarından birisidir
Toplumsal yapıdaki işleyişin değişmesi ve beklenti düzeylerinin giderek artmaya başlaması, toplumla yakın bir ilişki içerisinde bulunan ve güvenliğin sağlanmasından birinci derecede sorumlu olan polisin rolünün de önemli ölçüde değişmesine sebep olmaktadır Özellikle toplumla ilişkilerin ve iletişimin düzenlenmesinde polisin sahip olduğu nitelikler ön plana çıkmaktadır Bu gün dünyada pek çok ülkede kurum ve kuruluşlar sahip oldukları insan gücünün ön plana çıkan tutum ve davranışları ile tanınmakta ya da tanımlanmaktadır
Polisin görevleri gün geçtikçe artmakta ve zorlaşmaktadır Gümrük duvarlarının dahi kalktığı günümüzde, her türlü teknolojiyi kullanan, çağdaş bilimi her şeyin üzerinde tutan, kaba kuvvetin değil aklın ve bilimin öncülüğünü yapan bilinçli bir polis örgütüne gereksinim vardır
Demokratik yaşam biçimi anlayışının, toplumun beklenti düzeyinin değişmesi ve bu değişimin gelecek yüzyılda daha da hızlanacak olması, polisin sürekli eğitilmesini zorunlu kılmaktadır Bugünün anlayışı ve yaklaşımları ile, yarının toplum ihtiyaçlarına ve sorunlarına çözüm bulabilmek oldukça güçleşecektir Bu nedenle, polisin hem hizmet öncesinde etkili bir biçimde yetiştirilmesine, hem de hizmet içinde sürekli olarak kendini yetiştirip yenilemesine olanak tanınmalıdır Ancak böylelikle, Türk Polisi 21 yüzyılın ihtiyaçlarına hızla cevap verebilecek şekle getirilebilir Bu da, ülkenin gelişmesi, toplumun huzur ve güvenliğin sağlanması, etkili bir iletişim ve işbirliğinin kurulması, her şeyden önemlisi, toplumun geleciğinin güvence altına alınması ve ülkemizin hızla gelişmesi anlamına gelecektir O halde, bu günden yarının nesillerine hizmet verebilecek nitelikte polislerin yetiştirilebilmesini sağlayacak önlemleri alarak, eğitim programlarını çağın değişen ve gelişin koşullarına göre hazırlamak durumundayız
Bilimsel ve teknolojik gelişmelerin baş döndürücü bir hıza ulaştığı günümüzde, toplum yaşamının bunun dışında kalması düşünülemez Hızla değişen çevresel koşullar ve toplumsal dinamizm, hemen her alanda daha nitelikli insan gücüne duyulan ihtiyacın artmasına sebep olmaktadır Bugün bir çok ülke gelecek yüzyılın ekonomik özelliklerini, uluslararası ilişkilerin boyutlarını ve yetiştirilecek olan insan tipinin özelliklerini belirlemeye çalışmaktadır Ülkeler arasında hemen, hemen her alanda yaşanan rekabet ortamı daha çok gelişme ve ileriye gitme yarışını beraberinde getirmektedir
Eğitim, bireylerin toplumla sağlıklı ve verimli bir şekilde uyum sağlamalarına yardımcı olan bir süreçtir İnsan niteliğinin ve davranışlarının geliştirilmesinin eğitimden geçer Bu gün dünyada pek çok ülkenin zorunlu eğitim sürelerini yukarıya doğru çekmesi ve vatandaşlarına daha uzun süreli nitelikli eğitim vermeye çalışması, eğitime duyulan gereksinimi açıkça göstermektedir
Kalkınmakta olan ülkemizde hızlı nüfus artışı, köyden kente göçler, araç sayısındaki artışlar,trafiğin yoğunlaşması, yasal ve yasal olmayan toplantı ve yürüyüşler, grev boykot, yasa dışı eylemler, uyuşturucu madde kullanmandaki artışlar gibi olaylar polisin mesleki eğitimini önemli hale getirmiştir
Toplumlar kendi geleceklerini daha güvenli ve rahat bir yapıya kavuşturabilmek için sürekli bir arayışın içerisine girmişlerdir Bu hızlı değişim süreci toplumların beklenti düzeylerinin artmasına sebep olmuştur Özellikle daha nitelikli ve kaliteli üretim ve hizmetlerin sunulması bir çok çağdaş ülkenin en önemli sorunu haline gelmiştir Gelecek nesillerin daha demokratik, çağdaş, sağlıklı ve güvenli bir dünyada yaşayabilmesi için, bugünden gereken önlemler alınmalı ve başta eğitim sistemleri olmak üzere bir çok alanda yeniden yapılandırma çalışmalarına başlanmalıdır Ancak böylelikle yirmi birinci yüzyılın ihtiyaçlarına cevap verebilecek yeni nesiller yetiştirmek mümkün olabilir
Toplumsal kalkınma ile birlikte halkın kültür düzeyinde gelişmeler olduğu bir gerçektir Bu gelişme karşısında yaptığı görevlerle yönetimi temsil eden Emniyet teşkilatı mensuplarının da buna göre yetiştirilmesi zorunluluktur Polisin özel bilgi, beceri ve davranış gerektiren bir meslek oluşu sürekli eğitimi zorunlu kılmaktadır
Suç türleri ve işlenme oranları artmakta, toplumun güvenliğini tehdit etmektedir Bu bakımdan güvenlik gereksinmesi, toplumda bireyin yaşamında önemli bir yer taşımaktadır Moslow’ da insanların biyolojik, sosyal ve psikolojik birer varlık olarak bir takım gereksinmelere(ihtiyaçlara)sahip bulunduklarını ve davranışlarında da bunları tatmin etme arzusunun yer aldığını, bunlardan fizyolojik ve güvenlik ihtiyacının da insanların temel ihtiyaçları olduğu vurgulanmaktadır
Toplumun bu gereksinimini gidermek üzere hizmet veren polisin yaşam koşullarına göre eğitilmesi ve yetiştirilmesi gerekmektedir Bilim ve teknoloji hızla ilerlemekte, gelişen ve değişen dünya şartlarına uyum sağlamak bir zorunluluk olmaktadır Bu gelişme ve değişmeleri izleyen kurumlar, başarılarına başarı katmakta, daha etkili ve daha verimli olmaktadır
Ancak Emniyet Teşkilatının sadece teknolojik gelişmeleri izleyerek başarılı olamayacağı da gerçeği de bugün ortadadır Günümüzde çağdaş polislik yakalanan suçlu oranı ile değil, halkla geliştirilen ilişkilerin niteliği, halka verilen güven ve suçu önleme sorumluluğuna halkın katılımını sağlama oranı ile değerlendirilmektedir Yani günümüzde polislik korkuya değil halkın katılımına dayanmaktadır
Polisin bu görevi başarıyla yerine getirebilmesi, onun zamana ve mekana hakim olması ili mümkündür Yani, polisin her zaman her yerde bulunacağı düşüncesi vatandaşların zihinlerinde iz bırakmalıdır
Polisin, her zaman, her yerde olması, gerçekte; maddeten mümkün değildir İşte, polisin bulunamadığı yer ve zamanda ortaya çıkan boşluğu halk dolduracaktır Vatandaş, bir suçun işlendiğini gördüğünde yarda şüpheli bir durumla karşılaştığında, gördüğünü ve duyduğunu, ücretsiz olan 155 Polis İmdat, 154 Alo Trafik telefonlarına çekinmeden bildirmelidir
İngiltere de Evelyn Schaffer’in yaptığı (Community Policing) Toplum Polisliği araştırmasına göre bu ülkede yakalanan suçluların % 85’i halkın verdiği bilgilerle %15’i de polisin kendi araştırma ve çabaları ile yakalanabilmiştir
Dünyanın hiçbir yerinde, halkın güvenmediği ve desteklemediği işleri gerçekleştirmek mümkün değildir Çünkü, örgütlerin ürettiği mal yada hizmetler halk tarafından tüketilmektedir Bu nedenle, bir örgüt ya da personel hakkındaki halkın görüş, düşünce, tutum ve inançlarında ki değişmeler çok önemlidir
Suçların önlenmesi ve suçluların yakalanması büyük ölçüde halkın desteği ile sağlandığına göre , bu desteğin artırılabilmesi, karşılıklı tutumların etkisine bağlıdır Bu da, önemli ölçüde, halkın benimsemediği tutum ve davranışların ortadan kaldırılmasını gerektirir Bunun için, polisin halka karşı imajını düzeltecek, halkın ilgi, sevgi, saygı, güven ve desteğini kazandıracak ilişkileri, ve işbirliğini geliştirecek bir birime ihtiyaç bulunmaktadır Bu birim halkla ilişkiler uzmanı, psikolog ve sosyolog gibi uzmanların da bulunduğu bir birim olmadır Böylece, polisin halkın, en kolay başvurabileceği güvenlik birimi olduğuna herkes inanmalı, polis de tutum ve davranışları ile halka bunu inandırmalıdır
Her şeye rağmen polisin, duygusal değil, bilinçli davranması, mesleğin gerektirdiği sorumluluğu taşıması ve görevinde nazik, sabırlı, kararlı ve güvenli olması gerekmektedir Polis, halkla ilişkilerinde, dürüst, tutarlı inandırıcı ve içten olmalıdır
Halk, polisin ilgisizliği, gereksiz sert tavrı, haksız ve sübjektif kararları, kırıcı bir dil kullanmaması karşısındaki incinir, umutsuzluğa, gerilime ve bunalıma düşer
Polis halk bütünleşmesinde polisin ve halkın eğitimi büyük önem taşımaktadır Halkla yüz yüze ilişkilerde bulunacak polisin seçimine ve eğitimine büyük önem verilerek bunların psikolojik özellikleri, kişilik yapıları ve davranışlarının, halkın güvenle yaklaşabileceği kişiler olmaları sağlanmalıdır Polisin görev, sorumlulukları çeşitli kitle iletişim araçları ile halka anlatılmalı, halkın da polis hakkındaki düşünce ve görüşleri saptanarak, yanlış tutum ve davranışlar hizmet içi eğitim yoluyla düzeltilmelidir
İçinde bulunduğumuz ortamın bir incelemesini yaptığımızda halkla ilişkilerin gelecekte daha da önem kazanacağı yolunda bir sonuca varabiliriz
Halkla ilişkiler halkın çıkar ve ilgilerinin sağlanması aracıdır Duyarsız kurumlara karşı halk için hizmet eden kurumlar oluşturur Halkla ilişkiler kurumlar ve kamu grupları arasında ortak uyumu ve dengeyi sağlamada önemli bir araçtır Halkla ilişkiler Kamu kurumlarının keyfi davranışlarını, keyfi uygulamalarının önünde olacak, kamu gücünü yetkilerini elinde bulunduranların bunları sınırları içerisinde ölçülü kullanmasını da sağlayacaktır
Toplumda eğitim düzeyi ve buna bağlı olarak da sosyal ve siyasal konularda duyarlılık ve talepler artmaktadır Bireyler toplumu ilgilendiren konularda bilgilendirmek ve kendilerinin de söz sahibi olmasını istemektedir
Medyanın kitleler üzerindeki etkisi tartışılmaz Polisin icraatını ve düşüncesini halka yansıtacak olan ve halk ile aralarında köprü vazifesi gören medya ilişkilerinin önemi, tartışılmayacak boyuttadır Halkın polise olan güvenini sağlamak için medya, özellikle televizyonların etkili bir şekilde kullanımı gerekmektedirHalk karşısında güçlü polis gördüğünde, polise olan itimadını daha da güçlendirecektirMedyanın önemi çok fazla olduğundan, medya ile yapılacak her türlü ilişkinin Polis-Halk işbirliğinde önemli katkısı vardır
Polis halkla ilişkilerde günümüzdeki en önemli sorunların başında hedeften gelen verilerin dönütlerin yeterince değerlendirilmemesi gelmektedir Prof Dr Metin KAZANCI’nın ifadesiyle Kaynaktan hedefe doğru bazen doğrudan doğruya kitle iletişim araçları kullanılarak bir mesaj yollanır Bu halkla ilişkiler çalışmalarının birinci aşamasıdırTürk Kamu Yönetiminde halkla ilişkilerin sık sık uygulanan her yerde her zaman uygulanan ilk aşamasıdır ve kolay bir aşmasıdır Kitle iletişim araçlarıyla kolayca temas kurduğumuzda basın toplantılarıyla yoluyla çeşitli ilişkiler nedeniyle sesinizi halkla, düşüncelerinizi, projelerinizi programlarınızı anlatabilirsinizAma önemli olan gönderdiğimiz mesajların halka belirli değişiklikler yaptıktan sonra bunu size geri dönmesini sağlayabilmenizdir İşte Kamu Yönetiminde olmayan budur Çünkü bu zor iştir, birinci aşama kolaydır İkinci aşama zordur Halk ne düşüncü ne istiyor, ilgili kuruluş ne düşündü, ne istiyor sıkıntıları neler bunu bildiğimiz taktirde kendinize çeki düzen verme olanağı yakalarsınız Bu besleyici yankının çok iyi elde edilmesi lazımdır Bu besleyici yankı olmadan kendi kendinize bir şey yaparsanız yerindeliği olmayan çalışmalar yapmış olursunuz, yanlış yapmış olabilirsiniz Dolayısıyla besleyici yankının çok iyi elde edilmesi lazımdır Zaten halkla ilişkiler deyince hem birinci aşamayı hem de ikinci aşamayı kastederiz, ikisi de birbirinden ayrılmaz
Mesaj halkın beklentilerine uygun olmalıdır ki çabuk benimsenebilsin Her mesaj her halükarda hedefte bir değişiklik yapar Ama önemli olan gönderdiğimiz mesajın halkla belirli değişiklikler yaptıktan sonra size geri dönmesini sağlamaktır Halktan besleyici yankı alınmadan yapılan çalışmalar isabetli olmaz Giden mesajla besleyici yankı sentezlenir sonra “reorganizasyon” yapılır Halkla ilişkilerde gerçek başarı için en önemli kısım olan üçüncü aşamanın gerçekleştirilmesi şarttır Prof Dr Metin KAZANCI’nın Polis Halkla ilişkilerindeki mevcut sorunsala çözüm önerisi olarak sunduğu bu kısım üzerinde çalışması gereken en önemli kısımdır
Emniyet Teşkilatımızın mevcut yapılanışı içerisinde bu aşamayı henüz gerçekleştiremediği görülmektedir Polis Akademisinin Üniversiteye konumuna kavuşturulduğu,Polis Okullarının 2 Yıllık Polis Meslek Yüksek Okullarına dönüştürüldüğü, Polis eğitiminde yeniden yapılandırılma çalışmalarının hız kazandığı bir dönem içerisindeyiz Bu dönemde başta Polis eğitiminde olmak üzere Polis Halkla ilişkilerin önemi ve bu alanda yetişmiş/yetişecek insan ihtiyacı ortaya çıkmıştır Kısaca Polis Halk ilişkileri gerçeği önemini bir kez daha hissettirmiştir
Polisin kendi imkanları il besleyici yankıyı saptaması çok zordur Değişik uzmanlardan yararlanması lazımdır Üniversite ile sıkı bir işbirliği lazımdır Bu bağlamda emniyet örgütünün içerisinde halkla ilişkiler konusunda eğitim görmüş ve yetişmiş insan ihtiyacın varlığı göz ardı edilemeyecek düzeydedir Halkla ilişkiler bir uzmanlık işidir Bu konuda yetişmiş özel eğitim görmüş kişiler daha başarılı olurlar
DoçDrİrfan Erdoğan’ın internet sitesinde yeralan “Halkla ilişkilerin tanım, tarih ve gelişmesinin eleştirel açıklamaları” isimli makalesinde belirtigi gözardı edilemiyecek halkla ilişkilerin bir diger boyutu vardırÇok açık ifadelerle belirtiği madolyonun diğer yüzündeki halkla ilişkileri şöyle tanımlamktadır
Sadece mülk sahiplerinin oy vermeye hakkı olduğu bir sistemde de bugünku anlamda halkla ilişkiler olamaz Öte yandan, halkın hem siyasal pazarda hem de ekonomik pazarda başının ezildiği, söz söylemek için bile ağzını acamadigi bir toplumda da, halkla ilişkilere gereksinim yoktur Semt pazarlarında malın iyisini öne düzüp gösteren ve sana kötüsünü dolduran pazar kültüründe, bu pazarcının “öne dizdiği iyi mallarla” yaptığı rekabet ve “malının iyi olduğunu öne dizdikleriyle gösteren” apaçık sahtekar ve saldırgan halkla ilişkiler ötesinde, bir halkla ilişkilere veya uzman halkla ilişkilere ihtiyacı yoktur Senden araba parasını altı ay veya bir yıl önce alan ve arabayı sana altı ay veya bir yıl sonra veren endüstriyel yapının halkla ilişkileri olursa ancak bu yapının meşrulaştırılmasını yapar Piramitleri yaptıran gücün profesyonel halkla ilişkiler uzmanlarına gereksinimi yoktu, çünkü yönetimde halkın rızası kölelikten, siyasal güçten ve teolojik mitlerden geçerek sağlanıyordu Bu pazarın egemen olduğu ve diktatörlerle, ordularla ve işbirliğindeki elitlerle ortaklaşa yönettiği ülkelerde, halkla ilişkiler bu gücü elinde tutanların pozisyonlarını muhafaza etme arayışında önde gelen mekanizmalardan biri olmuştur

Tüm bunlar şunu gösteriyor ki halkla ilişkiler kavramı siyasi bir otoritenin emrinde yeralan ilişkilerin hiyararşik bir yapılanma içirisinde olduğu, siyasal, ekonomik, ve bürokratik yozlaşmanın yaşandığı günümüz Türkiyesinde Emniyet Teşkilatında ne derece gerçek işlevine sahip durumdadır Anakara Emniyet Müdürlüğüne gittiginiz de ilk gözünüze çarpan tabelalardan biriside Halkla İlişkiler Büro Amirliği olarak nitelendiren daha önce kantin olarak kullanılan şimdinin Halkla ilişkiler Bürosudur Tabelanın yazısının büyüklüğüne baktığınızda halkla ilişkilerin öneminin kavrandığını düşünürsünüz Ancak neyazık ki yukardaki durumdan çok da farklı olmadığı bir gerçektir O halde emniyet teşkilatında halkla ilişkiler tüm kamu kurumlarında da olması gerektiği gerçek işlevini kzanmalıdır Şekli düzenlemer, siyasi manevralar, çıkar amaçlı kısa vadeli projelerle bir yerlere gidecegimiz beklemek kendimizi kandırmak olur Bu gün üniformasını giydigim bu teşkilat saflarına göreve başladığım ilk günden itibaren ister kabul edeyim bu binim diyeyim ister kabul etmeyip bu benim değil diyeyim kötü bir mirasa ortak olarak göreve başladımBenim görevim bu kötü mirasın emanetçisi olmak yerine yarınlara daha temiz bir miras bırakabilmektir
Her şey halk için yapılmalı ve çalışılmalı esasını ele aldığımızda, halkın huzuru için görev yapacak olan Polisin de halk ile olan işbirliğindeki önemi kendiliğinden ortaya çıkar Polisin uğraş verdiği saha insan yapısıdır Görevinin ana unsuru insan olan polisin, halkla ilişkilerine önem vermesinden daha önemli hiçbir şey olamaz Halk desteğini arkasına almayan hiçbir kimse ve kuruluşun muvaffak olamayacağına göre, Polisin halk ile olan işbirliğine her şeyden fazla önem vermesi ilk temel prensip olmalıdır
Demokratik toplumlarda polis; özgürlükleri engellemez, aksine bunları korumak için vardır Hemen, hemen bütün dünyada yasal zorunluluk hallerinde –ki bu zorunluluk halkın can güvenliğini tehdit eden durumlarda polisin yasalarca kullanması gereken yetkilerini ifade eder bir bireyin özgürlüklerini kısıtlama, zor kullanma ve hatta bireyin yaşamına son vermeye kadar varan yetkiler sadece polis teşkilatına verilmiştir Bu durum polislik mesleğinin ve polis yönetiminin ne kadar önemli olduğunu göstermesi bakımından oldukça kayda değerdir Bu bağlamda polis, toplumun huzuru için hizmet eder ve bunun için eğitilmektedir Fakat yeterince eğitilmediğinde potansiyel suçludur veya suç kurbanıdır Bir strateji deyiminde söylenildiği gibi, “bir yerin güvenliğini sağlayan kişi aynı zamanda oranın potansiyel güvensizlik kaynağıdır da” bunun önüne geçilmesinin tek koşulu da, günün gelişen koşullarına uygun olarak verilmesi gereken eğitimdir
Halkla ilişkiler evrensel bir etkinliktir Kabul görmek isteyen, işbirliği veya sevgi/ilgi arayan herkes halkla ilişkiler prensiplerini uygular Halk için hizmet eder bir kurumu olan ve olması gereken polis örgütü için en önemli yol, etkili bir halkla ilişkiler eğitimidir